به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ همانطور که می‌دانیم آزمون توبرکولین در انسان عملاً قادر به تفکیک عفونت حاصل از گونه انسانی و گاوی نمی‌باشد. در اثر اقدامات بهداشتی و اجرای برنامه ریشه‌کنی سل گاوی اکنون در خیلی از ممالک میزان آلودگی انسان با باسیل گاوی فوق‌العاده کاهش یافته است.
کنترل و ریشه‌کنی سل گاوی که سرانجام موجب پیشگیری از سرایت بیماری به انسان می‌شود امکان‌پذیر است و شاهد این ادعا موفقیت‌هائی است که در این زمینه بعضی از کشورهای صنعتی اروپا و آمریکا به آن دست یافتند.
این امر به‌خوبی شناخته شده که باسیل سل در خارج از بدن موجود زنده نمی‌تواند تکثیر حاصل کند بنابراین همین که حیوان مسلول معدوم گردید منبع عفونت نیز حذف خواهد شد.
بطورکلی اساس برنامه کنترل متکی به آزمایش توبرکولین بوده و هست دام‌های مثبت (راکتور) بایستی از گله جدا و به کشتارگاه فرستاده شوند. توبرکولین مورد استفاده بایستی واجد خواص لازم طبق استاندارد از گله جدا و به کشتارگاه فرستاده شوند.
توبرکولین مورد استفاده بایستی واجد خواص لازم طبق استاندارد بین‌المللی بوده باشد و به خوبی نگهداری و تزریق گردد.
نوع آزمایش توبرکولین در ایران تست مقایسه‌ای (Camprative test) و نحوه آن بدین صورت است که 0/1 میلی‌لیتر از ماده PPD نوع پستانداری و مرغی با فاصله‌ای معین حدود ۱۵-۱۰ سانتی‌متر در بین جلد ناحیه گردن تزریق می‌گردد.
پس از ۷۲ ساعت محل تزریق مورد معاینه عامل (دامپزشک) قرار می‌گیرد. و درصورت وجود تورم پوستی گاوی که دارای اختلاف ضخامت پوستی بیش از ۴ میلی‌متر محل تزریق توبرکولین پستانداری نسبت به محل تزریق توبرکولین مرغی نشان دهد بعنوان کار راکتور روانه کشتارگاه می‌گردد.
در این آزمایش واکنش پوستی در مقابل توبرکولین پستانداری و ۳ میلی‌متر بیش از مرغی باشد دام بعنوان مشکوک قلمداد می‌گردد.
پنجاه و یکمین اجلاسیه عمومی کمیته سازمان بین‌المللی بیماری‌های واگیر دام که در ۲۳- ۲۷ مه سال ۱۹۸۳ در پاریس تشکیل و موارد ذیل در مورد لزوم کنترل و ریشه‌کنی سل گاوی به تصویب رسید.
با درنظر گرفتن:
- اینکه سل انسانی در اثر مایکوباکتریوم بوویس (M. Bovis) هنوز از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
- که ریشه‌کنی بیماری سل مقدمه‌ای است الزام‌آور و به‌منظور بهبود و تقویت روش‌های دامپروری.
- که اقدامات بهداشتی مواد خوراکی مانند بازرسی گوشت در کشتارگاه‌ها و یا پاستوریزاسیون شیر موجب گردیده در مالکی که این اصول بطور مرتب انجام یافته است سل انسانی بطور چشمگیر کاهش یابد.
- که عمل تزریق توبرکولین فعلاً تنها وسیله در حد اعلا می‌باشد ولی با این حال با مسائل بغرنجی ازقبیل اختصاصی بودن و تفسیر نتایج همراه است.
لذا باتوجه به مذاکرات ونتابج گرفته شده مربوط به این موضوع کمیته توصیه می‌کند:
1- که ریشه‌کنی مایکوباکتریوم بوویس در گله‌ای نه تنها ازنظر بهداشت عمومی بلکه ازنظر اقتصادی نیز برانگیخته شود.
٢- که مصرف مواد خوراکی بدست آمده از لاشه گاو و یا قسمتی از آن که واکنش مثبت داشته و یا آلوده شناخته شده است منوط به بازرسی دقیق گوشت می‌باشد، پاستوریزاسیون شیر بایستی به موقع اجرا گذاشته شود و و هرگاه به عللی این روش انجام نمی‌یابد، بایستی ضرورت جوشانیدن شیر به مصرف‌کنندگان اطلاع داده شود.
۳- کار و تحقیقات مربوط به سل به‌خصوص امکان بهبود بخشیدن به آزمایش‌های مربوط به تشخبص بین جلدی و سرمی، استفاده از روش‌های جدید (مونوکلونال) که زمینه جدیدی را امید می‌دهد پیگیری شود.