به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ وقوع همهگیری تب دره ریفت در مناطق انزئوتیک (مناطقی که بیماری در آنها بومی است)، زمانی که رطوبت محیط بالا است یا به دنبال وقوع سیل رخ میدهد.
در این شرایط جمعیت پشهها در محیط افزایش یافته و حضور آنها در کنار دامهای اهلی میتواند سبب انتقال بیماری شود.
به دنبال بارندگیهای سنگین، جمعیت ناقلین در اطراف آبهای راکد افزایش یافته و تخمریزی آنها در سطح این آبها صورت میگیرد. طیف وسیعی از انواع پشهها میتوانند ناقل این ویروس باشند.
وقوع بیماری بستگی به جمعیت ناقلین دارد ازجمله پشه خاکی و کولیکوئیدس میتوانند ناقل باشند، اما میزبان نگه دارنده محسوب نمیشوند.
ویروس میتواند در شیر، مدفوع و جنین سقط شده وجود داشته باشد. خرید دام و وارد کردن آن به مناطق پاک، یکی دیگر از منابع عفونت میباشد.
خطر بیماری مشترک
انسان میتواند به بیماری مبتلا شود. دوره بیماری در انسان کوتاه است، اما دارای مخاطراتی چون تب خونریزیدهنده، ایجاد عارضه در شبکیه و آنسفالیت میباشد.
در یک همهگیری در عربستان سعودی 14% از افراد مبتلا جان خود را در اثر ابتلا به بیماری ازدست دادند. مهمترین گروههای درمعرض خطر کارکنان آزمایشگاهها، دامداران و دامپروران و دامپزشکان هستند. همچنین این جرم بهعنوان بیوتروریسم مطرح است.
کنترل و پیشگیری تب دره ریفت
واکسنی برای پیشگیری از بیماری در دسترس نیست، اگرچه واکسن زنده تخفیف حدت یافته و واکسن زنده موتاسیون یافته حفاظت خوبی برای حداقل 28 ماه میدهند، اما برای دامهای آبستن توصیه نشده است، زیرا خود واکسن، میتواند سبب سقط و نواقص مادرزادی در نوزادان شود.
البته واکسنهای کشته، که نیاز به تکرار سالیانه دارند در گلههای گاو کشورهایی که بیماری در آنها بومی است، توصیه شدهاند که میتوان در دامهای آبستن و حیوانات جوان نیز از آنها استفاده کرد.
همچنین واکسن تخفیف حدت یافته موتاژنی نیز که در گوسفند و گاو هردو حفاظت ایجاد میکند، ارائه شده است، اگرچه در گوسفند گزارشی از سقط در اوایل آبستنی با تجویز این واکسن وجود دارد.
ایمنی پس از عفونت طبیعی برای مدت طولانی و حتی تمام عمر ایجاد میشود. کنترل ناقلین و قرنطینه دام از راهکارهایی است که در مناطق بومی باید بهکار گرفته شود.
با ازبین بردن حشرات ناقل میتوان بیماری را در انسان و حیوان کنترل کرد. دامها نباید در مراتعی که حضور پشهها رو به افزایش است حضور یابند.
درمان
درمان شناخته شده جدیدی مطرح نیست.