به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ برای مدت‌های طولانی، هوش سگ مورد توجه بسیاری قرار گرفت و حتی برتر از هوش گربه تلقی می‌شد. با این حال، مطالعات اخیر نشان داده است که اینطور نیست و گربه حیوان بسیار باهوشی است، هوشی که برخلاف سگ‌ها به هیچ وجه وابسته به نژاد نیست، بلکه عمدتاً به تجربه بستگی دارد. اما وقتی می‌گوییم گربه باهوش است، باید بدانیم این هوش با سایر گونه‌ها بسیار متفاوت است و مبتنی بر استدلال، مشاهده و حافظه است.
هوش گربه چگونه ظاهر می‌شود؟ آیا همه گربه‌ها از هوش یکسانی برخوردارند؟ چگونه آن را تحریک کنیم؟ پاسخ ما را در این مقاله بیابید.
هوش گربه: چگونه آشکار می‌شود؟
مطالعات جدید به هوش گربه‌ها پرداخته‌اند و نشان داده‌اند که دوستان گربه ما برخلاف آنچه مدت‌ها ادعا شده بود، کمتر از سگ‌ها باهوش نیستند.
گربه در واقع از نظر مشاهده، استدلال و به خاطر سپردن از هوش ویژه‌ای برخوردار است.
- توانایی استدلال گربه: گربه قادر به استدلال است، به عبارت دیگر، توانایی‌های خود را برای حل مشکلات بسیج می‌کند. گربه کوچک می‌داند که چگونه اشیاء را با هم مرتبط کند و از نظر استدلالی هوش نشان دهد، حتی اگر این توانایی‌ها بیش از هر چیز به دلیل نیاز به برآوردن نیازهای اولیه‌اش دیکته شده باشد.
- توانایی گربه در مشاهده و به خاطر سپردن: گربه بینایی بسیار دقیقی دارد، ظرفیتی که برای او ضروری است زیرا با تقلید از آنچه در اطرافش اتفاق می‌افتد چیزهای زیادی یاد می‌گیرد. او پاکیزگی را یاد می‌گیرد، چگونه با شکار خود را تغذیه کند و چگونه به لطف مادرش معاشرت کند. حافظه عالی او به او اجازه می‌دهد تا خیلی زود ژست‌های خوب را ادغام کند و آنها را در طول زندگی خود بازتولید کند.
اما این همه ماجرا نیست. گربه به لطف توانایی‌های حافظه خود می‌تواند بداند که کدام در به او اجازه خروج از خانه را می‌دهد، در کدام ظرف غذای آن وجود دارد، کدام جعبه حاوی خوراکی‌هایش است و غیره.
گربه می‌تواند از دو طریق یاد بگیرد:
- شرطی‌سازی عملگر: گربه متوجه می‌شود که هر عمل چه نتیجه‌ای در پی خواهد داشت و آن را حفظ می‌کند، به خصوص اگر نتیجه برای او مفید باشد. در نتیجه او قادر خواهد بود این رفتار را برای رسیدن به خواسته خود بازتولید کند. به عنوان مثال، اگر بداند که با مالیدن پاهای صاحبش در حالی که روی مبل خود نشسته است، می‌تواند نوازش او را داشته باشد، به محض اینکه احساس کرد، می‌تواند بیاید و با مالیدن خود به این طریق به دنبال واکنش موردعلاقه خود باشد.
- شرطی‌سازی پاسخ‌دهنده یا رفلکس پاولوی: گربه همچنین می‌تواند از طریق تداعی یاد بگیرد. یعنی می‌داند که یک رویداد می‌تواند رویداد دیگری را تحریک کند و این درک به او کمک می‌کند تا این رویداد دوم را پیش‌بینی کند. به عنوان مثال، اگر گربه بداند که صدای درب کمد همان چیزی است که سرو غذای او را اعلام می‌کند، می‌تواند پس از شنیدن این صدای مشخص و حتی قبل از سرو شدن، به سمت ظرفش بدود.
آیا همه گربه‌ها از نظر هوش برابرند؟
در حالی که می‌دانیم برخی از نژادهای سگ باهوش‌تر از بقیه هستند، این موضوع در مورد گربه‌ها صدق نمی‌کند. مطالعات هیچ تمایزی را بین نژادهای گربه نشان نداده است، که نشانگر آن است که در میان دوستان گربه‌سان ما، نژاد به هیچ وجه معیار هوش نیست.
