به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ تب شیر (Milk Fever)، که به نام هیپوکلسمی پس از زایمان نیز شناخته می‌شود، یکی از بیماری‌های رایج در گاوهای شیری است که به دلیل کاهش شدید کلسیم خون بروز می‌کند. این بیماری بیشتر در گاوهای شیری پر تولید و به ویژه در روزهای ابتدایی پس از زایمان دیده می‌شود. شناخت علائم و اقدامات پیشگیرانه می‌تواند از بروز این بیماری و خسارات اقتصادی جلوگیری کند.
علائم تب شیر در گاو
تب شیر معمولاً در سه مرحله مختلف ظاهر می‌شود:
1- مرحله اول (خفیف):
- کاهش اشتها
- لرزش‌های عضلانی
- بی‌قراری و رفتار غیرعادی
مرحله دوم (متوسط):
- بی‌حالی و ضعف شدید
- دراز کشیدن مداوم
- کاهش دمای بدن (دمای گوش و پاها ممکن است سرد شود)
- کاهش تولید شیر
مرحله سوم (شدید):
- فلج کامل
- عدم توانایی در بلند شدن
- کاهش ضربان قلب
- در صورت عدم درمان، مرگ گاو
علت تب شیر
علت اصلی این بیماری کاهش ناگهانی سطح کلسیم خون است که به دلیل افزایش تقاضای بدن برای کلسیم در تولید شیر پس از زایمان رخ می‌دهد. گاوهای پر تولید به دلیل تولید حجم بالای شیر، بیشتر در معرض خطر هستند.
راه‌های پیشگیری از تب شیر
- مدیریت تغذیه قبل از زایمان: استفاده از جیره‌های کم کلسیم در دوره خشکی برای تحریک بدن گاو به جذب و استفاده بهتر از کلسیم.
- افزودن مکمل‌های معدنی: مکمل‌هایی مانند کلسیم و ویتامین D می‌توانند به بهبود جذب کلسیم کمک کنند.
- کاهش استرس: ایجاد محیطی آرام برای گاوها به کاهش استرس و خطر بیماری کمک می‌کند.
- استفاده از جیره آنیونیک: این نوع جیره‌ها باعث تعادل بهتر کلسیم و فسفر در بدن می‌شوند.
درمان تب شیر در گاو
درمان تب شیر باید سریع انجام شود، زیرا تأخیر می‌تواند منجر به مرگ گاو شود. اقدامات درمانی شامل:
- تزریق کلسیم وریدی: تزریق محلول‌های کلسیمی تحت نظارت دامپزشک.
- استفاده از مکمل‌های خوراکی کلسیم برای گاوهایی که در مرحله خفیف بیماری هستند.
- در موارد شدید، تزریق کلسیم همراه با نظارت بر ضربان قلب ضروری است.
نتیجه‌گیری
تب شیر یکی از بیماری‌های قابل پیشگیری است که با مدیریت صحیح تغذیه، استفاده از مکمل‌ها و توجه به نیازهای گاو، می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد. تشخیص سریع و درمان به موقع نیز نقش کلیدی در بهبود شرایط گاو و کاهش خسارات اقتصادی دارد.