صادرات دام و طیور از جمله راه های بهبود درآمد کشاورزان و ارزآوری برای کشور است. از جمله شرایط عمومی صادرات هرگونه دام و طیور در کشور دریافت مجوزها و موافقت‌نامه‌های لازم از نهادهای ذیربط، دریافت تأییدیه سازمان دامپزشکی و... است. در این یادداشت به شرایط بهداشتی و دستورالعمل‌ها جهت صادرات دام و طیور پرداخته شده است.
به نقل از ITPNews ، صادرات دام و طیور از جمله راه‌های بهبود درآمد کشاورزان و ارزآوری برای کشور است. هر چند که در برخی سال ها به دلیل تنظیم بازار، قوانینی جهت منع صادرات یا کاهش صادرات با ابزارهایی مثل بالا بردن تعرفه صادرات اعمال شده اما با این حال صادرات یکی از ابزارهای فروش مازاد عرضه ی داخلی، افزایش درآمد، تنظیم بازار و... است. ابزاری که در شرایط کنونی و با توجه به وضعیت تولید طیور کشور و مازاد عرضه ای که در کشور وجود دارد می تواند راهگشای بخشی از مشکلات تولیدکنندگان باشد.
به لحاظ شکل و نحوه صادرات، صادرات دام و طیور بصورت زنده یکی از انواع صادرات محسوب می شود. این نوع صادرات شکل بازاریابی، مجوزها، طریقه حمل و نقل و... مخصوص به خود را داراست. جهت صادرات دام و طیور زنده شرایط چندگانه عمومی و اختصاصی وجود دارد.
از جمله شرایط عمومی صادرات هر گونه دام و طیور قابل پرورش و مجاز در کشور، دریافت مجوزها و موافقت نامه های لازم از نهادهای ذیربط مثل معاونت اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی و همچنین دریافت تأییدیه سازمان دامپزشکی کشور است.
از دیگر شرایط عمومی جهت صادرات دام و طیور تکمیل آنلاین فرم تقاضای صادرات در وبگاه دفتر قرنطینه و امنیت زیستی سازمان دامپزشکی کشور به همراه ارسال تصویر مدارک است.
اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی صادرات دام زنده و فرآورده های خام دامی و نهاده های خوراک دام باید اقدام به ثبت نام در پورتال مکاتبات الکترونیک دفتر قرنطینه و امور بین الملل سازمان دامپزشکی کشور نمایند. شرکت های متقاضی صادرات باید موضوع فعالیت آن ها مرتبط با دام زنده و فرآورده های خام دامی باشد و کارت بازرگانی منحصراً بنام شرکت صادر شده باشد.
در جدول ذیل شرایط بهداشتی جهت صادرات دام، طیور و ماهیان زینتی بصورت زنده به تفکیک ذکر شده است.
علاوه بر رعایت موارد بهداشتی که در بالا ذکر گردید رعایت دستورالعمل های ابلاغی در این زمینه لازم الاجراست. در ادامه جهت آشنایی بیشتر، دستورالعمل صادرات دام (سبک) به شماره 36327/45/93 که در تاریخ 26/05/1393 صادر گردید، آمده است:
1- درخواست کتبی صادرکننده دام به اداره کل دامپزشکی استان با ارائه مدارک زیر:
الف- موافقت نامه دامپزشکی کشور مقصد
ب- مدارک مالکیت دامداری محل قرنطینه و یا قرارداد اجاره
ج- پروانه بهداشتی معتبر دامداری محل قرنطینه
2- دریافت معرفی نامه از اداره کل، خطاب به اداره دامپزشکی شهرستان محل دامداری برای تائید مکان قرنطینه دارای کد اپیدمیولوژیک
3- در پاسخ به بند 2، اعلام تائید محل قرنطینه دام توسط دامپزشکی شهرستان (حداقل یک هفته قبل از شروع قرنطینه دامداری باید خالی باشد).
4- استعلام از سازمان جهاد استان توسط اداره کل دامپزشکی در خصوص محموله دام صادرات از نظر نژاد دام های صادراتی و ظرفیت هر دوره قرنطینه در محل دامداری.
5- در پاسخ به بند 3، ارائه موافقت سازمان جهاد استان مبنی بر تائید نژاد و تعداد دام موجود در دامداری.
6- ورود دام به قرنطینه مطابق ظرفیت دامداری و پلاک کوبی دام و ثبت پلاک در سامانه trace.ivo.ir www.
7- نظارت بهداشتی و اعمال مقررات بهداشتی قرنطینه ای در طی مدت قرنطینه توسط شبکه دامپزشکی شهرستان (در مواردی که کشور مقصد مدت قرنطینه را اعلام ننماید رعایت 15 روز دوره قرنطینه الزامیست).
8- تائید کتبی اجرای مقررات بهداشتی-قرنطینه و سلامت دامهای تحت قرنطینه توسط شبکه دامپزشکی شهرستان به اداره کل استان.
9- ثبت درخواست صدور گواهی بهداشتی لاتین در سامانه قرنطینه www.e.ivo.ir جهت صادرات به همراه درج تصاویر مدارک فوق در سامانه قرنطینه
10- بررسی مدارک و صدور گواهی بهداشتی لاتین جهت محموله صادراتی.
11- جهت حمل دام از محل قرنطینه به مرز خروجی، صدور "گواهی بهداشتی حمل خروجی صادراتی" در سامانه قرنطینه (خودروهای حامل دام باید دارای کد رهگیری باشند) و پیگیری درج تائید تخلیه در مقصد (مرز خروجی)
12- صدور کد 14 رقمی ستاد قاچاق کالا و ارائه آن به متقاضی