به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ ILT یکی از بیماری های بسیار مسری و کشنده است که بر روی مجاری تنفسی جوجه ها تاثیر می گذارد. این بیماری، در سیستم های پرورش طیور صنعتی سراسر ایالات متحده منتشر شده است. چنین انتشاری نیز منجر به بروز نگرانی هایی در میان متخصصین طیور این کشور شده است.
پخش بیماری لارنگوتراکئیت عفونی یا ILT ، تولیدکنندگان طیور را مجبور ساخته است تا برای مبارزه با این بیماری، به دنبال روش های نوینی بگردند. لارنگوتراکئیت عفونی از جمله بیماری های پرهزینه ایی است که ظرف سه تا چهار سال گذشته، به مشکلی جدی در شمال و جنوب آمریکا مبدل شده است.
بیماری فوق به طور تقریبی در تمامی کشورها شایع است. در این مورد استثنائات اندکی نیز وجود دارد. این در حالیست که در سمینار ILT که در نمایشگاه بین المللی طیور امسال در کانادا برگزار گردید، بسیاری از متخصصین نامدار صنعت طیور اذعان کردند که در مورد رفتار شناسی این بیماری، نمیتوان هیچ موردی را پیش بینی کرد.
نگرانی های اولیه در بیماری ILT
علائم بالینی این بیماری شامل کاهش مصرف غذا و آب، افسردگی شدید، التهاب ملتحمه، ناراحتی های تنفسی و نهایتا مرگ است. بیماری فوق، به طور معمول در آب و هوای سرد، مشکلات بیشتری را سبب میشود. اگرچه، ضایعات بیماری فوق در مزارع مادر و تخمگذار مشهودتر است، بایستی این نکته را مد نظر قرار داد که ILT توانایی ایجاد ضایعات شدیدی در نیمچه های گوشتی را نیز دارد.
ابزار اولیه در کنترل ILT، واکسیناسیون و توجه شدید به اصول امنیت زیستی می باشد. تاکنون، واکسن های زنده، تکیه گاه اصلی ما در پیشگیری و کنترل این بیماری بوده است. این درحالیست که استفاده از این واکسن ها با مشکلات مختلفی همراه بوده است.
واکنش های جانبی واکسن های فوق و پتانسیل افزایش حدت ویروس فوق در هنگام انتقال از پرنده ای به پرنده دیگر از جمله چنین معضلاتی است. اما چه بهتر که در این بخش، به نکته دیگری نیز اشاره نمائیم . به نظر می رسد که ممکن است پرندگان واکسینه شده به پناهگاهی برای ویروس خفته مبدل گردند.
چنین ویروسی میتواند پس از گذشت زمانی طولانی، فعال شده و گله های واکسینه نشده را در معرض خطر قرار دهد.
استرس، بازیگر نقش اول
ما دقیقا نمی دانیم که چرا ویروس خفته، دوباره آغاز به تکثیر میکند. اما به این اصل معتقدیم که استرس، ممکن است نقش مهمی را در تکثیر و انتشارهای بعدی ویروس، ایفا نماید. انتشار مجدد این ویروس، ممکن است هفته ها، ماهها یا حتی سال ها بعد روی دهد.
از جمله ابزارهای نوینی که می توان از آن برای مدیریت ILT در جوجه های گوشتی استفاده نمود، حامل های نوترکیب واکسن ها میباشند که بر پایه هرپس ویروس بوقلمون بوده و پرنده را بر علیه بیماری مارک نیز حفاظت میکنند.
چنین واکسن هایی در جوجه های یکروزه و به صورت زیرجلدی استفاده میشوند. چنین واکسن هایی برای نخستین بار در ماه می سال 2007 میلادی، مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج مطالعات صورت پذیرفته بر روی این واکسن ها، حاکی از حفاظت 97 درصدی جوجه های واکسینه شده با این واکسن ها برعلیه ILT می باشد.
