به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ مایکوتوکسین‌هایی که توسط خوراک وارد بدن نشخوارکنندگان می‌شوند به شکل‌های مختلف برروی بدن حیوان تاثیر می‌گذارند یا دفع می‌شوند.
- متابولیسم‌های شکمبه‌ای
نشخوارکنندگان به دلیل داشتن سیستم شکمبه و توانایی دتوکسیته کردن مایکوتوکسین‌ها نسبت به تک معده‌ای‌ها دربرابر مایکوتوکسین‌ها مقاومت بیشتری دارند.
قسمت پروتوزوایی اکوسیستم میکروبی شکمبه نسبت به قسمت باکتریایی تأثیرات بیشتری بر روی متابولیسم مایکوتوکسین‌ها دارند. اما پروتوزواها حساسیت زیادی نیز به سموم دارند. درکل مایکوتوکسین‌ها در شکمبه متابولیزه می‌شوند و به ترکیباتی با سمیت کمتر یا بدون سم و حتی در بعضی مواقع به منبع انرژی میکروارگانیسم‌ها تبدیل می‌شوند.
- متابولیسم‌های درون غشاهای روده، کبد و کلیه‌ها
اهمیت غشاهای روده، کبد و کلیه‌ها به این دلیل است که بیشترین تعداد ترکیبات تغییر شکل‌دهنده‌های زیستی بدن در این مراکز هستند. این غشاها دارای مکانیسم واکنشی ۲ فازی می‌باشند که فاز اول آن شامل واکنش‌های کاهش، اکسایش و آب كافت می‌باشد.
در فاز دوم واکنش‌های ترکیبی توسط آنزیم‌های ترکیبی که شامل انتقال‌دهنده‌های گلوکورونوزیل میکروزومال، سولفوسیتوسولیک و... می‌باشد که مواد تولید شده در فاز اول را با هم ترکیب و ماده جدیدی می‌سازد که مسمومیت و سرطان‌زایی کمتری دارد ولی میزان و محلولیت و دفع در ادرار بیشتر می‌باشد.
سرنوشت مایکوتوکسین‌های دفع شده
- مایکوتوکسین‌ها به ۴ طریق از بدن دفع می‌شوند:
دفع ادراری مایکوتوکسین‌ها دارای کارایی بیشتری دارد زیرا مایکوتوکسین‌های زیاد و قوی‌تری همچون AFB1 ،OTA ،PAT ،ZEN و سیترینین در ادرار دفع می‌شوند. حاصل عدم جذب از طریق لوله‌های معدی و روده‌ای و متابولیزه نشدن سموم در سیستم صفراوی می‌باشد و شامل مایکوتوکسین‌هایی از جمله DON ،FB1 و T-2 می‌باشد.
دفع صفراوی
اسید سیکلوپیازونیک، OTA و ZEN به میزان قابل توجهی بصورت متابولیت‌های پیوسته در صفرا دفع می‌شود.
دفع در شیر
براساس درگیر شدن مایکوتوکسین‌ها در فرآیندهای فیلتراسیون داخل سلولی، انتشار غیرفعال در طول غشاها یا انتقال فعال کیسه‌های کوچک ترشح شده می‌باشد AFM1 که فرم تغییر شکل یافته AFB1 می‌باشد یکی از مایکوتوکسین‌های مهم دفع شده از طریق شیر می‌باشد مصرف شیر آلوده به این مایکوتوکسین برای گوساله‌های شیرخوار و انسان خطرناک می‌باشد و باید حد مجاز مصرف رعایت شود.