به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ تغذیه باکیفیت، راهکارهای دامپزشکی، توجه کافی به شرایط سالن‌ها، و مدیریت کارآمد، می‌توانند به شما، برای به‌دست آوردن نتیجه بهتر، کمک کنند.
داشتن گله خوب، سالن‌های مناسب، و حفظ سلامتی دستگاه گوارش، به مدیریت عالی، و رسیدگی به جزئیات، نیاز دارد.
مجموعه‌ای از: تغذیه با کیفیت بالا، راهکارهای دامپزشکی، توجه بیشتر به شرایط سالن‌ها، و مدیریت کارآمد مرغداری، به شما اطمینان می‌دهد که بهترین نتایج از توان ژنتیکی مرغ‌ها را به‌دست بیاورید.
حروف اختصاری FLAWS برای یادآوری: رسیدگی به وضع خوراک (Feed)، نور (Light)، بستر (Litter)، هوا (Air)، آب (Water)، پاکیزگی و رعایت اصول بهداشت (biosecurity)، فضای کافی (Space) و کارگران، بکار برده می‌شود.
برخی از جاهایی که توجه به آنها بسیار مهم است در زیر می‌آیند:
1- بایوسکیوریتی
• انجام کارهای بایوسکیوریتی که به‌خوبی طراحی شده باشند باید در تمام دوره تولید (پیش از رسیدن جوجه‌ها، و پس جوجه‌ریزی) برای موفقیت یک مرغداری صنعتی از ضروریات است.
• بایوسکیوریتی کارآمد، به بهداشت مرغداری کمک می‌کند، سبب کنترل حشرات و جانوران موذی می‌شود، و کمک می‌کند تا انتقال بیماری‌زاها از سالنی به دیگر سالن‌ها محدود شود.
2- فاصله زمانی میان دو دوره جوجه‌ریزی
دست‌کم دو هفته فاصله زمانی میان دوره‌های جوجه‌ریزی، همراه با پاکیزه کردن و ضدعفونی کردن کامل سالن‌ها، کمک می‌کند تا از انتقال بیماری‌زاها از یک دوره جوجه‌ریزی به دوره بعد جلوگیری شود.
3- پیش از جوجه‌ریزی
• پیش از رسیدن جوجه‌ها، می‌باید سالن‌ها به گونه‌ای آماده باشند که تلفات جوجه‌ها در دوره رشد، و پس از آن، به کمترین برسد.
• نکاتی که برای آماده‌سازی باید درنظر داشته باشید:
گرمادهنده‌ها، دمای کف سالن، وسایل سنجش دما و رطوبت، دستگاه‌های تهویه، دانخوری‌ها، آبخوری‌ها، و ...
4- کنترل کوکسیدیوز
کوکسیدیوز بیماری است که به‌وسیله پارازیت‌های میکروسکوپی در دستگاه گوارش پدید می‌آید. این پارازیت‌ها می‌توانند به تمامیت دستگاه گوارش آسیب بزنند و زمینه‌ساز پدید آمدن بیماری‌های گوارشی دیگری هم باشند.
حفظ تمامیت دستگاه گوارش جوجه‌ها با استفاده از تکنولوژی‌های مدرن، و برنامه مدیریت کارآمد برای پشتیبانی از دستگاه گوارش، به جوجه‌ها کمک می‌کند تا با وجود تهدیدهایی که وجود دارند، به اوج توانایی ژنتیکی‌شان برسند.
5- مدیریت دوره پرورش (Brooding)
• باتوجه به پیشرفت توانایی‌های ژنتیکی مرغ‌های امروزی و رشد سریع آنها، مدیران مرغداری می‌باید وقت بیشتری برای مدیریت این دوره حساس از زندگی مرغ‌ها بگذارند. دستاورد مدیریت کارآمد در این دوره، سلامت بهتر گله و عملکرد بهتر مرغ‌ها خواهد بود.