واکسن های ویروسی مرسوم، در جهت تحریک ایمنی پرنده، از ویروس های زنده ضعیف شده یا کشته، استفاده می کنند. این در حالیست که حامل نوترکیب واکسن های نوترکیب ILT، معبری کاملا متفاوت را انتخاب می کنند. چنین تکنیکی با وارد کردن مواد ژنتیکی ویروس مورد نظر ( ILTV ) به درون ویروس حامل ( HVT ) به دست آمده است.
توجه داشته باشید که بخش مارک واکسن فوق، پس از تزریق، به طور جداگانه، حفاظت مورد نظر خود را ایجاد می کند. از سوی دیگر، واکسن یادشده، ژن های پروتئین های ایمنی زای ویروس فوق را نیز ارائه می دهند. آن دسته از پروتئین های ILTV که القاکننده آنتی بادی ها میباشند، سبب حفاظت پرنده برعلیه ILTV می شود.
این در حالیست که به دلیل زنده نبودن چنین ویروس هایی، شانسی برای بیماری پرنده وجود ندارد. یکی از بزرگترین مزایای چنین واکسن هایی، عدم رخداد واکنش های جانبی پس از واکسیناسیون است. اگرچه واکنش های جانبی، سبب بیماری تحت بالینی پرنده شده و علائمی را سبب نمی گردند.
اما توجه داشته باشید که چنین مسائلی ممکن است بر راندمان تولید، تاثیرات نامطلوبی گذاشته و از این طریق، زیان هایی را به تولیدکنندگان وارد نماید.
ایمنی مادام العمر بیماری ILT
به دلیل آن که چنین واکسن هایی در جوجه ها مقاومت کرده و پخش نمیشود، بکار بردن یک دوز منفرد در روز نخست زندگی جوجه ها به ایمنی مادام العمر آن ها منتهی خواهد گردید. تحت چنین حالتی، پرندگان واکسینه نشده، در خطر نخواهند بود.
این نوع ایمنی در مزارع مادر و پولت، نیاز به واکسیناسیون مجدد را مرتفع خواهد ساخت. توجه داشته باشید که در هنگام استفاده از واکسن های مرسوم، نیازمند واکسیناسیون مجدد پرندگان بودیم. از جمله اشکالات و موانع واکسن های نوترکیب لارنگوتراکئیت، قیمت بالاتر آن نسبت به انواع دیگر واکسن هاست.
در هنگام انجام چنین مقایسه ای، این نکته را به یاد داشته باشید که با استفاده از یک دوز منفرد واکسن های نوترکیب به یک ایمنی مادام العمر مطمئن دست خواهید یافت. این در حالیست که در گذشته، به چندین دوز واکسن نیاز داشتیم، در نهایت نیز به ایمنی مناسبی نمی رسیدیم. تحت چنین شرایطی است که استفاده از واکسن های نوترکیب به صرفه خواهد بود.
از سوی دیگر، بسیاری از محققین بر این باورند که ساخت و ذخیره سازی واکسن های نوترکیب و همچنین، بکارگیری آنها مشکل بوده و دستیابی به حداکثر تاثیرگذاری آنها نیز اندکی سخت است. این در حالیست که واکسن هایی از این دست، به زودی در ابعاد تجاری تهیه و ساخته شده و در ایالات متحده آمریکا مورد استفاده قرار می گیرد. امید آن می رود که چنین تولیداتی هرچه سریع تر در کشورهایی چون پرو و آرژانتین نیز مجوز مصرف گرفته و پخش شوند.
تاثیرات برنامه های واکسیناسیون برعلیه ILT بایستی با تیمارهای سرم شناسی مورد ارزیابی قرار گیرند. استفاده از روش آزمایشگاهی ELISA به منظور سندسازی ابتلای یک گله به ILT ، بسیار مفید خواهد بود.
نکته جالب آن که در صورت واکسیناسیون پرندگان با واکسن های نوترکیب، آنتی بادی های محدودی را در سرم خونی آنها شناسایی خواهید نمود. این مورد نیز زمانی دیده خواهد شد که گله مورد نظر با ILT درگیر نباشد. در پایان نیز این نکته را به یاد داشته باشید که حضور آنتی بادی های مادری ILT در جوجه ها، از جمله مسائلی است که از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
منبع :
International Poultry Production , Volume 17 , Number 5 ( 2009 ) .