به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ ازانواع کرمهای نخی شکل در شترمرغ بوده و تاکنون 3 نوع ازآن شناخته شده است که شامل:
– لیبیو استرونژیلوس داگلاسی از آفریقای جنوبی
– لیبیو استرونژیلوس ماگنوس ازاتیوپی و یک مزرعه شترمرغ مولد دراکراین
– لیبیو استرونژیلوس دنتاتوس ازایالات متحده که سرمنشاء آن تانزانیا بوده است
تشخیص قطعی این سه نوع انگل از هم توسط hoberg وهمکاران ایشان میباشد.
لیبیو استرونژیلوس داگلاسی
باعث ایجاد آلودگی شبیه به پشهزدگی در معده شترمرغهای جوان میگردد ولی از نظر آسیبشناسی وصدمات وارده ناشی از آن با دو گونه دیگر فعلاً تحت بررسی میباشد.
این انگل در بسیاری ازمناطق درکشورهای آفریقایی واسترالیا بطورناشناخته مانده و دراثرارتباط بین گلههای شترمرغ باعث ایجاد موتاسیون وتولید تحت تیپهای جدید بین آنها شده و بعلت سرعت افزایش جمعیت وتکثیر ممکن است جایگزین انگلهای نخی شکل دربعضی از مناطق بومی شده وموجب انتشار وتوسعه به سایرنقاط جهان گردند.
چرخه زندگی انگل لیبیواسترونژیلوس
سن بلوغ کرم در شترمرغ درحدود 32روزگی است و اولین تخمها درحدود 36 روزگی وارد مدفوع شده وهمراه با مدفوع از بدن دفع میگردد. درشرایط عادی دما ورطوبت طی 60 ساعت اولیه لارو انگل به سن عفونی رسیده و دراین مرحله به هیچ میزبان واسطی نیاز ندارد. تخمهای حاوی جنین میتوانند بمدت 3سال درمحیط آزاد وبصورت لارو عفونی زنده بمانند ودر شرایط خشک محیطی بمدت 9 ماه یا بیشتر زنده میمانند.
آسیبشناسی
لارو انگل پس از ورود به بدن پرنده درمحیط پیشمعده آزاد شده وبا سوراخ کردن دیواره پیش معده به غدد ترشحی آن راه یافته ودر زیر لایه کوئیلن بین پیش معده وسنگدان قرارگرفته وبا اقدام به مکیدن خون باعث کمخونی همراه با یک واکنشی التهابی متقاطع میگردد.
درحالت کالبدگشایی روی لاشه آلوده غشاء کوئیلن دراثر نفوذ انگل براحتی کنده میشود ولی بعلت کوچکی بیش از حد انگلها با چشم غیرمسلح دیده نمیشوند.
علائم بیماری لیبیواسترونژیلوزیس
از علائم بیماری میتوان به عدم فعالیت معده ومتعاقب آن انباشتگی همراه با مگاباکتریوزیس اشاره کرد وکمخونی ناشی از انگلها را بصورت رنگ پریدگی درمخاط دهان مشاهده نمود.
یافتههای بالینی
جهت شناسایی آلودگیهای ناشی از انگل لیبیواسترونژیلوس به مقایسه میکروسکوپیک تخمهای انگل فوق با سایر تخمهای کرمهای نخی شکل پرداخته ویا ازطریق کشت لارو به شناسایی آنها میپردازیم این تخمها مشابه تخمهای Codiostomum struthionis میباشند.
سومین روش شناسایی انگل ازطریق شناسایی یک فرو رفتگی درانتهای دم آنها میباشد که اساس طبقهبندی انگل نیز برهمین مبنا میباشد.
درعفونتهای ناشی از کرم نخی شکل (لیبیواسترونژیلوس داگلاسی) یک روش ساده تشخیص توسط اسمیت ارائه شده است که درآن کود تازه شترمرغ را دریک لیوان آب ریخته و تا نصف آن را با آب پر میکنند یک پیاله یا درب روی آن گذاشته ودر یک محیط نیمه تاریک بمدت 48 ساعت میماند هرگاه کرم نخی شکل درآن وجود داشته باشد براحتی حرکات لارو نازک نخی شکل را دربالای منطقه مرطوب درسطح آب و دردیواره داخلی لیوان دیده میتوان دید.
درمان
برای درمان صحیح بیماری داروی ضد انگل را کاملاً در آب حل نموده و براساس دوز موثر ودر زمانهای پیشبینی شده به پرنده میدهیم. طول دوره درمان بستگی به میزان آلودگی با انگل دارد وبرای درمان از لوامیزول یا فبندازول استفاده میشود. درشرایط آلودگی پیشرفته بمیزان 1میلیگرم برای 5/4 کیلوگرم وزن بدن بصورت زیرجلدی ازداروی ضدانگل استفاده میشود ودر شرایط حاد بیماری تعداد تخم موجود در داخل مدفوع پس ازمصرف دارو شمارش شده تا اثر دارو مشخص گردد.
داروی آیورمکتین بمیزان 2/0 میلیگرم بر کیلوگرم وزن بدن موثر بوده ودر بدن شترمرغ طول دوره ماندگاری دارو 28 روز میباشد. بطورکلی توصیه میشود درهر دوره از درمان از داروهای ضد انگل استفاده شود.
پیشگیری
برای پیشگیری باید سعی شود از چرای آزاد پرنده درچراگاههای آلوده و در زمان بارندگی جلوگیری بعمل آید ودراین چراگاهها گوسفند، بز و گاو جایگزین پرنده گردند وچراگاههای آلوده و نامناسب تا یک مدت مدیدی از دسترس شترمرغ دور باشند.
لارو داخل تخم درطی 3روز اول باید دور از دسترس باشد تا غیرفعال گردد بههمین منظور پاکسازی مدفوع تازه گله آلوده از محل تا حدودی میتواند از ایجاد آلودگی وافزایش آن جلوگیری بعمل آورد بازدیدکنندگان میتوانند تخم انگل را همراه با کفش خود به سایر مزارع انتقال دهند که این موضوع حائز اهمیت میباشد.
کرمهای نخی شکل موجود در شترمرغهای مولد وآلوده تازه خریداری برای مزارع تازه تاسیس درهر سنی قابل شناسایی وجداسازی میباشند.
منبع: doctorvet