به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ مشکلات ادراری یکی از بیماری‌هایی هستند که هر ساله تعداد زیادی از گربه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند. سنگ‌ها یا محاسبات ادراری باعث درد شدید در حیوان می‌شوند و موجب اختلال در دفع ادرار به طور طبیعی می‌گردند. شناسایی سریع علائم این مشکلات اهمیت زیادی دارد تا بتوان به موقع اقدام کرد. در این مقاله، به بررسی علل، علائم و روش‌های درمانی این بیماری در گربه‌ها می‌پردازیم.
سنگ‌های ادراری در گربه‌ها: چیست؟ علل آن چیست؟
سنگ‌های ادراری به قطعات کوچکی از مواد معدنی گفته می‌شود که در ادرار گربه‌ها شکل می‌گیرند. وقتی این سنگ‌ها به اندازه‌ای برسند که دیگر نتوانند به راحتی در مجاری ادراری حرکت کنند، می‌توانند در مجرای ادرار گیر کرده و آن را مسدود کنند. در این صورت، گربه به شدت درد می‌کشد و قادر به دفع ادرار به طور طبیعی نخواهد بود.
انواع مختلف سنگ‌های ادراری
1- سنگ‌های استروویت (struvite): این نوع سنگ‌ها که به آنها سنگ‌های فسفات آمونیاک منیزیمی نیز گفته می‌شود، در گربه‌هایی که ادرار آنها بیش از حد غلیظ و قلیایی است، تشکیل می‌شوند. این نوع سنگ‌ها اغلب در گربه‌های ماده با مشکلات ادراری دیده می‌شوند و معمولاً گربه‌هایی که با غذاهای ارزان‌قیمت که مقدار زیادی منیزیم و فسفر دارند، تغذیه می‌شوند و کمتر آب می‌نوشند، به آن مبتلا می‌شوند.
2- سنگ‌های اگزالات کلسیم (calcium oxalate): این نوع سنگ‌ها نادرتر هستند و معمولاً به عوامل ژنتیکی مربوط می‌شوند. گربه‌هایی که ادرار آنها بیش از حد اسیدی است یا در معرض سطح بالای کلسیم قرار دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این نوع سنگ‌ها هستند. گربه‌های نر به ویژه نژادهای پرشین بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.
3- سایر انواع سنگ‌ها مانند سنگ‌های سیستین، فسفات کلسیم و اورات نیز وجود دارند، اما این موارد بسیار نادر هستند.
علل تشکیل سنگ‌های ادراری
گربه‌ها ممکن است به دلایل مختلفی به مشکلات ادراری دچار شوند:
- سن، جنسیت و وزن: گربه‌های مسن‌تر و/یا چاق بیشتر به این مشکلات مبتلا می‌شوند. همچنین گربه‌های نر بیشتر از گربه‌های ماده تحت تأثیر قرار می‌گیرند زیرا مجرای ادراری آنها باریک‌تر است.
- استعداد ژنتیکی: مشکلات ادراری معمولاً در خانواده‌های گربه‌ها شایع هستند و ممکن است در چندین نسل از یک خانواده مشاهده شوند.
- کمبود آب: گربه‌ای که به اندازه کافی آب نمی‌نوشد، بیشتر در معرض خطر تشکیل سنگ‌های ادراری قرار دارد.
- غذای نامناسب: خوراکی‌های ارزان‌قیمت معمولاً مقدار زیادی مواد معدنی دارند که موجب تشکیل سنگ‌ها می‌شوند. بهتر است از غذاهای باکیفیت برای گربه خود استفاده کنید.
- سیتیت ایدیوپاتیک: این بیماری یکی از علل شایع تشکیل سنگ است و التهاب مثانه است که معمولاً تحت تأثیر استرس و اضطراب قرار می‌گیرد.
- تغییرات فیزیکی: استریل شدن گربه می‌تواند خطر مشکلات ادراری را افزایش دهد.
علائم سنگ‌های ادراری در گربه‌ها
گربه‌ها ممکن است بدون اینکه علائم مشهودی نشان دهند، سنگ‌های ادراری داشته باشند. این علائم معمولاً زمانی ظاهر می‌شوند که سنگ‌ها از مثانه به مجرای ادرار حرکت کرده و باعث انسداد آن می‌شوند. علائم شایع عبارتند از:
- دشواری در ادرار کردن: گربه ممکن است تلاش کند تا ادرار کند، اما فقط چند قطره یا حتی هیچ چیزی از او خارج نشود. این امر باعث درد شدید می‌شود و گربه ممکن است برای جلب توجه شما صدای خود را بلند کند.
- حالت خمیده: گربه ممکن است در موقعیت‌های دردناک به‌طور مداوم بایستد یا بنشیند.
- عفونت ادراری و خون در ادرار: در برخی موارد، خون در ادرار گربه دیده می‌شود.
- پف کردن مثانه: در صورتی که انسداد ادامه یابد، مثانه گربه متورم شده و به شکل یک گلوله بزرگ (شبیه به پمپلموس) در می‌آید.
تشخیص و درمان سنگ‌های ادراری
برای تشخیص وجود سنگ‌های ادراری، بهترین کار این است که به سرعت به دامپزشک مراجعه کنید. دامپزشک می‌تواند از طریق معاینه و آزمایش ادرار حضور کریستال‌ها را تشخیص دهد و در صورت نیاز از سونوگرافی یا اشعه ایکس برای بررسی سنگ‌ها استفاده کند.
درمان فوری شامل باز کردن انسداد مجرای ادرار از طریق سوندگذاری است. گربه تحت بیهوشی قرار می‌گیرد و سوندی به مجرای ادرار وارد می‌شود تا سنگ‌های مسدودکننده را حذف کند. بعد از درمان، گربه باید چند روز در بیمارستان تحت مراقبت قرار گیرد.
در صورت بروز سنگ‌های اگزالات کلسیم، تنها راه درمان ممکن است جراحی باشد. دامپزشک ممکن است یک عمل به نام اورتروستومی (amputation of the penis) انجام دهد تا بخش باریک مجرای ادرار را بردارد.
پیشگیری از سنگ‌های ادراری در گربه‌ها
برای پیشگیری از این بیماری، چند اقدام ساده می‌توانید انجام دهید:
- آب کافی: اطمینان حاصل کنید که گربه شما همیشه به آب تمیز، خنک و در دسترس دسترسی دارد.
- غذای مناسب: از غذاهای با کیفیت و مناسب استفاده کنید که میزان مواد معدنی آنها متناسب باشد.
- فعالیت بدنی: گربه‌ای که به میزان کافی فعالیت می‌کند، کمتر در معرض خطر ابتلا به سنگ‌های ادراری قرار دارد.
با رعایت این نکات می‌توانید به پیشگیری از سنگ‌های ادراری در گربه‌ها کمک کنید و سلامت آنها را تضمین کنید.