به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ اگر می‌خواهید سگ شما تولیدمثل کند، باید بدانید که نر و ماده در هر زمانی نمی‌توانند جفت گیری کنند. برخلاف نرها، سگ ماده باید منتظر دوره فحلی باشد تا جفت گیری شود و سگ نر تنها زمانی قادر به تولیدمثل است که با شریکی که آماده جفت گیری است در تماس باشد. هنگامی که همه شرایط برآورده شد، نر و ماده پس از آن شروع به نمایش جفت‌خواهی می‌کنند که سپس به جفت گیری واقعی منجر می‌شود. برای درک بهتر چگونگی گسترش آن، بیایید مراحل تشکیل دهنده این رویداد را کشف کنیم.
دوره مطلوب برای تولید مثل در سگ
برای تولیدمثل، سگ نر و سگ ماده فقط می‌توانند تحت شرایط خاص و در زمان‌های خاصی جفت‌گیری کنند. ماده در واقع باید در دوره فحلی باشد و نر تمایل به جفت گیری داشته باشد.
دوره فحلی در سگ ماده
بسته به نژاد، اولین دوره فحلی در سگ بین 6 تا 15 ماهگی ظاهر می‌شود. به طور معمول، این دوره دو بار در سال و به مدت دو تا سه هفته رخ می‌دهد. تشخیص دوره فحلی در سگ ماده آسان است، زیرا فرج او متورم می‌شود و ترشحات سفید مایل به زرد از آن جاری می‌شود. زمانی او بارور می‌شود که ترشحات سفید خالص باشند.
به دلیل خطر بالای عفونت، باید اولین دوره فحلی سگ را قطع نکنید. برای در نظر گرفتن بستر اول، بهتر است صبر کنید تا ماده کوچولو به سن حداقل 2 سال و نیم برسد، در غیر این صورت این خطر وجود دارد که خیلی جوان و نابالغ باشد و نتواند نیازهای بچه خود را تامین کند. ما از جفت گیری سگ ماده بالای 6 سال نیز خودداری می‌کنیم، زیرا او به دلیل سن بالا ضعیف می‌شود. در سگ‌ها محدودیت سنی وجود ندارد و باروری تا سنین بالا ادامه دارد.
مهم است که مراقب باشید، زیرا دوره‌های فحلی می‌تواند خطراتی را برای حیوان ایجاد کنند. بهتر است در صورت مشاهده موارد زیر سریعاً با دامپزشک مشورت کنید:
- سگ بعد از 15 ماهگی فحلی نداشته باشد.
- دوره‌های فحلی بیش از سه هفته طول بکشد.
- دوره‌های فحلی خیلی دور از هم باشند (بیش از 8 ماه از هم فاصله داشته باشند).
- دوره‌های فحلی خیلی نزدیک به هم باشند (کمتر از 4 ماه از هم فاصله داشته باشند).
دوره تولیدمثل سگ نر
دوره مساعد برای تولیدمثل در نرها بسیار متفاوت است. در واقع، برخلاف ماده، سگ نر دوره تولیدمثلی را تجربه نمی‌کند و هیچ چرخه‌ای قابل پیش‌بینی نیست. او به سادگی از طریق تماس با سگ ماده در دوره فحلی فعال می‌شود.
بسته به نژاد، اسپرم سگ قبل از 10 ماهگی تا 15 ماهگی بارور نمی‌شود.
دوره جفت گیری در سگ
به عنوان یک قاعده کلی، بهتر است جفت گیری را زمانی سازماندهی کنید که ماده در حال تخمکگذاری است، یعنی بین روز یازدهم تا پانزدهم فحلی. اما جفت گیری نر و ماده به چند مرحله تقسیم می‌شود.
نمایش جفت خواهی
هنگامی که سگ ماده در دوره فحلی با یک نر ملاقات می‌کند، نمایش جفت خواهی می‌تواند آغاز شود. در حالی که دم آنها به سمت بالا متمایل است هرکدام دیگری را بو می‌کشد. آنها هر کدام بینی یکدیگر را بو می‌کشند، سپس نر کفل و فرج سگ ماده را بو می‌کند تا مطمئن شود که او در دوره فحلی و پذیرای تولید مثل است.
ماده نیز به نوبه خود دور نر حلقه می‌زند، او را بو می‌کشد، پرش‌های کوچکی انجام می‌دهد و دم خود را تکان می‌دهد. بنابراین او از ویژگی‌های پرورشی او اطمینان می‌یابد و اگر او را فرد خوبی بداند، جفت گیری را می‌پذیرد. برای انجام این کار، او می‌ایستد، کفل خود را بالا می‌آورد و دم خود را کنار می‌گذارد تا نفوذ را تسهیل کند.
