به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ دیسپلازی هیپ یک بیماری استخوانی است که به ندرت در گربه‌ها نسبت به سگ‌ها ایجاد می‌شود، اما می‌تواند بر دوستان گربه‌سان ما، به‌ویژه نژادهای بزرگ با استخوان‌های سنگین تأثیر بگذارد. در واقع، فشار وارد شده به مفصل ران – که مفصل کوکسوفمورال نامیده می‌شود – به گونه‌ای است که التهاب ایجاد می‌شود و باعث درد شدید و خطر ابتلا به آرتروز می‌شود.
از ویژگی‌های دیسپلازی هیپ گرفته تا شایع‌ترین علل آن، از علائم بالینی که باید مراقب آن باشید تا درمان‌هایی که باید انجام دهید، از جمله اقدامات پیشگیرانه ، همه چیزهایی را که باید در مورد شکل گربه‌سانی این آسیب بدانید را در این مقاله بخوانید!
دیسپلازی هیپ در گربه‌ها چیست؟
دیسپلازی یک اختلال است که با یک ناهنجاری در مفصل مشخص می‌شود. این اتفاق می‌تواند در لگن و همچنین در آرنج رخ دهد. در دیسپلازی هیپ، که اغلب مشاهده می‌شود و مورد بحث ما است، ما شاهد رشد ضعیف مفصل ران هستیم. لگن معمولی گربه مفصلی است که به سر استخوان ران اجازه می‌دهد تا کاملاً در حفره استخوان لگن قرار بگیرد و مفصل شود تا امکان حرکت را فراهم کند.
اما در موارد دیسپلازی، سر استخوان ران به درستی در حفره لگن قرار نمی‌گیرد. استخوان اندازه ضعیفی دارد و در داخل این حفره حرکت می‌کند که قرار است آن را در خود جای دهد و نگه دارد. عدم حمایت باعث شلی بیش از حد می‌شود که منجر به ساییدگی و پارگی غیر طبیعی استخوان‌ها، غضروف‌ها و رباط‌هایی می‌شود که از مفصل حمایت می‌کنند. التهاب در مفصل ایجاد می‌شود و باعث آرتروز می‌شود. سپس درد برای گربه بسیار شدید و گاهی اوقات ناتوان‌کننده می‌شود. کوچکترین حرکت می‌تواند واقعا دشوار باشد.
باید بدانید که دیسپلازی هیپ می‌تواند یک طرفه باشد - یعنی فقط یک طرف را درگیر کند - یا دو طرفه و در این مورد هر دو طرف را درگیر کند. با این حال، در اکثر موارد، یک شکل دوطرفه مشاهده می‌شود.
چه چیزی باعث دیسپلازی گربه‌ها می‌شود؟
سگ‌ها بیشتر از گربه‌ها تحت تأثیر دیسپلازی هیپ قرار می‌گیرند. در واقع، دوستان گربه‌سان ما به دلیل جثه‌شان بیشتر در امان هستند. چرا که این ناهنجاری بیشتر در حیوانات بزرگ مشاهده می‌شود. در نتیجه، در گربه‌ها، عمدتا در گربه‌های بزرگتری مانند نژاد برمه‌ای، هیمالین و پرشین دیده می‌شود و در سایر نژادها به میزان قابل توجهی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. در واقع، اگر تنها 5٪ از گربه‌های خانگی مبتلا شوند، خطر ابتلا به چنین بیماری در این گربه‌ها نزدیک به 20٪ است.
اما دیسپلازی هیپ آسیبی است که گفته می‌شود چند عاملی است، یعنی به عوامل متعددی بستگی دارد و این عوامل اساسا ارثی هستند. گربه‌های بزرگ یا با استخوان‌های بزرگ بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند. با این حال، این بیماری در حیوانات از دو والد ناقل ایجاد می‌شود. در واقع، اگر حیوان ناقل بتواند آن را منتقل کند، حتی اگر علائم محدود باشد، دیسپلازی مفصل ران ناشی از ترکیبی از ژن‌ها است.
