به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ پانکراتیت به معنای التهاب لوزالمعده است، یکی از اندام‌های حیاتی بدن سگ که نقش مهمی در هضم غذا و تنظیم قند خون دارد. این بیماری می‌تواند به دو شکل حاد یا مزمن بروز کند و گاهی از یک حالت به حالت دیگر تغییر یابد. در ادامه به بررسی علل این بیماری، علائم، روش‌های درمان و نکات پیشگیری می‌پردازیم.
علل بروز پانکراتیت در سگ‌ها
پانکراس یا لوزالمعده نقشی کلیدی در فرآیند گوارش و تنظیم قند خون دارد. التهاب این اندام می‌تواند به دو شکل زیر بروز کند:
پانکراتیت حاد: این شکل از بیماری به طور ناگهانی ظاهر می‌شود و معمولاً شدت بالایی دارد. اگرچه خطرناک است، اما در صورت درمان به‌موقع می‌توان آن را بهبود بخشید.
پانکراتیت مزمن: این نوع بیماری تدریجی است و معمولاً آسیب‌های غیرقابل بازگشتی به پانکراس وارد می‌کند. متأسفانه، این نوع اغلب دیر تشخیص داده می‌شود.
عوامل ایجاد پانکراتیت
1- علل متابولیکی: اختلالات مانند دیابت، سندرم کوشینگ، کم‌کاری تیروئید یا افزایش کلسیم خون می‌توانند موجب التهاب لوزالمعده شوند.
2- علل مکانیکی: انسداد مجرای لوزالمعده بر اثر سنگ، رفلاکس یا تومور می‌تواند پانکراتیت ایجاد کند.
3- علل تغذیه‌ای: خوردن غذاهای پرچرب (چه به صورت تصادفی و چه عمدی) می‌تواند منجر به پانکراتیت حاد شود.
4- علل عفونی: عفونت‌هایی نظیر توکسوپلاسموز ممکن است عامل این بیماری باشند.
5- علل تروماتیک: جراحی‌های شکمی یا ضربه‌های شدید می‌توانند به لوزالمعده آسیب بزنند.
6- علل دارویی: برخی داروها می‌توانند باعث بروز پانکراتیت حاد شوند.
7- پانکراتیت ایدیوپاتیک: این نوع بدون دلیل مشخصی بروز می‌کند.
علائم پانکراتیت در سگ‌ها
پانکراتیت می‌تواند طیف وسیعی از علائم را به همراه داشته باشد که شدت آن‌ها بستگی به مرحله بیماری و گستردگی آسیب‌ها دارد. از جمله:
- استفراغ (گاهی همراه با خون)
- اسهال
- کاهش اشتها
- افزایش تشنگی و دفع ادرار
- بی‌حالی و ضعف عمومی
- -تب
- زردی لثه‌ها یا سایر غشاهای مخاطی
- درد شکم
- وجود توده‌ای قابل لمس در ناحیه شکم
توجه داشته باشید که هر سگ ممکن است برخی از این علائم را نشان دهد و برخی دیگر را نداشته باشد.
تشخیص پانکراتیت در سگ
اگر هر یک از علائم فوق را در سگ خود مشاهده کردید، فوراً به دامپزشک مراجعه کنید. برای تشخیص پانکراتیت، دامپزشک ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد:
- آزمایش خون
- سونوگرافی یا رادیوگرافی
- بیوپسی لوزالمعده: تنها روش قطعی برای تشخیص پانکراتیت، نمونه‌برداری از لوزالمعده و بررسی آن زیر میکروسکوپ است.
درمان پانکراتیت در سگ
درمان پانکراتیت باید به سرعت انجام شود، زیرا لوزالمعده اندامی حیاتی است. مراحل درمان شامل موارد زیر است:
رفع عامل ایجادکننده بیماری: اگر علت بیماری مشخص باشد (مانند تغذیه نامناسب یا عفونت)، دامپزشک تلاش می‌کند تا عامل مزاحم را حذف کند.
دارودرمانی: دامپزشک ممکن است داروهای مسکن، ضد تهوع، آنتی‌بیوتیک‌ها یا تزریقات وریدی تجویز کند.
تزریق پلاسما: در موارد شدید، انتقال پلاسما ممکن است ضروری باشد.
جراحی: در برخی موارد، جراحی برای درمان لازم است.
تنظیم درمان در طول زمان: بسته به پیشرفت یا تغییر بیماری، درمان ممکن است نیاز به بازبینی داشته باشد.
چگونه از پانکراتیت پیشگیری کنیم؟
برای کاهش احتمال بروز پانکراتیت در سگ، نکات زیر را رعایت کنید:
- از یک رژیم غذایی سالم، متعادل و کم‌چرب برای سگ خود استفاده کنید.
- واکسیناسیون سالانه و استفاده منظم از داروهای ضدانگل را فراموش نکنید.
- سگ خود را روزانه به فعالیت بدنی تشویق کنید.
هرگونه تغییر در رفتار یا سلامت سگ را سریعاً با دامپزشک در میان بگذارید.
پیشگیری از بیماری، بهترین روش برای حفظ سلامت حیوانات خانگی است. در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرعادی، مراجعه سریع به دامپزشک می‌تواند زندگی سگ شما را نجات دهد.