به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ در ارزیابی تیپ ظرفیت عمومی بدن گاو از پنج صفت زیر تشکیل شده است:
الف- 1- قد و قامت الف- 2- عرض سینه
الف- 3- دور سینه الف- 4- عمق بدن
الف- 5- زاویه دار بودن بدن (Angularity)
الف- 1- قد و قامت
فاصله کپل گاو تا سطح صاف زمین و یا فاصله جدوگاه تا سطح صاف زمین را قد گاو گویند. گاوهای با قد وقامت بلندتر از طول عمر بیشتر و تولید بالاتری برخوردار هستند. همچنین قدرت ماندگاری بیشتری در سختیهای شرایط محیطی دارند.
دارای دامنهای بین 130 تا 154 سانتیمتر است به نحوی که طبق مقیاس زیر بهازای هر 3 سانتیمتر؛ یک امتیاز داده میشود.
1- کوتاه قد (130 سانتیمتر) = امتیاز 1
2- متوسط (142 سانتیمتر) = امتیاز 5
3- بلند قد (154 سانتیمتر) = امتیاز 9
شکل: نحوه اندازهگیری قد گاو (نما از عقب و از بالا)
ردیف |
گاو |
قد مناسب بدن/ سانتیمتر |
1 |
تلیسه |
130 - 128 |
2 |
شکم اول |
140 |
3 |
شکم سوم |
147 - 145 |
الف- 2- عرض سینه
عرض سینه عبارت است از فضای بین دو دست در کف قفسه سینه گاو. عرض قفسه سینه نشاندهنده حجم قفسه سینه است. امتیاز اعطایی به گاو با عرض سینه کم عدد 1، متوسط عدد 5 و زیاد عدد 9 میباشد.
در گاوهای بهطور میانگین عرض سینه در فاصله 13 تا 29 سانتیمتری قرار دارد و به ازاء هر 3 سانتیمتر عرض یک امتیاز درنظر میگیرند.
عرض سینه باریک (18-13 سانتیمتر) = نامطلوب = 1 تا 3 امتیاز
عرض سینه متوسط (23 – 19 سانتیمتر) = نامطلوب = 4 تا 6 امتیاز
عرض سینه زیاد (29 – 23 سانتیمتر) = نامطلوب = 7 تا 9 امتیاز
شکل: خصوصیات ظاهری- عرض سینه
الف- 3- دور سینه
محیط بدن در ناحیه قفسه سینه گاو را دور سینه دام گویند. با استفاده از «وزن متر» از این ناحیه میتوان وزن دام را تخمین زد. شاخص دور سینه باید درست از پشت دستهای گاو اندازهگیری شود. امتیازات این شاخص نیز از 1 تا 9 دستهبندی میگردد.
شکل: خصوصیات ظاهری- دور سینه
الف- 4- عمق بدن
فاصله بین مهرههای کمر تا سطح زیرین شکم را عمق بدن (Body Depth) گویند. گاوهای با عمق بدن بیشتر دارای ظرفیت شکمی بیشتری هستند. همین مساله سبب افزایش توانایی دام برای بهبود وضعیت آبستنی و افزایش میزان مصرف غذا هستند.
امیتاز اعطایی به گاو با ظرفیت بدن کم عمق عدد 1، عمق متوسط عدد 5 و عمق زیاد عدد 9 میباشد.
شکل: خصوصیات ظاهری- عمق بدن
الف- 5- زاویهدار بودن بدن (Angularity)
زوایهدار بودن نمای کلی پشت دام، از نمای پشت سر دام را گویند. از این نما پشت دام مثلثی بوده و محل اتصال جدوگاه به گردن راس مثلث و کپل دام قاعده مثلث است.
شکل: خصوصیات شیردهی زاویهدار بودن بدن