اما این همه ماجرا نیست، زیرا عامل ارثی تنها عامل دخیل نیست. دیسپلازی هیپ می‌تواند در حیواناتی با استخوان‌های ضعیف ایجاد شود. این شکنندگی می‌تواند نتیجه ضربه، افتادن، آسیب یا هر چیز دیگری باشد که بر لگن تأثیر می‌گذارد. اما می‌تواند در اثر مشکل اضافه وزن یا چاقی نیز باشد. در واقع حیواناتی که از اضافه وزن قابل توجهی رنج می‌برند می‌توانند باعث ایجاد این نوع آسیب مفصلی شوند.
در نهایت، دیسپلازی هیپ می‌تواند در گربه‌هایی که به سرعت در حال رشد هستند نیز رخ دهد. در واقع، استخوان‌های آنها در مقایسه با توانایی‌های بدنشان خیلی سریع بلند می‌شوند و افزایش وزن آنها خیلی ناگهانی است که نمی‌توان تعادل خوبی برقرار کرد. اگر فشار روی مفاصل خیلی زیاد باشد، خطر دیسپلازی قابل توجه است.
علائم دیسپلازی هیپ در گربه‌ها چیست؟
دیسپلازی هیپ به طور کلی می‌تواند در گربه‌های 4 ماهه تا 5 ساله ایجاد شود. با گذشت زمان، رو به وخامت می‌رود. در صورت عدم امکان درمان با درمان‌های مناسب می‌توان آن را کنترل کرد.
با این حال، برای این امر ضروری است که اجازه درمان حیوان داده شود و بنابراین دیسپلازی هیپ در اسرع وقت شناسایی شود. متأسفانه، همراهان مخملی کوچولوی ما در مخفی‌کاری متخصص واقعی هستند. آنها در مخفی کردن درد بسیار ماهر هستند، به ویژه به دلیل ترس غریزی و طبیعی خود از شکار، برای جلوگیری از تبدیل شدن به طعمه، باید نقاط ضعف خود را پنهان کنند. بنابراین، هنگامی که اولین علائم مشاهده شد، زمانیست که دیسپلازی به خوبی ایجاد شده است و حیوان دیگر قادر به پنهان کردن رنج خود نیست.
در اینجا چند علامت بالینی که احتمالاً ظاهر می‌شود و باید به شما هشدار دهد آورده شده است:
- رفتار پرخاشگرانه، تحریک‌پذیر. اگر بخواهید آن را لمس کنید ممکن است غرغر کند یا دندان‌هایش را نشان دهد.
- مشکل در راه رفتن، پریدن، بالا رفتن؛
- خستگی غیرطبیعی، عدم اشتیاق یا حتی امتناع از بازی؛
- لنگش؛
- تغییر مکرر وضعیت بدن برای تسکین درد؛
- کند شدن حرکات، به ویژه هنگام تغییر موقعیت، به دلیل درد؛
- تغییر در توده عضلانی به دلیل تغییر در تکیه‌گاه. کج شدن به سمت جلو، منجر به توسعه عضلانی در جلوی بدن و ضعیف‌تر شدن ران‌ها و بخش عقبی بدن می‌شود.
درمان دیسپلازی هیپ در گربه‌ها چگونه است؟
اگر کوچکترین شکی دارید، با دامپزشک خود مشورت کنید، زیرا هنگامی که علایم بیماری شروع شد یعنی به خوبی پیشرفت کرده است. هنگامی که پزشک مشکوک به دیسپلازی مفصل ران باشد، تنها با استفاده از معاینه اشعه ایکس می‌تواند تشخیص خود را تایید کند. از آنجایی که مفصل باید به وضوح قابل مشاهده باشد، حیوان باید در موقعیت خاصی ثابت بماند. برای انجام این کار، آرامبخش یا بیهوشی ممکن است لازم باشد. این در واقع تنها راهی است که متخصص مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند شدت دیسپلازی را به منظور ارائه درمان مناسب ارزیابی کند.
