به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ در کنار دیدگاه ژنهای کاندیدا که مورد بحث قرار گرفت، یکی دیگر از اهداف بهبود کیفیت شیر، استفاده از انتقال ژن در دامهای شیرده بهمنظور تغییر ترکیبات شیر میباشد.
مقدار پنیر تولیدی مستقیما به خصوصیت مقدار کاپاکازئین شیر وابسته است بدین معنی که مایه پنیر فقط کاپاکازئین را سوبسترا قرار میدهد و آن را به دو قسمت یک بخش کوچک که ۵ درصد وزن کازئین اولیه را دارد و یک بخش بزرگتر که پاراکاپاکازئین است تقسیم میکند.
پاراکازئینات حاصل از محلول مایه پنیر در برابر یون کلسیم حساس بوده و رسوب میکند تجزیه کاپاکازئین باعث بههم خوردن تعادل بارهای الکتریکی شده و به دنبال آن مهاجرت کازئین به فاز محلول عامل اصلی و ضروری برای منعقد شدن شیر، میباشد.
بنابراین افزایش تولید کاپاکازئین با تکنیک انتقال ژن یک احتمال منطقی بهنظر میرسد. در بسیاری از کشورهای آفریقایی و کشورهایی که آب و هوای بسیار گرمی دارند و امکان استفاده از یخچال و سردکننده برای جلوگیری از فساد شیر وجود ندارد، ایجاد حیوانات تراریخت از لحاظ ژن کاپاکازئین منجر به تولید شیری میگردد که حداقل تا یک هفته بدون نیاز به وسایل سرمایشی به مصارف کودکان میرسد.
هدف دیگر در انتقال ژن تغییر لاکتوز شیر میباشد که کمک بزرگی به امکان مصرف شیر توسط بسیاری از افراد است که حساس به لاکتوز هستند و قدرت هضم لاكتوز بعد از مصرف شیر یا مواد غذایی حاوی شیر را ندارند.
امروز با استفاده از تکنیکهای رایج مهندسی ژنتیکی، امکان تولید دامهایی که شیرشان حاوی مواد دارویی و واکسنهای خوراکی میباشد امری امکانپذیر گشته است. امروزه محصولات بسیاری از قبیل هورمون رشد، اینترلوکین و پادزهرهایی بوسیله مهندسی ژنتیک تولید میگردد که دارای اهمیت اقتصادی بسیاری میباشند.
البته افق جدید پیشروی دانشمندان این است که آنها میکوشند تا محصولات موردنظر را نه در ریز سازوارهها، بلکه در شیر حیواناتی مانند گوسفند یا گاو تولید نمایند.
در این روش ابتدا ژن مورد نظر را تحت یک قطعه DNA کنترلکننده قرار میدهند این قعطه قادر است پروتئین موردنظر را از روی ژنی که بدان متصل است بطور اختصاصی در غدد شیری گاو، گوسفند، بز و یا حیوانات دیگر تولید نمایند.
با استفاده از حیوان تراریخته در تولید این مواد میتوان از بسیاری از دستگاههای پیچیده صرفنظر نمود زیرا که حیوان تراریخته مانند یک بیوراکتور عمل نموده و فرآیند تولید این پروتئینها در غدد شیری خود بهطور طبیعی کنترل میشود و این واقعیت سبب صرفهجویی احتمالی در مخارج تولید پروتئین میگردد.
ولی بهرحال نباید فراموش کرد که هزینه اولیه چنین پروژههایی بسیار هنگفت بوده و هنوز تمامی جوانب آن و مسائل ایمنی زیستی و فقدان عوارض جانبی آن هنوز در هالهای از ابهام میباشد.