-
سیستم بره‌زایی، توجه به دام در دوران بارداری و تعیین بهترین روش توسط دام‌دار نقش بسیار مهمی در پرورش گوسفند دارد. هر چه شاهد بارداری بیشتری در طول سال باشیم، گله با سرعت بیشتری رشد می‌کند و دام‌دار از سود بیشتری بهره‌مند خواهد شد.
-
بره‌زایی خوشایندترین زمان در پرورش گوسفندان تلقی می‌گردد. به دنیا آمدن بره‌های سالم موید میزان موفقیت در برنامه‌های تولیدمثلی، و حسن مراقبت از میش‌ها، بره و قوچ‌هاست.
-
مدیریت تولیدمثل طبیعی در یک گله گوسفند بسیار پیچیده است و علاوه بر تحمیل هزینه‌های زیاد، سبب ایجاد مشکلاتی در مدیریت تغذیه دام، به دلیل ناهمگونی سنی در گله می‌گردد.
-
هدف از این نوشته مرور ارتباط و اثرات برخی از عناصر کمیاب بر رخدادهای تولیدمثل گوسفند و بز است.
-
سود مزارع گوسفند بر پایه تولد یک یا چندین بره سالم از هر میش در طی یک سال می‌باشد. در طول مدت بارداری باید میش‌ها (و قوچ‌ها) در شرایط مطلوب باروری باشند.
-
یکی از تکنیک‌های تولیدمثلی در جهت افزایش راندمان تولیدمثلی در گوسفند، افزایش تعداد و کیفیت اوویست‌هایی است که در هر چرخه فحلی از تخمدان آزاد می‌شوند و در نتیجه سبب افزایش راندمان بره‌زایی در گوسفند می‌شوند.
-
بعضی از پرورش‌دهندگان علاقه‌مند به باروری زودرس میش‌های جوان هستند. این موضوع زمانی اشکال نخواهد داشت که بره‌ها از نظر جنسی و جسمی‌به بلوغ کامل رسیده باشند.
-
پس از اینکه بره‌ها از شیر گرفته شدند: میش‌ها حذفى را باید جدا کرد. میش‌هائى که پستان بدى دارند، دندان‌هاى آنها شکسته است، پروپلاس رحم دارند، چاق هستند، ورم پستانى دارند و یا سخت‌زائى داشته‌اند، باید از گله حذف شوند.
-
میش‌هائى که زایمان آنها نزدیک است باید در محلى دور از گله اصلى نگهدارى شوند و تحت‌نظر قرار گیرند. اگر در موقع جفتگیری، میش‌ها علامت‌گذارى شده باشند، تعیین تاریخ تقریبى زایش‌ها آسان خواهد بود.
-
معمولاً حدود ۶ هفته پس از رها کردن قوچ در گله، بیشتر میش‌ها جفت‌گیرى کرده‌اند. پس از خارج کردن قوچ از گله باید برای راحت‌تر اداره کردن آن، میش‌ها را بر اساس زمان آبستنی علامت‌گذاری کرد.
-
قوچ‌های سالم، شرایط و انرژی لازم برای بارورسازی میش‌ها را دارند. قوچ‌هایی که شرایط خوبی برای بارورسازی دارند نسبت به دمای زیاد حساس‌تر بوده و در هوای گرم فعالیت جنسی‌شان کاهش می‌یابد.
-
بالا بردن سطح تغذیه میش‌ها 10 الى ۱۴ روز قبل از جفت‌گیرى تا دو هفته بعد از جفت‌گیرى سبب افزایش وزن سریع میش‌ها شده و در نتیجه، 10-20% بره بیشترى در گله تولید خواهد شد.
-
تعیین فصل جفتگیری و زایش در پرورش گوسفند از آن جهت حائز اهمیت است که طی دو فصل مذکور گوسفند بیش از هر موقع دیگر نیاز به مراقبت و تغذیه‌ی مناسب دارد و هزینه‌ها در این مدت از یک‌سال بهره‌برداری (هزینه‌ی تغذیه و کارگر) قسمت اعظم هزینه‌های تولید را تشکیل می‌دهد.