به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ بیماری‌های عفونی در گاوها یکی از عوامل اصلی کاهش بهره‌وری و افزایش هزینه‌های دامداری هستند. این بیماری‌ها می‌توانند به‌صورت سریع در گله‌ها گسترش یابند و سلامت دام‌ها و حتی انسان‌ها را تهدید کنند. در این مطلب، به معرفی شایع‌ترین بیماری‌های عفونی گاو، علائم، روش‌های درمان و راه‌های پیشگیری از آنها می‌پردازیم.
1. بروسلوز (تب مالت)
بروسلوز، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های باکتریایی در گاوهاست که می‌تواند به انسان‌ها نیز منتقل شود.
علائم:
- سقط جنین در مراحل انتهایی بارداری.
- کاهش تولید شیر.
- تورم مفاصل و لنگش.
- تب و ضعف عمومی.
درمان:
درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما استفاده از آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند استرپتومایسین می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.
پیشگیری:
- واکسیناسیون منظم دام‌ها.
- قرنطینه دام‌های جدید.
- رعایت بهداشت در جایگاه دام‌ها و جلوگیری از تماس با دام‌های آلوده.
2. تب برفکی
تب برفکی یک بیماری ویروسی بسیار مسری است که می‌تواند خسارات اقتصادی جدی به دامداری‌ها وارد کند.
علائم:
- ایجاد تاول و زخم در دهان، زبان و سم.
- کاهش اشتها و کاهش وزن.
- لنگش به دلیل زخم در سم.
- کاهش شدید تولید شیر.
درمان:
درمان خاصی برای ویروس تب برفکی وجود ندارد، اما درمان حمایتی شامل تغذیه نرم، تأمین مایعات و ضدعفونی زخم‌ها توصیه می‌شود.
پیشگیری:
- واکسیناسیون منظم هر شش ماه یک‌بار.
- ضدعفونی ابزار و تجهیزات دامداری.
- جداسازی دام‌های آلوده از گله.
3. بیماری ویروسی BVD (اسهال ویروسی گاو)
اسهال ویروسی گاو (Bovine Viral Diarrhea) یکی از بیماری‌های شایع ویروسی است که بیشتر در گاوهای جوان دیده می‌شود.
علائم:
- اسهال خونی شدید.
- کاهش وزن و ضعف شدید.
- تب و کم‌اشتهایی.
- در موارد حاد، مرگ ناگهانی.
درمان:
- استفاده از داروهای تقویتی و مکمل‌های ویتامینی.
- درمان حمایتی برای جلوگیری از کم‌آبی بدن دام.
پیشگیری:
- واکسیناسیون گاوها در برابر ویروس BVD.
- رعایت بهداشت جایگاه و خوراک دام‌ها.
4. آنتروتوکسمی
آنتروتوکسمی یا بیماری گوارشی گاو ناشی از سموم تولیدشده توسط باکتری کلستریدیوم پرفرینجنس است.
علائم:
- اسهال خونی ناگهانی و شدید.
- نفخ و درد شکمی.
- مرگ ناگهانی، به‌ویژه در دام‌های جوان.
درمان:
- تزریق آنتی‌بیوتیک‌های موثر مانند پنی‌سیلین.
- تجویز سرم‌های تقویتی و ویتامین‌ها.
پیشگیری:
- واکسیناسیون سالانه دام‌ها.
- جلوگیری از تغذیه با خوراک‌های آلوده و تغییر ناگهانی جیره غذایی.
5. لپتوسپیروز
لپتوسپیروز یک بیماری باکتریایی است که علاوه بر گاوها، انسان را نیز می‌تواند آلوده کند.
علائم:
- زردی در مخاطات بدن.
- تب و کم‌اشتهایی.
- خونریزی از لثه و مخاطات دیگر.
- سقط جنین و کاهش باروری.
درمان:
- استفاده از آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند داکسی‌سایکلین یا پنی‌سیلین.
- درمان حمایتی برای کاهش علائم بیماری.
پیشگیری:
- واکسیناسیون دام‌ها در برابر لپتوسپیروز.
- تأمین آب و خوراک تمیز و ضدعفونی مداوم جایگاه.
نتیجه‌گیری
بیماری‌های عفونی در گاوها می‌توانند تأثیرات مخربی بر سلامت دام‌ها و اقتصاد دامداری داشته باشند. با شناخت علائم و روش‌های درمان و پیشگیری، می‌توان از بروز و گسترش این بیماری‌ها جلوگیری کرد. رعایت بهداشت، واکسیناسیون و تغذیه مناسب از عوامل کلیدی در حفظ سلامت گله‌ها هستند.