• دوره رشد، تأثیر مهمی روی سلامتی دستگاه گوارش، و توازن میکروفلور (جمعیت باکتریایی) آن می‌گذارد.
توضیحات: دوره پرورشی مرغ‌های گوشتی (Brooding Period) از روز نخست جوجه‌ریزی تا 14 روزگی (دو هفته نخست پرورش) پس از هچ طول می‌کشد (بسته به دمای فصل و نوع سالن) در این دوره جوجه‌ها به گرما، هوای تازه، تغذیه خوب و آب پاکیزه نیاز دارند.
6- مدیریت بستر
پوشش مواد کف سالن، بستر جوجه‌ها هستند. جوجه‌ها گذشته از ایستادن، و استراحت کردن روی بستر سالن، به‌طور طبیعی به مواد بستر نوک می‌زنند. وضعیت بستر و کیفیت مواد آن، تأثیر بزرگی روی سلامت دستگاه گوارش جوجه‌ها و میکروفلور دستگاه گوارش آنها می‌گذارد.
• بستر خیس یک چرخه خبیثه برای دستگاه گوارش مرغ‌ها است که به‌صورت منشاء بسیاری از گرفتاری‌های دستگاه گوارش عمل می‌کند.
بدون مدیریت کارآمد، بستر خیس سبب افزایش سطح آمونیاک محیط سالن می‌شود که برای سلامت مرغ‌ها زیان‌آور است.
جلوگیری از خیس شدن بستر، از آغاز دوره، آسان‌تر از رفع گرفتاری‌های آن است.
• بستر بسیار خشک و با گرد و غبار، نشانه این است که مرغ‌ها به اندازه کافی آب نمی‌نوشند. بستر پر از گرد و غبار می‌تواند مرغ‌ها را گرفتار مشکلات تنفسی کند.
7- مدیریت آب
مرغ‌ها 70 تا 80 درصد از آب مورد نیاز بدن خود را از آب نوشیدنی به‌دست می‌آورند. پرندگان، معمولاً آب بیشتری از خوراک می‌نوشند. برای این است که آب، مهمترین ماده مغذی مرغ‌ها را تشکیل می‌دهد. فراوانی و در دسترس قرار داشتن آب پاکیزه، از چالش‌های مرغ‌ها با محیط می‌کاهد و عملکرد آنها را بهبود می‌بخشد.
• عواملی که در رسیدگی به چگونگی مدیریت آب نوشیدنی گله باید درنظر داشت، در زیر آمده‌اند:
- کیفیت آب، فشار آب لوله‌ها، ارتفاع آبخوری‌ها، قابل دسترسی بودن، و مواد معدنی آب.
- پاکیزگی لوله‌های آبرسانی یا تنظیم‌کننده‌های جریان آب، پیش از رسیدن جوجه‌ها و پس از آن در طول دوره.
- جریان آب گرم با فشار ناگهانی (Flashing) لوله‌های آب در فاصله دو جوجه‌ریزی، و در دوره تولید.
- نابود کردن بایوفیلم و رسوبات معدنی لوله‌های آبرسانی
- تعمیر و نگهداری از لوله‌های آبرسانی
8- مدیریت خوراک
• جوجه‌ها می‌باید به آسانی، به خوراک دسترسی داشته باشند.
بلندی دانخوری‌ها، مناسب با قد مرغ‌ها، از اتلاف خوراک و پراکنده شدن آن روی بستر، کم می‌کند، و سبب می‌شود که همه جوجه‌ها و مرغ‌ها به آسانی به خوراک دسترسی داشته باشند.
بکار بستن توصیه‌های تولیدکنندگان دانخوری‌ها برای اینکه هر دانخوری برای چند جوجه/مرغ مناسب است می‌تواند دسترسی آنها به خوراک را آسان‌تر کند.