دو نوع درمان برای دیسپلازی هیپ در گربه‌ها امکان پذیر است: درمان دارویی و درمان جراحی.
درمان دارویی دیسپلازی هیپ
دامپزشک ممکن است داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی را برای کاهش درد و التهاب لگن تجویز کند. این داروها باید به صورت خوراکی تجویز شوند، اما در گربه‌هایی که از نارسایی کلیه، دیابت، اختلالات گوارشی یا مشکلات قلبی رنج می‌برند، منع مصرف دارند.
پزشک همچنین می‌تواند تجویز مکمل‌های غذایی به اصطلاح محافظ غضروفی را برای محدود کردن ساییدگی غضروف استخوان توصیه کند.
درمان جراحی دیسپلازی هیپ
در مورد پیشرفته‌ترین اشکال دیسپلازی هیپ، راه حل جراحی اغلب تنها راه‌حلی است که در نظر گرفته می‌شود. در اینجا نیز چندین راه حل امکان پذیر است.
دامپزشک می‌تواند استئوتومی لگنی دوگانه یا سه گانه را انجام دهد که شامل بریدن استخوان لگن در دو یا سه مکان است تا حفره لگن را تغییر دهد و سر استخوان ران بتواند به طور طبیعی وارد شود. این یک عمل مهم است که نیاز به توانبخشی طولانی بعد از عمل دارد. اغلب، پزشک انجام فیزیوتراپی و درمان‌های مکمل را توصیه می‌کند.
در موارد دیگر، دامپزشک ممکن است آرتروپلاستی را توصیه کند، یک روش جراحی که شامل جایگزینی سر استخوان ران و/یا لگن با پروتز است. این راه‌حلی است که معمولاً زمانی انجام می‌شود که دیسپلازی مفصل ران خیلی دیر تشخیص داده شود و آرتروز ایجاد شده باشد. این نوع عمل پرهزینه و سنگین است و باید پس از آن توانبخشی طولانی مدت انجام شود.
هدف فیزیوتراپی تقویت ماهیچه‌هایی است که لگن را در کنار هم نگه می‌دارند تا تحرک و انعطاف‌پذیری آن را بهبود بخشد.
آیا می‌توان از دیسپلازی مفصل ران در گربه‌ها جلوگیری کرد؟
صحبت در مورد پیشگیری در زمینه دیسپلازی مفصل ران دشوار است. هیچ آزمایش ژنتیکی برای تشخیص بیماری و ریشه‌کن کردن آن وجود ندارد. بنابراین بدون هیچ گونه پیشگیری واقعی ممکن انتقال آن ادامه می‌یابد.
با این حال، می‌توان خطرات را در گربه‌ها و به ویژه در نژادهایی که مستعد ابتلا به آنها هستند، با اتخاذ اقدامات مناسب محدود کرد.
به گربه خود یک رژیم غذایی باکیفیت، متعادل و سالم ارائه دهید که در دامپزشکی، فروشگاه‌های حیوانات خانگی یا در وب سایت‌های تخصصی فروخته می‌شود. این امر باعث می‌شود تا به لطف غذاهای انتخابی مغذی، نیازهای تغذیه‌ای او را بهتر پوشش دهید و از خطرات اضافه وزن و چاقی جلوگیری کنید.
بررسی منظم وزن همراه کوچکتان برای جلوگیری از هرگونه خطر اضافه وزن که به مفاصل فشار وارد می‌کند، مهم است.
اطمینان از اینکه گربه شما ورزش روزانه (از طریق دسترسی به فضای باز و/یا بازی) انجام می‌دهد برای رشد مناسب ماهیچه‌ها و استخوان‌هایش و همچنین برای حفظ وزن ایده‌آلش مهم است. با این حال، مراقب موارد اضافی باشید که می‌تواند مفاصل را ضعیف کند.
برای شناسایی علائم دیسپلازی در یک گربه مولد، عکسبرداری با اشعه ایکس هیپ توصیه می شود. بنابراین می‌توان حیوان را از برنامه پرورش حذف کرد تا در گسترش آسیب نقشی نداشته باشد.