به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ در این بخش به ذکر چند نکته درمورد وضع حمل دام‌ها می‌پردازیم.
اغلب دام‌های آبستن به ویژه در تراکم‌های بالا، بی آنکه نیازی به کمک داشته باشند عمل زایمان را انجام می‌دهند. بنابراین اگر زایمان حیوان به‌صورت عادی صورت می‌گیرد، نباید دخالت کرد و موجبات ناراحتی دام را فراهم آورد.
در صورتی که وضع حمل حیوان طولانی شود و احتمال مرگ نوزاد و تلف شدن دام آبستن وجود داشته باشد، بخصوص به هنگام اولین زایمان تلیسه‌ها باید به حیوان کمک نمود. در این حالت بهتر است از هرگونه عمل بی‌رویه و خودسرانه جلوگیری شده و اجازه نداد افراد متفرقه و ناآگاه وارد عمل شوند.
درصورت ضعف انقباضات رحمی، با استفاده از هورمون اکسی توسین و پروستاگلاندین بر انقباضات رحم افزوده و یا به کمک وسایل مخصوص مامائی، امکان بیرون کشیدن گوساله فراهم می‌شود.
در مواردی نیز که زایمان طبیعی امکان‌پذیر نباشد باید با عمل سزارین، جنین را خارج نمود. اگر نوزاد (جنین) مرده باشد، از آنجا که جنین پس از مرگ در رحم متورم شده و حجم آن بسیار افزایش می‌یابد، لازم است به کمک آمبریوتوم (جنین بر) جنین را قطعه قطعه کرده و از رحم خارج نمود (آمبریوتومی).
باید توجه نمود که در کلیه موارد رعایت اصول بهداشتی ضروری و لازم دانست.
مراحل زایش
- گاو همواره اقدام به زور زدن می‌کند.
- گاوها اکثراً در حال خوابیده و دارزکش بر روی زمین وضع حمل می‌کنند.
- همچنان شیر از بافت پستان به بیرون مترشح است.
- ابتدا کیسه آب آمنیون بیرون زده و کاملاً قابل مشاهده است.
- در مرحله بعد نیز حجم زیادی از مایع بیرون از رحم زده و به‌نحوی از که بستر را کاملاً خیس می‌کند.
- سپس سم دست‌ها و پوزه گوساله مشاهده می‌گردد.
در صورتی که هر دو دست گوساله مشاهده شد بهتر است با دو دست خود دستان گوساله را گرفته و هر بار که گاو زور می‌زند شما نیز گوساله را به بیرون بکشید.
- بعد از تولد گوساله، آن را در اختیار مادر خود قرار دهید تا مادر با عمل لیسیدن گوساله خود را خشک نموده و قدری آرام بگیرد.
- سریعا آغوز را از گاو دوشیده و توسط سطل در اختیار گوساله قرار دهید. پوزه گوساله را داخل سطل گرفته و دست راست خود را داخل آغوز قرار داده و انگشت اشاره خود را در حالتی که داخل آغوز است داخل دهان گوساله قرار دهید تا با مکیدن انگشت شما اقدام به خوردن آغوز کند.
- در صورتی که سخت‌زایی حاد باشد باید با استفاده از جک زایمان گوساله را بیرون کشید.
- سپس گوساله را توسط یک وسیله نقیله مناسب و یا هر وسیله در دسترس با بستری از پوشال تمیز به آغل انفرادی خود منتقل کنید.