• هرچند جوجه‌ها و مرغ‌ها، به‌طور طبیعی به بستر نوک می‌زنند، اما خالی رها نکردن دانخوری‌ها از خوراک می‌تواند نوک زدن بیش از اندازه مرغ‌ها به بستر را کاهش دهد.
کارهای ساده، مانند فعال کردن ماشه دانخوری‌ها و نظارت بر پر بودن کاسه‌های دانخوری‌ها هنگام بازدید روزانه، می‌تواند از نوک زدن مرغ‌ها به بستر، بکاهد.
• خوراک با کیفیت بالا و نداشتن آلودگی‌هایی مانند مایکوتوکسین‌ها، تولید گله را بالا می‌برد و از چالش مرغ‌ها با محیط می‌کاهد.
9- تراکم گله
• بالا بودن تراکم مرغ‌ها در سالن، گذشته از آشفته شدن شرایط محیط سالن، روی عملکرد مرغ‌ها تأثیر منفی می‌گذارد، و هم خود مرغ و هم جمعیت میکروبی دستگاه گوارش مرغ را دچار استرس می‌کند. (به یاد داشته باشیم که جمعیت میکروبی دستگاه گوارش (میکروبیوم) به‌عنوان یک عضو بدن مرغ‌ها پذیرفته شده است که سلامت آن به بهبود عملکرد مرغ‌ها کمک می‌کند.)
• کاستن از تراکم مرغ‌ها در سالن، در طول دوره تولید، می‌تواند از چالش مرغ‌ها با عوامل مخالف سلامتی او بکاهد.
10- مدیریت محیط زیست
• مدیریت کلی محیط زندگی مرغ‌ها دربرگیرنده بسیاری از عوامل است، مانند: دمای هوای سالن، سطح رطوبت نسبی هوا، تهویه، و نوردهی.
• دانستن این که این ابزارها، هم جداگانه، و هم در هماهنگی با دیگر عوامل می‌توانند راهنمای مدیریتی شما در حفظ محیط مناسب برای مرغ‌ها باشند، کار شما را آسان‌تر می‌کند.
11- زیرنظر گرفتن گله در هنگام تغییرات
• سر زدن بیشتر به سالن‌ها و بررسی فعالیت و سرزنده بودن گله، می‌تواند به پی بردن به مشکلات و وجود بیماری‌ها کمک کند.
• کنترل روزانه دما، رطوبت، و تهویه هوای سالن‌ها، و نیز توجه به گرمای هوای بیرون از سالن توصیه می‌شود.
• زیرنظر قرار دادن گله، به هنگام تغییرات(مانند تغییر از روز به شب، هنگامی که جوجه‌ها به مرغداری رسیده‌اند، هنگام تغییر جیره، و ...) می‌تواند به شما کمک کند که به وضع گله پی ببرید.
• زیرنظر قرار دادن مقدار خوراک و آبی که نوشیده شده، وضع پیشرفت گله را به شما نشان می‌دهد.
12- مواظبت از دستگاه‌ها
سر زدن و راه رفتن در سالن‌ها شما را مطمئن می‌سازد که همه دستگاه‌ها به‌خوبی کار می‌کنند.
13- رسیدگی به تلفات
مرغ‌های بیمار را هرچه زودتر ازبین ببرید.
14- مدیریت سلامتی گله
با همکاری و راهنمایی دامپزشک گله، برنامه مواظبت از سلامتی گله را تهیه کنید.
15- کار گروهی، و روابط
• رابطه قوی و هماهنگی گروهی، با همه کسانی که در اداره مرغداری و با کمک به شما می‌کوشند که کارهای مرغداری را با آرامش پیش ببرید و برنامه مدیریت سلامت و دستگاه گوارش مرغ‌ها را به انجام برسانید، برقرار کنید.
• رسیدگی به وضع کارگران و کارمندانتان را در همه زمینه‌ها (مالی – بهداشتی – خانوادگی) می‌تواند موفقیت شما را تضمین کند.
منبع: نیکوتک
برگرفته از مجله Chicken farmers of Canada