به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ برونشیت عفونی طیور نوعی بیماری تنفسی است که علاوه بر سیستم تنفسی پرنده برروی کلیه‌ها و اوویداکت تاثیر گذاشته و باعث کاهش تولیدات خواهد شد.
ویروس برونشیت عفونی طیور
ویروس برونشیت عفونی یک گاما کروناویروس متعلق به خانواده کروناویریده است.
این RNA ویروس سنس مثبت از راه تنفسی وارد بدن میزبان می‌شود و در مژک‌های اپیتلیال و مخاط غدد ترشحی دستگاه تنفسی تکثیر می‌یابد.
ورود ویروس به دستگاه تنفس باعث ایجاد جراحات و تجمع اکسودای پنیری شکل در نای، راه‌های هوایی و سینوس‌ها می‌شود.
ویروس برونشیت باعث بروز علائم تنفسی مثل تنگی نفس، ریزش ترشحات از بینی و سرفه می‌شود. علاوه براین، ویروس می‌تواند از طریق جریان خون وارد سایر اندام‌ها همچون کلیه، دستگاه گوارش و دستگاه تولیدمثلی شود.
میزان دوام و آسیب سویه‌های مختلف ویروس باهم متفاوت است.
علائم بالینی و کالبدگشایی پرندگان مبتلا به بروشنیت عفونی
ویروس برونشیت قسمت میانی و انتهایی اوویداکت را تحت تأثیر قرار می‌دهد که نتیجه آن، کاهش تولید تخم‌مرغ و تولید تخم‌مرغ‌های دفرمه و با پیگمانتاسیون کمتر است.
در تصاویر زیر، دفرمه شدن شکل تخم‌مرغ‌ها و همچنین آبکی شدن آلبومین محتویات داخل تخم‌مرغ را مشاهده می‌کنید.
به متسع شدن تمام قسمت‌های اویداکت و تجمع مایعات توجه نمایید:
ترشحات موکوسی، احتقان، و پرخونی در نای و کانسالیدیشن ریه‌ها، در مقاطع هیستوپاتولوژی، افزایش ضخامت نای، ترشحات موکوسی سلول‌های گابلت و نفوذ لمفوسیت‌ها را مشاهده می‌کنید:
سویه‌هایی از این ویروس که به کلیه تروپیسم دارند، باعث التهاب و آسیب به کلیه می‌شوند. نفریت بینابینی و خونریزی، که می‌تواند میزان تلفات را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد.
پراکندگی ژنوتیپ‌های مختلف ویروس برونشیت عفونی در ایران
Najafi et al 201 5
کنترل برونشیت عفونی طیور
مؤثرترین راهکار پیشگیری از برونشیت عفونی طیور، واکسیناسیون است. به‌دلیل وجود ژنوتیپ‌های مختلف، استفاده از واکسن مناسب حاوی ژنوتیپ‌های شایع بسیار اهمیت دارد.
سویه‌های مهم ویروس عامل برونشیت عفونی، 4/91، 793/B و Var2-like (IS/1494/06like) و QX هستند. درمقایسه با سایر سویه‌ها، سویه 4/91 تمایل بیشتری به دستگاه تنفس و کلیه پرنده مبتلا دارد.
واکسن POLIMUN IB MULTI حاوی سویه H 120 ، 793/B بوده و قرابت زیادی به سویه 4/91 دارد.
علاوه براین، تا حدودی دربرابر سویه Var2-like (IS/1494/06like) نیز ایجاد ایمنی متقاطع می‌کند. همچنین، حضور سویه 793/B باعث حفاظت دربرابر ژنوتیپ QX هم می‌شود (Karimi et al 2018).
یکی از مشکلات کم‌تأثیر بودن واکسیناسیون، عدم پوشش‌دهی سویه‌های مختلف در برخی از واکسن‌ها است. در مطالعه نجفی و همکاران در سال 2015، بیشترین ژنوتیپ شناسایی شده در کشور بعد از Var2-like (IS/1494/06like) مربوط به 4/91 بود.
واکسن POLIMUN IB MULTI در برابر 4/91 محافظت خوبی ایجاد می‌کند.
نتایج کالبدگشایی حاصل از مطالعه بر روی واکسن نشان می‌دهد که هیچ‌گونه اثر سویی بر روی عملکرد دستگاه تنفسی پرندگان ندارد.
نتایج هیستوپاتولوژی حاصل از مطالعه بر روی واکسن نشان می‌دهد که هیچ‌گونه جراحتی ناشی از واکسن در دستگاه تنفسی پرندگان وجود ندارد.
منبع: شفا ایتوک حاتم