شناسایی و آشنایی با مشکلات سم گاو

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ عوامل مختلفی هستند که باعث بروز مشکلات در سم گاو شده و بیماری‌های گوناگونی را موجب شده و بهره‌وری دام را کاهش می‌دهند. در ادامه به معرفی این عوامل می‌پردازیم.

سخت و یا نرم بودن سم

عفونت‌های سم، آبسه‌ها و یا زخم‌های بدون منشأ خاص ممکن است از ترک‌های اولیه درنتیجه زمانی‌که سم‌ها بیش از حد نرم یا سخت است اتفاق بیافتد. نرم بودن بیش ازحد سم ممکن است بیشتر در سیستم جایگاه باز از ایستادن در مدفوع و ادرار رخ دهد. این امر ممکن است در نتیجه بریدگی و جراحت‌های پاشنه پا باشد و باعث می‌شود که زخم، آبسه یا عفونت به‌وجود آید.

سم‌های بیش از حد سخت معمولا در جایگاه بسته و فری‌استال‌ها رخ می‌دهد، به‌ویژه هنگامی‌که تراشه‌های کود خشک یا خاک اره به‌عنوان بستر استفاده می‌شود. این امر ممکن است در بریدگی در بالای پا، که ممکن است عفونت‌های نسبتا بالا در پا را منجر شود باشد.

پوسیدگی پا

عفونت بد بو از پا، که معمولا بین سم‌ها یا بالای دست و پاها رخ می‌دهد، به‌عنوان پوسیدگی پا نامیده می‌شود. این نتایج به‌طور عمده از عفونت ناشی از باکتری، necrophorus Fusiformis بوجود می‌آید این ارگانیسم ممکن است در محوطه باز در اثر پیاده‌روی زیاد در لجن‌ها، سوراخ و چاله‌ها و مراتع ایجاد گردد.

پوسیدگی سم با لنگش‌ها نمایان می‌شود که معمولا در یک سم فقط اتفاق می‌افتد و تورم سم به بالاتر از تاج و انگشتان پا منتقل می‌شود. جراحت و شکاف در فضای بین انگشتان اتفاق می‌افتد.

مشخصه آن بوی بد ماده مترشحه در این شکاف است. اگر گاو بدون درمان رها شود، عفونت می‌تواند تا فضای مفصلی یا غلاف تاندون پیشرفت و صدمه دائمی وارد کند.

بیشتر بدانیم:
درماتیت انگشتی در گاو‌های شیری
بیماری فوت رات (Foot rot)
نکاتی مدیریتی در مراقبت از سم گاو

خوردگی پاشنه

خوردگی پاشنه از قوس پاشنه پا آغاز خواهد شد شروع آن بصورت یک گودی یا ساییدگی در سطح است که می‌تواند به شکل شیارهای موازی با دریافت باکتری‌ها به شکل مواد سیاه خوردگی را توسعه یابد و بافت شاخی سم می‌تواند در شیارهای جداگانه به‌صورت برآمدگی یا غده شکل در بیاید توسعه آنها کاملا مجزا و جداگانه در بین لایه‌ها ایجاد می‌شود.

این وضعیت معمولا در گاوهایی که در مقدار زیادی کثیفی، لجن و رطوب هستند، دیده می‌شود که منجر به رشد بیش از حد سم و تحمل وزن به سمت پاشنه، تماس بیشتر پاشنه پا با زمین می‌شود، این عامل بیشتر در پنجه‌های عقبی پا اتفاق می‌افتد.

لنگش دام

تورم داخلی سم که در اثر ضربه خوردن هم بسیار دردناک می‌باشد یا همان لنگش، که می‌تواند در مدت زمان طولانی، باعث شود که با بیش ازحد رشد و به تغییر شکل انگشتان پا منجر شود.

حیوانات ممکن است در ظاهر به‌نظر برسد که بسختی راه می‌روند و در بلند شدن و نشستن مشکل دارند. در این موارد خونریزی را می‌توان در کف و دیوارهای سم دربرداشت.

عفونت، آبسه یا زخم نیز ممکن است رخ دهد بخصوص هنگامی‌که مواد خارجی وارد سوراخ‌ها و خلل و فرج ایجاد شده می‌شوند. بالاترین شیوع لنگش اغلب در طول ۱۰۰ روز اول پس از زایمان رخ می‌دهد.

زخم‌های کف سم

در این نوع رخم‌ها، زخم اولیه معمولا از قسمت داخلی سم اتفاق نمی‌افتد این زخم‌ها بصورت برآمدگی بافت دانه‌دانه و جدا از هم است. این زخم‌ها معمولا با نشانه‌های بالینی لنگش همراه است.

یک اصل کلی از سائیدگی انگشت شست است که اگر ۱۰ درصد از گله را زخم‌های بدون منشا داخلی شامل شوند، گله مشکوک به لنگش است.

با این حال، عوامل دیگری است که می‌تواند گاو را به زخم‌های کف سم دچار کند مانند رطوبت و کود، سایش بیش ازحد و سم‌چینی ضعیف که زخم‌ها را مستعد می‌کند. این نوع زخم‌ها معمولا در هر دو پاهای عقبی اتفاق می‌افتد.

درماتیت بین انگشتی

در ۱۰ سال گذشته، درماتیت بین انگشتی به‌عنوان یک مشکل جدی در گاوهای شیری در مناطق مختلف در شمال امریکا است. چندین نام علمی و مشترک برای توصیف این بیماری وجود دارد ازقبیل زگیل پاشنه پا، زگیل مودار پا، بیماری‌های توت‌فرنگی پا، تمشک پاشنه پا، papillomatosis بین انگشتی، و بیماری Mortellaro.

 حیوانات مبتلا به لنگش بیشتر در دید هستند و صرف زمان زیادی را به دراز کشیدن اختصاص می‌دهند. اغلب در ابتدا گاوهای شکم اول را تحت تأثیر قرار می‌دهند و به میزان بیشتری در پاهای عقبی درگیر می‌شوند و تورم کمتری از درماتیت بین انگشتی با این بیماری وجود دارد.

جدول شماره ۱ نشان می‌دهد که انواع و درصد ضایعات پا مشاهده شده در گله است.