به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی»؛ ویروس BHV1 سلول‌های قسمت فوقانی دستگاه تنفس را مبتلا می‌کند و سبب تورم مخاط بینی (رینیت)، التهاب حنجره و نای می‌شود. بسته به سویه ویروس، سن دام و عوامل محیطی شدت بیماری متفاوت خواهد بود.
بی‌اشتهایی ناگهانی، سرفه‌های بلند، تب تا 42 درجه سانتی‌گراد، پرخونی مخاط بینی به همراه تعداد زیادی کانون‌های نکروز خاکستری رنگ در غشاء مخاطی تیغه بینی که فقط در قسمت خارجی منخرین قابل مشاهده است، ترشحات سروزی از چشم و بینی، افزایش ترشح بزاق و در برخی موارد افزایش خفیف تحریک‌پذیری نیز از علائم بیماری می‌باشد.
التهاب ملتحمه علامت رایج IBR است و یکی از چشم‌ها یا هردو چشم ممکن است درگیر شوند. شکل تنفسی بیماری رایج‌ترین شکل در گاوهای شیری و گاوهای گوشتی که واکسینه نشده‌اند و همینطور گاوهای پرواری می‌باشد.
این شکل از بیماری معمولاً کشنده نیست و اکثر تلفات، ناشی از عفونت ثانویه ناشی از برونکوپنومونی باکتریایی می‌باشد. برونکوپنومونی باکتریایی ایجاد شده در این شکل از بیماری، با کاهش ساز وکار پاکسازی ریه‌ها و تضعیف سیستم ایمنی میزبان توسط ویروس صورت می‌گیرد.
عفونت‌های تناسلی ممکن است سبب گسترش ولوواژینیت طاولی در ماده‌ها یا بالانوپوستیت در نرها شود. در عفونت‌های تناسلی ناحیه فرج متورم شده ندول‌ها و وزیکول‌های کوچک و زخم‌های موضعی دیده می‌شود که موقتی بوده و بهبودی خودبه‌خودی در 1 تا 2 هفته رخ می‌دهد.
در این ناحیه ابتدا پاپول‌های کوچک و سپس زخم‌های سطحی و زخم‌های عمیق ایجاد می‌شود.
سقط حاصل از این عفونت ممکن است در هر مرحله‌ای از آبستنی رخ دهد، اما متداول‌ترین زمان بین 4 تا 8 ماهگی آبستنی است. طوفان‌های سقط در گله‌هایی رخ می‌دهد که واکسینه نشده‌اند.
عفونت جنین در ثلث سوم آبستنی ممکن است باعث مومیایی شدن، سقط، مرده‌زایی یا به‌دنیا آمدن گوساله‌های ضعیف شود. جفت‌‌ماندگی به‌دنبال سقط به‌وجود می‌آید، اما ناباروری ایجاد نمی‌شود.
التهاب اندومتر رحم، کاهش آبستنی و دوره‌های فحلی کوتاه بعد از تلقیح با منی آلوده رخ می‌دهد. گاوهای سقطی ممکن است علائم بالینی یا تحت بالینی را نشان دهند. زمانی که علائم بالینی در گاوهای سقطی وجود دارد علائم تنفسی یا التهاب ملتحمه را نشان می‌دهند.
در شکل عمومی بیماری، تورم شدید حنجره و تنگی نفس که باعث اشکال در بلع و پنومونی استنشاقی می‌شود، مشاهده می‌گردد. علائم دیگر این شکل از بیماری شامل بی‌اشتهایی ناگهانی، تب، ریزش بزاق، التهاب مخاط بینی، التهاب ملتحمه می‌باشد.
مخاط دهان پرخون است و زخم‌های سطحی در کام نرم که روی آنها را موکوس چسبناکی پوشانده است، التهاب حاد در ناحیه حلق که ترشحات موکوسی چرکی روی این قسمت را می‌پوشاند، مشاهده می‌شود.
تعداد تنفس افزایش یافته و تنفس سطحی می‌شود و برونکوپنومونی در این دام‌ها رایج است و صدای بلند تنفسی و صدای ویز و کراکل از علائم دیگر می‌باشد.
همچنین ممکن است به‌دلیل زخم در شکمبه اسهال نیز در این دام‌ها وجود داشته باشد. مرگ طی 24 ساعت در اثر التهاب گسترده برونشیول‌ها رخ می‌دهد. در گوساله‌های زیر 10 روز بیماری عمومی شدید بوده و منجر به تلفات بالا می‌شود.
گوساله‌های زیر 6 ماه ممکن است به آنسفالیت مبتلا شوند که این شکل از بیماری با علائمی چون عدم تعادل، هیجان و افسردگی متناوب و میزان بالای تلفات مشخص می‌شود. درگاو‌های شیری ممکن است اولین علامت کاهش تولید شیر باشد.
ویروس BHV1 می‌تواند باعث ورم پستان شود. علاوه براین، BHV1 می‌تواند باعث عفونت‌های نهفته موضعی در گره‌های عصبی ناحیه لگنی شده و در شرایط خاصی همچون استرس یا تجویز کورتیکواستروئید‌ها، فعال می‌شود.
واکسیناسیون با اغلب واکسن‌های زنده تخفیف حدت یافته، توانایی تولید عفونت‌های نهفته را دارد. اگر ویروس در جفت پنهان شود، سقط جنین 90 روز بعد از واکسیناسیون رخ می‌دهد. سقط جنین در اثر واکسیناسیون در گاوهای 6 تا 8 ماهه شایع‌تر است.
علائم کالبدگشایی
به‌علت هضم خود به‌خودی (به‌دلیل مرگ سریع جنین) اغلب تغییرات ماکروسکوپیک جنین سقط شده، مخفی می‌ماند، اما کانون‌های خاکستری روشن تا سفید با قطر 1 تا 3 میلی‌متری در سطح کبد و ریه وجود دارد.
ممکن است در اثر خونریزی، این کانون‌ها قرمز رنگ باشند و کبد اغلب متورم است. این جراحات به‌ندرت در سایر اندام‌ها مثل ریه، کلیه، مغز و غیره می‌تواند مشاهده شود. جفت نیز ممکن است ادماتوز باشد.
در گاوهای بالغ زخم‌ها محدود می‌شوند به عضلات، حفره بینی، حلق، حنجره و نای که منتهی به برونش‌های بزرگ می‌شوند. در قسمت فوقانی دستگاه تنفس درجات مختلفی از التهاب به همراه زخم در این ناحیه مشاهده می‌شود.
در موارد شدید بیماری، اکسودای فراوان فیبرینی چرکی قابل مشاهده است. گره‌های لمفاوی در ناحیه گلو و گردن متورم هستند.