جفت گیری
وقتی نمایش جفت خواهی کامل شد و ماده آماده شد، جفت‌گیری سگ ماده می‌تواند آغاز شود. سگ نر نعوظ می‌شود و سعی می‌کند از لگن سگ ماده بالا برود تا به او نفوذ کند. بسته به تجربه او در این زمینه، جفت گیری ممکن است بلافاصله موفقیت آمیز باشد یا ممکن است به چند دقیقه و چند تلاش نیاز داشته باشد. به طور کلی، نر پاهای جلویی خود را روی پهلوهای ماده قرار می‌دهد تا او را در جای خود نگه دارد.
هنگامی که نر با موفقیت آلت تناسلی خود را وارد می‌کند، نعوظ او کامل شده و چشم او تا 8 سانتی متر گشاد می‌شود. او حرکات تند لگن را به همراه ماده انجام می‌دهد و سپس سه بار انزال می‌کند، یعنی:
- اولین بار (انزال مجرای ادرار) در حین دخول به منظور روانکاری مجرای واژن سگ ماده، با اسپرم بسیار کم.
- بار دوم (انزال اسپرم) تقریباً یک دقیقه پس از دفعه اول، برای تولید اسپرم بیشتر.
- سپس آخرین بار (انزال پروستات) در طول دوره گره زدن.
دوره پیوند
این آخرین مرحله جفت‌گیری است، اما به دلیل پیچیدگی آن، بیشترین توجه را می‌طلبد. در واقع نعوظ نر کامل است و ماده با انقباض واژن که شریک زندگی آن را مسدود می‌کند به آن واکنش نشان می‌دهد. بنابراین در این مرحله که به درستی دوره پیوند نامیده می‌شود نر و ماده به مدت 15 تا 30 دقیقه جدایی‌ناپذیر هستند. بنابراین، نر اسپرم‌های بارورتر را انزال می‌کند.
مهم است که این دوره را قطع نکنید، هر چند طولانی باشد، زیرا خطر شکستگی استخوان لگن برای سگ نر و خونریزی واژینال برای سگ ماده وجود دارد. لازم است اطمینان حاصل شود که حیوانات به خود آسیب نمی‌رسانند، اما می‌توانند بدون خطر پشت سر هم قرار گیرند.
هنگامی که دوره پیوند به پایان می‌رسد، فرج ماده گشاد می‌شود و در نتیجه نر آزاد می‌شود. هرکدام اندام تناسلی خود را می‌لیسند.
دوره پس از جفت گیری در سگ
وقتی جفت‌گیری کامل شد، نر و ماده آزاد می‌شوند. جنس ماده برای چند روز آرامتر به نظر می‌رسد، چه جفت‌گیری به لقاح منجر شده باشد یا نه.
نر نیز به نوبه خود آرامتر به نظر می‌رسد. او برای چندین روز حتی در حضور سگ دیگری در دوره فحلی از میل جنسی بی‌بهره خواهد بود.
جفت گیری سگ: در زمان وقوع چه باید کرد؟
هیچی، خیلی ساده اگر حیوان خانگی شما با دیگری جفت می‌شود، اجازه دهید این اتفاق بیفتد و از مداخله دوری کنید. با این حال، مواظب آنها باشید تا از خطر آسیب در طول جفت‌گیری و در مرحله پیوند جلوگیری کنید.
مهمتر از همه، در جریان پیوند دخالت نکنید! به یاد داشته باشید که نر و ماده در مرحله پیوند نباید از هم جدا شوند، در غیر این صورت خطر خونریزی در سگ ماده زیاد است، همانطور که خطر شکستگی لگن در سگ وجود دارد.
دوره بارداری
بارداری این حیوان در صورت موفقیت آمیز بودن، تقریباً دو ماه، 50 تا 70 روز پس از جفت گیری طول می‌کشد. بین تخمک گذاری و زایمان بین 61 تا 63 روز فاصله است.
مادر آینده رفتار خود را خیلی سریع تغییر می‌دهد که تشخیص بارداری را ممکن می‌کند. وزن او افزایش می‌یابد، اما به نظر می‌رسد وابسته‌تر یا برعکس، عصبی‌تر و منزوی‌تر است. برای تایید مشکوک بودن بارداری می‌توان از روز بیستم سونوگرافی انجام داد اما حضور نوزادان با لمس شکم از روز سی و پنجم احساس می‌شود.
در طول دوران بارداری، مراقبت از سگ مادر و کمک به او برای آماده کردن لانه خود برای استقبال از توله‌ها ضروری است.