-
امروزه بیش از 200 نژاد متفاوت گوسفند در سراسر دنیا موجود است و بسیاری از این نژادها از لحاظ تولید اقتصادی اهمیت چندانی ندارند و بیش از سه چهارم صنعت گوسفندداری دنیا، فقط متکی به 10 تا 20 نژاد شناخته شدۀ گوسفند است.
-
گوسفند مهربان جزو گوسفندان سنگین وزن کشور وزادگاه اصلی آن، منطقه کبودرآهنگ دراستان همدان است. دارای بدن کشیده بوده سر و صورت خالی از پشم است.
-
گوسفند نائینی دارای جثهای کوچک تا متوسط رنگ بدن سفید یکدست با لکههای سیاه در دور چشم، اطراف پوزه، انتهای گوش و انتهای دست و پا.
-
گوسفندان منطقه مغان دارای رنگهای متنوعی میباشد. گرچه اکثر آنها به رنگ سفید شکری به نظر میرسند.
مرکز اصلی پرورش گوسفند مغانی, دشت مغان است که در بخشی از شمالشرقی استان آذربایجان و غرب دریای خزر قرار دارد.
-
گوسفند نژاد ماکویی به جهت راندمان بالای تولید گوشت و دارا بودن پشم سفید مرغوب با تارهای بلند از دیگر نژادهای بومی موجود یک سر و گردن بالاتر است. زیستگاه این گوسفند که از لحاظ تولید شیر در رتبه بالایی قرار دارد بیشتر در آذربایجانغربی و شرقی است.
-
گوسفند لری بختیاری عموماً بدن متأثر از رنگ تولد، دارای تنوع سفید، خاکستری روشن تا تیره، ابلق (سفید، خاکستری تیره و روشن) و چهارگل (مخلوطی از رنگها) است. این گوسفند بومی استان چهارمحال بختیاری است.
-
سر در نژاد گوسفند لری نسبتاً بزرگ و پیشانی برجسته بوده و برجستگی کمی روی بینی مشاهده میشود. این نژاد جزو گروه بلند اندامها قرار دارد و نژادی گوشتی است.
-
گوسفند کلکوهی نژادی گوشتی است بومی استان مرکزی، که عموم بدنش سفید متمایل به کرم و رنگ سر و صورت خرمایی، سیاه و بور میباشد.
-
گوسفند کرمانی دارای صفات مطلوبی چون عادت به آبو هوای گرم و خشک، کمی علوفه، چابکی و قدرت راهپیمایی است. نژادی پشمی_گوشتی بوده و رنگی سفید مایل به نخودی دارد.
-
گوسفند کردی از نظر تولیدی، جزو گوسفندان گوشتی کشور محسوب میشود. این گوسفندان کلاً در دو تیپ دشت و تیپ کوهستان دیده میشوند و هر تیپ نیز دارای فنوتیپهای خاص خود میباشد .
-
گوسفند کبوده شیراز مانند قرهگل به خاطر ارزش پوستی خود مشهور شدهاست. این نژاد فقط در استان فارس آن هم در گوشه کوچکی از آن پرورش داده میشود.
-
در گوسفندهای قشقایی سر به حالت کشیده و مثلثی، پوزه گرد و روی بینی کمی برجسته و پیشانی صاف تا کمی برآمده قوچها معمولاً شاخدار و میشها بدون شاخ میباشند.
-
گوسفند قزل یکی از نژادهای دنبهدار است که منطقه زیست آن در ایران، آذربایجان شرقی و مناطق کوهستانی تبریز میباشد و هرچه به طرف بناب و مراغه نزدیکتر میشویم گلهها بزرگتر شده و بر تعداد گوسفند قزل در آنها افزوده میشود.
-
گوسفند قرهگل سرخسی از مهمترین گوسفندان پوستی دنیا است که به خاطر مرغوبیت پوست آن از سایر نژادهای دیگر شهرت بیشتری دارد. کیفیت پوست نژاد قرهگل بر اساس میزان جعد موها، رنگ، درخشندگی و براقی آن میباشد.
-
گوسفند فشندی گوسفندی است با جثه متوسط که در رنگهای کرم، قهوهای سیر، قهوهای روشن و قرمز روشن دیده میشود و معمولاً چهار قلم، زیر شکم و سر حیوان رنگ تیرهتری دارند.