استانداردهای طلایی برای تلیسه های در حال رشد

به گزارش «سرویس دام،طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ اخیرا تیمی از دامداران، پرورش دهندگان قراردادی تلیسه، مشاوران و نمایندگان مزارع پرورش گاو شیری در امریکا راهنمایی هایی را تحت عنوان «استانداردهای طلایی» برای گوساله ها و تلیسه های هلشتاین ابداع کرده اند که دسته بندی هایی را بر اساس انتظارات تولیدی و عملکردی فهرست نموده اند. در زیر ما نمونه هایی از استانداردهای مربوط به سلامتی، رشد و جایگاه را بیان خواهیم نمود :

تولد تا 6 ماهگی تلیسه

میزان مرگ و میر

یک روزگی (یعنی تا 24 ساعت پس از تولد) باید برای متمایز کردن بین مرگ و میر «در زمان زایمان» (مرده زایی) و «مرگ و میر گوساله» به کار برده شود. اهداف :

• 24 ساعتگی تا 60 روزگی : 4%

• 61 تا 120 روزگی : 2%

• 121 تا 180 روزگی : کمتر از 1%

مریضی و بیماری گوساله

اسهال به عنوان یک ناهنجاری، که نیازمند مداخله ای بیش از 24 ساعت است تعریف می شود. اهداف :

• 24 ساعتگی تا 60 روزگی :  کمتر از 10%

• 61 تا 120 روزگی : کمتر از 5%

• 121 تا 180 روزگی : صفر%

تعریف پنومونی به عنوان یک موردی از بیماری تنفسی که نیازمند درمان انفرادی با یک آنتی بیوتیک است در این دسته بندی مورد توجه گرفته است. اهداف :

• 24 ساعتگی تا 60 روزگی : کمتر از 5%

• 61 تا 120 روزگی : کمتر از 10%

• 121 تا 180 روزگی : کمتر از 1%

سرعت رشد تلیسه

اهداف :

• 24 ساعتگی تا 60 روزگی : 2 برابر وزن تولد

• 61 تا 120 روزگی : 900 گرم در روز

مدیریت آغوز

اولین خورانیدن آغوز : 4 لیتر آغوز در ظرف 4 ساعت اول زندگی.

• کیفیت : آغوز باید عاری از خون، اجسام خارجی و ورم پستان باشد. آغوز را با یک آغوز متر یا ایمنوگلوبین متر آزمایش کنید.

• تعداد باکتری های هدف : کمتر از 100 هزار CFU در هر میلی لیتر.

• سطح ایمنی هدف : 90 درصد از دام ها در سن 2 تا 5 روزگی باید کل پروتئین پلاسمایی بیش از 2/5 گرم در دسی لیتر داشته باشند.

استانداردهای هدف برای جایگاه گوساله

همه گوساله باید باکس های تمیز و خشک، عاری از گرد و غبار، و با کیفیت هوای خوب داشته باشند.

• گوساله های 24 ساعته تا 60 روزگی : اندازه باکس طوری باشد که گوساله بتواند به اطراف بچرخد.

• گوساله های 61 روزه تا 120 روزه : حداقل 2/3 متر مربع به ازای هر حیوان فضای استراحت. فضای آخور باید به اندازه ای باشد که در یک زمان همه دام ها بتوانند سر آخور باشند.

• گوساله های 121 روزه تا 180 روزه : حداقل 7/3 متر مربع فضای استراحت به ازای هر دام و فضای خوراک خوردن مثل بالا.

6 ماهگی تا زایمان

 مرگ و میر

کل مرگ و میر ناشی از همه شرایط و بیماری ها، ولی عمدتا مرگ و میر حاصل از پنومونی.

•   6 تا 12 ماه : کمتر از 1%

•   12 ماه تا زایمان : کمتر 5/0%

امراض و بیماری های گوساله

پنومونی (در مواردی که در مان موردنیاز بوده) هدف :

• 6 تا 12 ماه : کمتر از 3%

• 12 ماه تا زایمان : کمتر از 1%

بیماری هایی که نیازمند درمان هستند با علت های مختلف :

• 6 تا 12 ماه : کمتر از 4%

• 12 ماه تا زایمان : کمتر از 2%

سرعت رشد گوساله

سرعت رشد هدف : 770 تا 900 گرم در روز. به طور مستمر وزن را بررسی کنید، که ایده آل آن هر 3 ماه یکبار است.

در حدود 13 تا 15 ماهگی (سن تلقیح) به اهداف زیر نائل می شود :

• وزن 374 تا 408 کیلوگرم.

• ارتفاع کپل بیش از 127 سانتی متر

• ارتفاع جدوگاه بیش از 122 سانتی متر

وزن هدف بلافاصله پیش از زایش : 612 کیلوگرم (یا 85 درصد وزن گاوهای بالغ آبستن موجود در گله).

امتیاز وضعیت بدنی (BCS) هدف در زمان زایمان : 3.5

جایگاه

فضای آخور هدف :

• 6 تا 12 ماه : 45 سانتی متر/راس

• 12 تا 18 ماه : 50 سانتی متر/راس

• 18 ماه تا زایمان : 61 سانتی متر/راس

• 3 هفته پیش از زایمان : 76 سانتی متر/راس

فضای استراحت

هدف :

• 6 تا 12 ماهگی : 2/4 مترمربع به ازای هر راس یا یک فری استال به ازای هر دام.

• 12 تا 18 ماهگی :  6/4 مترمربع به ازای هر راس یا 1 فری استال به ازای هر دام.

• 18 ماهگی تا 2 - 4 هفته مانده به زایش : 5/5 متر مربع به ازای هر راس یا 1 فری استال به ازای هر دام.

• 2 تا 4 هفته مانده به زایش : 3/9 مترمربع به ازای هر راس یا 1 فری استال به ازای هر دام.

فضای فری استال

هدف :

• 6 تا 9 ماهگی : 76 در 137 سانتی متر

• 9 تا 12 ماهگی : 86 در 152 سانتی متر

• 12 تا 18 ماهگی : 91 در 175 سانتی متر

• 18 ماهگی تا 2 - 4 هفته پیش از زایش : 101 در 210 سانتی متر

• 2 تا 4 هفته پیش از زایش : 110 در 243 سانتی متر

واکسیناسیون و کنترل انگل در دام

با همکاری دامپزشک و صاحب گله باید یک برنامه واکسیناسیون مطابق با بیماری های چالش برانگیز آن مزرعه طراحی شود.

دکتر احسان محجوبی، مهندس حسین یزدانی