به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ جوجه‌ها از نخستین سفر، تا بازنشسته شدن، 6 مرحله اصلی رشد را پشت سر می‌گذارند، و با آغاز هر مرحله، تغذیه آنها نیز تفاوت می‌کند.
ریشه بسیاری از این ویژگی‌های آشکار و پنهان، به پیش از اینکه تخم‌مرغ‌ها از مرغداری مادر به هچری فرستاده شوند برمی‌گردد.
شرایط محیطی و درمانی می‌توانند به کیفیت جوجه‌ها آسیب بزنند.
نمره‌بندی کیفیت جوجه‌ها تنها وضعیت موقتی آنها را بازتاب می‌دهد.
1- هفته‌های 1 تا 4: جوجه‌ها
شرایط برای قوی شدن جوجه‌ها را با فراهم کردن «استارتر کامل برای رشد» که دستکم 18% پروتئین برای کمک به رشد آنها را دربر داشته باشد، آغاز کنید. جیره این دوره می‌باید اسیدآمینه‌ها، پری‌بایوتیک‌ها و پروبایوتیک‌ها برای تندرستی و تقویت سیستم ایمنی، و ویتامین‌ها و مواد معدنی برای پشتیبانی از استخوان‌بندی جوجه‌ها را به‌همراه داشته باشند.
جوجه‌ها، در برابر بیماری‌زاها آسیب‌پذیرند. اگر به جوجه‌ها در هچری واکسن کوکسیدیوز نزده باشند، استارتری که داروی ضدکوکسیدیوز همراه داشته باشد را برای جوجه‌ها فراهم کنید (با مشورت دامپزشک گله).
2- هفته‌های 4 تا 15: دوره نوجوانی (Teenagers)
جوجه‌ها در هفته‌های 5 و 6 آشکارا رشد می‌کنند، پرهای تازه اولیه، و نوک زدن آنها را می‌توان مشاهده کرد. از این پس جوجه‌های در حال رشد را باتوجه به جنسیت آنها نام می‌بریم. «پولت» نامی است که برای جوجه‌های مرغ تخمگذار (Female Teenagers) برگزیده شده است، در حالی که نوجوانان نر (Male Teenagers) را «خروس» می‌نامیم. در هفته‌های 7 تا 85، تفاوت‌های فیزیکی مرغ‌ها با خروس‌ها آشکارتر می‌شود.
خوراندن جیره استارتر کامل برای رشد را در این دوره نوجوانی ادامه دهید.
اطمینان یابید که در کنار 18% پروتئین در جیره 1/25 % کلسیم قرار داشته باشد. به یاد داشته باشید که کلسیم بیش از اندازه می‌تواند به رشد «نوجوانان» گله شما آسیب بزند، پس یک استارتر کامل می‌باید توازن مناسب برای رشد را دارا باشد.
3- هفته‌های 16 و 17، هنگامی که جیره را از استارتر به جیره مرغ تخمگذار تغییر می‌دهید.
برخی از مرغداران در این دو هفته، قفس مرغ‌ها را برای یافتن نخستین تخم‌مرغ‌ها جستجو می‌کنند. در این دو هفته تغییر جیره، از استارتر رشد، به جیره مرغ تخمگذار را به آرامی انجام دهید.
جیره مرغ تخمگذار نسبت به جیره استارتر، پروتئین کمتر، اما کلسیم بیشتری دارد. افزودن کلسیم برای تأمین کلسیم پوسته تخم‌مرغ است.
جیره مرغ تخمگذار می‌باید با هدف گله شما تناسب داشته باشد. به هر روی، اطمینان یابید که جیره این دوره، ساده، بهبوددهنده تندرستی و آسایش، با 16% پروتئین، و دستکم 3/25 % کلسیم، و ویتامین‌ها و مواد معدنی کلیدی باشد.
4- هفته 18: آغاز دوره تخمگذاری
هنگامی که مرغ‌ها به هفته هجدهم می‌رسند، و یا نخستین تخم‌مرغ خود را می‌گذارند، می‌باید جیره آنها به تدریج و با آرامش تغییر یابد. روش ما این است که جیره استارتر و جیره مرغ تخمگذار را برای 4 تا 5 روز، با هم می‌آمیزیم تا انتقال از جیره‌ای به جیره دیگر با آرامش انجام گیرد تا آشفتگی گوارشی پیش نیاید.
اگر مرغ‌ها به خوردن «کرامبل»عادت دارند، با جیره مرغ تخمگذار «کرامبل» آغاز کنید، و اگر به خوراک «استارتر پلت»عادت کرده‌اند، با «جیره تخمگذار پلت» آغاز نمایید.
5- ماه 18: دوره پرریزان (تو لک رفتن)
پس از نخستین تخمگذاری در هفته هجدهم، شرایط تا ماه هجدهم به‌طور معمولی می‌گذرد و تخمگذاری ادامه می‌یابد. تا پیرامون هجدهمین ماه که هنگام ریختن پرهای مرغ فرا می‌رسد. معمولاً پرریزی در پاییز که روزها کوتاه‌تر هستند پیش می‌آید، و گله برای چند هفته تخمگذاری را متوقف می‌سازد تا استراحت کند و به ذخیره‌سازی مواد مغذی بپردازد، تا برای از سر گرفتن تخمگذاری آماده شود.
پروتئین کلید اصلی تغذیه گله در این مرحله به شمار می‌رود تا مرغ‌ها را در این دوره تقویت کند. اهمیت فراهم بودن پروتئین به این سبب بیشتر است که مرغ‌ها دوباره پرهای تازه را جانشین پرهای کهنه‌ی ازدست رفته می‌سازند، و پرها دارای 11 تا 15 درصد پروتئین هستند.
در آغاز پرریزی جیره مرغ تخمگذار را به جیره با 20% پروتئین تغییر دهید. جیره کامل با درصد بالاتر پروتئین به مرغ‌ها اجازه می‌دهد که پروتئین اضافی را به سوی رشد پرهای تازه ببرند.
هنگامی که مرغ‌ها دوباره به تخمگذاری می‌پردازند، به جیره مرغ تخمگذار برگردید تا انرژی مورد نیاز آنها تأمین شود.
6- دوره بازنشستگی
سرانجام روزی می‌رسد که پیشکسوتان گله مرخصی درازمدت طلب می‌کنند و بازنشسته می‌شوند. با اینکه مرغ‌ها در این سن از تخمگذاری دست می‌کشند، اما در پرورش سنتی هنوز هم از جایگاه ویژه‌ای، به‌عنوان همنشین‌های دیرین که برای همه خانواده شادی‌آفرین هستند، برخوردارند.
منبع: نیکوتک
برگردان فارسی از نوشته پروفسور Patrick Biggd