رویارویی با برونشیت طيور

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ برونشیت عفونی گرفتاری روزافزون مرغداری‌ها است. لذا آگاه بودن از سویه‌هائی که پیرامون مرغداری به‌سر می‌برند اهمیت حیاتی دارد.

واکسیناسیون برای پیشگیری از برونشیت عفونی در گله، باتوجه به واکسن‌های گوناگونی که در بازار هستند، یک کار پیچیده است. در برگزیدن واکسن، می‌باید پیشینه گله، نتیجه آزمایش‌های سرولوژی و به‌ویژه این‌که چه «سروتیپی» در منطقه حضور دارد را درنظر داشته باشیم.

یک بازبینی تازه، در بیش از ۲۰۰ گله مادر، تخم‌گذار و گوشتی در انگلستان نشان داده است که طیف گسترده‌ای از برونشیت عفونی، هم با «سروتیپ‌های شناخته شده و هم شناخته نشده، حضور دارد. دو سوم نمونه‌ها ازنظر برونشیت عفونی (IB) مثبت بودند و در ۹ درصد گله‌ها برونشیت عفونی با سویه IBV793b دیده شد.

سویه ARK در ۸ درصد گله‌ها، سویه D274 و سویه H120 در ۷ درصد گله‌ها دیده شدند. در مقابل، تنها یک سوم گله‌ها بدون آلودگی و ۲۰ درصد نیز آلودگی‌هایی داشتند که «تیپ» آنها جدید یا قابل شناسائی نبود.

بیشتر بدانیم:
بهبود تیتردهی واکسن برونشیت در هچری ها
واکسن برونشیت عفونی طیور سویه H-52
بیماری برونشیت عفونی QX در طیور

در بررسی میان گله‌های تخم‌گذار و گله‌های گوشتی نتایج جالبی به‌دست آمد:

در میان گله‌های تخم‌گذار، ۵۳ درصد گله‌ها منفی و «تیپ» ۳۲ درصد آنها ناشناخته بود، اما در میان برونشیت‌های عفونی با «تیپ» قابل شناسائی، در نیمی از آنها «سروتیپ» IBV/491 شناسائی شد. اما در میان نمونه‌های گرفته شده از گله‌های گوشتی، گوناگونی بسیار بیشتر بود.

نتیجه آزمایش یک پنجم گله‌ها (۲۰ درصد) منفی و یا «تیپ» آنها قابل شناسائی نبود. در میان ۸۰ درصد بقیه گله‌ها و سروتیپ برونشیت عفونی شناسائی شدند، که رایج‌ترین آنها IB793b با ۱۶ درصد، ARK با ۱۵ درصد، D274 با ۱۴ درصد و H120 با ۱۲ درصد بودند.

شگفت‌آور نیست که سویه‌های برونشیت عفونی در میان گله‌های تخم‌گذار و گوشتی رایج است، اما شگفت‌آور آن است که نزدیک به یک‌پنجم نمونه‌ها دارای سویه‌های ناشناخته و احتمالا تازه بودند. اکنون این پرسش پیش آمده است که آیا برای این سروتیپ‌های تازه، به واکسن‌های تازه نیاز داریم؟

شواهد به‌دست آمده از پژوهش‌ها نیاز به واکسن‌های تازه را تائید نمی‌کند. برای نمونه، پژوهش‌هائی در زمینه محافظت متقاطع به‌وسیله خانم جین کوک کارشناس برجسته برونشیت عفونی انجام شد و مرغ‌ها با دو نوع واکسن مختلف 4/91 و Ma5، چه با یکدیگر و چه جداگانه واکسینه شدند.

سپس مرغ‌ها در پنج هفتگی در معرض ۱۲ سویه مختلف برونشیت عفونی قرار گرفتند. نتایج به‌دست آمده نشان‌دهنده این بود که استفاده این دو واکسن در ترکیب باهم، که یکی برای سویه کلاسیک برونشیت عفونی ماساچوست (Ma5) و دیگری برای برونشیت عفونی 793b به‌کار برده می‌شود (4/91)، پوشش حفاظتی خوبی برای حداقل 7 سویه از ۱۲ سویه فراهم کردند.

در یک آزمایش دیگر، مرغ‌ها با سویه برونشیت عفونی «ایتالیائی 02» آلوده شدند و ترکیب همان دو واکسن ۹۰ تا ۹۵ درصد پوشش حفاظتی برای آنها فراهم کرد.


دکتر فریبرز شریفیان (دامپزشک)