به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ تب مالت یا بروسلوز یکی از بیماری‌های شایع مشترک بین انسان و حیوان است که می‌تواند سلامت انسان را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری از طریق باکتری‌های جنس بروسلا به انسان منتقل می‌شود و عمدتاً در مناطقی که دامداری و استفاده از محصولات لبنی سنتی رایج است، شیوع بیشتری دارد. در این مطلب به بررسی راه‌های انتقال، علائم، روش‌های پیشگیری و درمان تب مالت می‌پردازیم.
راه‌های انتقال تب مالت به انسان
1- مصرف محصولات لبنی غیرپاستوریزه
مصرف شیر، پنیر، خامه و دیگر فرآورده‌های لبنی غیرپاستوریزه که از دام‌های آلوده تهیه شده‌اند، یکی از مهم‌ترین راه‌های انتقال این بیماری است.
2- تماس مستقیم با حیوانات آلوده
دامداران، دامپزشکان و کارکنان کشتارگاه‌ها از جمله افرادی هستند که در معرض تماس مستقیم با ترشحات حیوانات آلوده (مانند ادرار، خون، جفت یا مایعات جنینی) قرار می‌گیرند و بیشتر در خطر ابتلا هستند.
3- استنشاق باکتری‌ها
ذرات آلوده به باکتری بروسلا می‌توانند از طریق استنشاق وارد بدن شوند. این مورد در کشتارگاه‌ها یا دامداری‌هایی که محیط آلوده است، بیشتر دیده می‌شود.
4- تماس زخم‌های باز با ترشحات آلوده
ورود باکتری از طریق زخم‌های پوستی یا خراش‌های باز یکی دیگر از روش‌های انتقال بیماری است.
5- انتقال انسان به انسان (نادر)
در موارد بسیار نادر، تب مالت می‌تواند از طریق انتقال خون، پیوند عضو یا شیر مادر آلوده به نوزاد منتقل شود.
علائم تب مالت در انسان
تب مالت ممکن است علائم خفیف تا شدیدی داشته باشد که چند هفته پس از تماس با باکتری ظاهر می‌شوند. شایع‌ترین علائم عبارتند از:
- تب مداوم یا متناوب
- تعریق شدید، به‌ویژه در شب
- ضعف و خستگی
- درد مفاصل و ماهیچه‌ها
- کاهش وزن
- سردرد
- افسردگی یا مشکلات روانی
در صورت عدم درمان، تب مالت می‌تواند مزمن شود و عوارضی مانند التهاب قلب، عفونت مفاصل و مشکلات عصبی ایجاد کند.
درمان تب مالت
تب مالت با مصرف آنتی‌بیوتیک‌های مناسب قابل درمان است. معمولاً درمان با ترکیبی از داروها انجام می‌شود و شامل:
- دوکسی‌سایکلین (Doxycycline)
- ریفامپین (Rifampin)
- یا در موارد شدید، استرپتومایسین
مدت درمان معمولاً 6 تا 8 هفته است و باید به‌طور کامل انجام شود تا از بازگشت بیماری جلوگیری شود.
پیشگیری از تب مالت
مصرف محصولات لبنی پاستوریزه
پرهیز از مصرف شیر، پنیر و سایر فرآورده‌های لبنی غیرپاستوریزه یکی از مؤثرترین راه‌ها برای پیشگیری از این بیماری است.
واکسیناسیون دام‌ها
واکسیناسیون دام‌های اهلی (مانند گاو، گوسفند و بز) نقش مهمی در کنترل بیماری دارد.
رعایت بهداشت در دامداری‌ها و کشتارگاه‌ها
استفاده از دستکش، ماسک و لباس‌های محافظ در هنگام کار با حیوانات آلوده یا محصولات دامی ضروری است.
قرنطینه دام‌های جدید
دام‌های جدید پیش از ورود به گله باید آزمایش شوند و در صورت آلوده بودن جدا شوند.
آموزش و اطلاع‌رسانی
آگاهی‌بخشی به دامداران و کارگران درباره راه‌های پیشگیری از تب مالت اهمیت زیادی دارد.
نتیجه‌گیری
تب مالت یک بیماری خطرناک اما قابل پیشگیری است. با رعایت اصول بهداشتی، مصرف محصولات لبنی پاستوریزه و واکسیناسیون دام‌ها می‌توان از انتقال این بیماری جلوگیری کرد. همچنین، آگاهی از علائم و مراجعه به‌موقع به پزشک در صورت مشکوک بودن به بیماری، به درمان مؤثر و جلوگیری از عوارض کمک می‌کند.
انتشار این مطلب در سایت دام و طیور می‌تواند نقشی کلیدی در افزایش آگاهی و کاهش شیوع تب مالت ایفا کند.