عناصری که بر هوش گربه تاثیرگذار هستند بالاتر از همه زندگی، تجربیات، محیط و آنچه که تجربه می‌کند است. اما این همه چیز نیست، زیرا تعاملات حیوان با همسالان خود، با حیوانات دیگر و با انسان‌ها اهمیت ثابت شده‌ای در سطح هوش و رشد مهارت‌های استدلال، حافظه و مشاهده آن دارد. هر چه گربه بیشتر تحریک شود و در یک محیط محرک باشد، هوش آن بهتر رشد می‌کند.
علاوه بر این، باید بدانید که وضعیت سلامت گربه در هوش آن نقش دارد. حیوان تحت فشار، مضطرب یا حتی ناراضی از اختلالات سیستم عصبی رنج می‌برد. این گربه‌ها نمی‌توانند روی مشکلات پیش روی خود تمرکز کنند. ارتباطات عصبی بین بخش‌های مختلف مغز به‌طور مؤثر برقرار نمی‌شود و هوش مختل می‌شود.
چگونه می‌توانیم هوش گربه را تحریک کنیم؟
گربه از تجربیات، موفقیت‌ها و شکست‌هایش درس می‌گیرد. در نتیجه، هر چیزی که بتواند حیوان را تحریک کند، او را برای حل مشکل، دور زدن یا غلبه بر دشواری سوق دهد، راه خوبی برای یادگیری و غنی سازی هوش آن با دانش جدید است. گربه از طریق بازی و تمرینات مختلف و همچنین از طریق تعامل، هوش خود را نشان می‌دهد و آن را توسعه می‌بخشد.
بازی برای تحریک هوش گربه
گربه دوست دارد بازی کند، این یک فعالیت ایده‌آل برای سرگرم کردن او، مشغول نگه داشتن آن، ورزش و همچنین توسعه هوش آن است. طیف گسترده‌ای از اسباب‌بازی‌ها برای کمک به رشد توانایی‌های گربه‌سانان کوچک ما و تحریک عقل آنها وجود دارد. این بازی‌ها و اسباب بازی‌ها برای بسیج مهارت‌های استدلال گربه و تشویق او به استفاده و بهره‌برداری از ظرفیت‌های مغزش طراحی شده اند.
پیچ و خم‌ها، چرخ‌ها، اسباب بازی‌های توزیع کننده غذا، لیزرها و... ایده‌ها برای تحریک هوش گربه کم نیست. بسیاری از این بازی‌ها تعاملی هستند و به حیوان اجازه می‌دهند تا پاداشی در قالب چند خوراکی دریافت کند، به‌اندازه‌ای که میل او به بازی را تحریک کند و او را تشویق به یادگیری در حین تفریح و سرگرمی کند.
شما همچنین می‌توانید به سادگی هوش همراه کوچک خود را با درخواست از او برای انجام این بازی که شامل مخفی کردن یک غذا در زیر یکی از سه ظرف یکسان است، تحریک کنید. سپس این ظروف را جابه جا کرده و مخلوط می‌کنید و گربه شما باید بداند که چگونه ظرفی را پیدا کند که غذای پنهان را در خود جای داده است. البته، دشواری باید پیش رونده باشد، سرعت باید کاهش یابد و هر موفقیتی باید به او اجازه دهد کهجایزه‌اش را دریافت کند.
همیشه انواع مختلفی از بازی‌ها را به حیوان خانگی خود پیشنهاد دهید، اسباب‌بازی‌هایی که برای یک جلسه بازی دو نفره در نظر گرفته شده است و آن‌هایی که برای تنهایی او در نظر گرفته شده است. پرها، رشته‌ها، توپ‌ها، موش‌های پلاستیکی، درب بطری‌ها، گلوله‌های آلومینیومی... اسباب‌بازی‌ها را تغییر دهید و مرتباً آنها را عوض کنید تا از خستگی جلوگیری کنید و به گربه‌تان اجازه دهید سرگرمی‌های جدید و منابع جدید تحریک فکری را کشف کند.
نقش شما در تحریک هوش گربه
فضاهای داخلی و/یا بیرونی را برای حیوان خانگی خود در نظر بگیرید که در آن او بتواند به تنهایی یا با مشارکت شما، در حضور یا غیاب شما تحرک داشته باشد. این فضاها باید به او اجازه پریدن، صعود، بالا رفتن و یا حتی مخفی شدن را بدهد.
گربه در واقع نیاز به مشاهده قلمرو خود و آنچه در اطرافش است را دارد تا فکر او دائماً تحریک شود. بنابراین شما از کسالت گربه خود و در نتیجه افسردگی او جلوگیری می‌کنید، اما مهمتر از همه به او کمک می‌کنید تا هوش خود را به طور روزانه توسعه دهد.