به گزارش «سرویس اطلاعات دارویی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ پنی‌سیلین‌ها دارای حلقه بتالاکتام هستند که با مهار تشکیل دیواره سلولی در باکتری، سبب ازبین رفتن میکروارگانیسم‌ها می‌شوند. بطورکلی می‌توان پنی‌سیلین‌ها را به سه دسته تقسیم نمود:
١- پنی‌سیلین G یا جنرال؛ که بعلیه میکروارگانیسم‌های گرم مثبت، گرم منفی، هوازی، بی‌هوازی‌هایی که بتالاکتاماز نمی‌سازند و باسیل‌های گرم منفی مؤثر هستند.
۲- پنی‌سیلین‌های با طیف گسترده؛ که علاوه بر داشتن خواص پنی‌سیلین جی، برعلیه میکروارگانیسم‌های گرم منفی بسیار مؤثر هستند، اما در قبال باکتری‌های مولد پنی‌سیلیناز حساس می‌باشند.
٣- پنی‌سیلین‌های مقاوم به پنی‌سیلیناز؛ این نوع پنی‌سیلین‌ها در برابر بتالاکتاماز یا پنی‌سیلیناز تولید شده توسط استافیلوکوک‌ها مقاوم می‌باشند. این دسته برضد استرپتوکوک‌ها و استافیلوکوک‌ها مؤثرند ولی برعلیه انتروکوک‌ها، بی‌هوازی‌ها، کوکسی‌ها و باسیل‌های گرم منفی تاثیری ندارند.
پنی سیلین جی BENZYL PENECILIN PENICILING
این نوع پنی‌سیلین بصورت ملح سدیم و پتاسیم به‌حالت متبلور موجود است. در حالت محلول خیلی بی‌ثبات است و پس از اینکه به حالت محلول قابل تزریق در آمد نباید بیش از ۲۴ ساعت نگهداری شود.
جهت تزریق داخل وریدی باید از ملح سدیم آن استفاده نمود. در عفونت‌های سیستمیک متوسط تا شدید حساس به پنی‌سیلین ازقبیل توکسمی ناشی از کلستریدیوم‌ها کاربرد دارد.
پنی سیلین پروکائین Penicillin G plus procaine
پنی‌سیلین جی بعلاوه پروکائین می‌باشد تا خاصیت دیرجذب داشته باشد و بعلت پروکائین که یک تنگ‌کننده عروق است، سبب عدم نیاز به تزریق مکرر هر ۶ ساعت می‌گردد.
کاربرد آن نظیر پنی‌سیلین جی است، ولی در مواردی که غلظت بالای سرم با اثر طولانی مورد نیاز باشد، کاربرد دارد. در عفونت‌های ناشی از کلستریدیوم‌ها و باسیلوس‌ها موثر است.
راه تجویز این دارو فقط بصورت تزریق عضلانی می‌باشد. حداکثر غلظت پلاسمایی معمولا دو ساعت پس از تزریق حاصل می‌شود و در عرض ۲۴ ساعت، دفع می‌گردد.
بنزاتین پنی سیلین Benzathin Penicillin
از انواع دیر جذب پنی‌سیلین است که در موارد با عفونت حاد، کاربردی ندارد. حداکثر غلظت سرم در چند روز پس از تزریق حاصل می‌گردد و مدت چهار هفته (یک ماه) جذب آن طول می‌کشد.
دوره تجویز برای درمان هر دو تا سه روز یکبار به میزان ۴۴ تا ۶۶ هزار واحد برای هر کیلوگرم وزن بدن می‌باشد. قابل ذکر است در تجویز انواع پنی‌سیلین‌ها احتمال واکنش‌های آنافیلاکتیک و آلرژیک به صورت تنفس صدادار، ریزش بزاق، ادم پوست ناحیه صورت و پرینه وجود دارد.
• پنی سیلین های با طیف گسترده
BROAD SPECTRUM PENICILLIN
این گروه از پنی‌سیلین‌ها نیمه صناعی هستند و به دو گروه تقسیم می‌شوند:
۱- مشتقات آمینو پنی‌سیلین (آموکسی‌سیلین و آمپی‌سیلین‌ها)
۲- مشتقات کربوکسی پنی‌سیلین (کاربنی‌سیلین و...)
محدودیت پنی‌سیلین G همانا عدم تاثیر براکثر باکتری‌های گرم منفی و عدم جذب خوراکی آن است. آمینوپنی‌سیلین‌ها در بسیاری از جهات به پنی‌سیلین G شباهت دارند با این تفاوت که توانائی نفوذ به لایه خارجی باکتری‌های گرم منفی را افزایش بخشیده و همچنین در مقابل اسید معده پایداری بیشتری دارند لذا به‌صورت خوراکی نیز تجویز می‌شوند.
آمپی سیلین AMPICILLIN
دارای طیف اثر وسیع است و بر بسیاری از باکتری‌های گرم مثبت و منفی مؤثر است. نظیر سالمونلا و شیگلا و هموفیلوس آنفلوآنزا، لذا در عفونت‌های ادراری- تناسلی، گوارشی و تنفسی مفید است.
جذب گوارشی آن از دستگاه گوارش در گوساله‌ها خوب است. راه تجویز آن خوراکی، وتزریق بصورت وریدی (در عفونت‌های شدید) است. از راه خوراکی پس از ۲ ساعت و از راه تزریقی پس از نیم ساعت، به حداکثر غلظت سرمی می‌رسد.
قابل ذکر است که آمپی‌سیلین‌ها به باکتری‌های مولد پنی‌سلیناز حساس هستند.
آموکسی سیلین AMOXICILLIN
ازنظر طیف اثر شبیه آمپی‌سیلین است، ولی برخلاف آن جذب گوارشی آموکسی‌سیلین بهتر و بیشتر است و سطح سرمی آن دوبرابر آمپی‌سیلین می‌باشد و عوارض گوارشی و اسهال کمتری بدنبال دارد.
پنی سیلین های مقاوم به پنی سیلیناز PENICILLINASE RESISTANT PENICILLINS
این نوع پنی‌سیلین‌ها درقبال آنزیم پنی‌سیلیناز (بتالاکتاماز) که مولد آن معمولاً استافیلوکوک‌ها (استافیلوکوک‌های طلایی) هستند، مقاوم می‌باشند. ازجمله این دسته از آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توان به کلوکساسیلین اشاره نمود که بر علیه عفونت‌های پستانی دوره خشکی استفاده می‌شود.