به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ ما در حال یاد گرفتن این هستیم که چگونه مقدار خوراک، ایمنی، و رخداد بحران‌های التهاب با یکدیگر مرتبط هستند هدف اصلی ما، در دوره انتقال زایمان بالا نگه داشتن خوراک گاوها، برای پرهیز از برداشت چربی بدن است. اگر نتوانیم این کار را انجام دهیم، گاوها در برابر آشفتگی‌ها و عفونت‌ها بسیار آسیب‌پذیر خواهند شد.
خوراندن خوراک لازم به گاوها در دوره انتقال زایمان، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها به‌شمار می‌رود. آگاهی‌های تازه از عواملی که روی مقدار خوراک گاو اثر می‌گذارند اخیرا به‌وسیله پژوهشگران دانشگاه ایالتی میشیگان، دانشگاه ایالتی کانزاس، و دانشگاه میسوری شناخته شده‌اند.
به‌تازگی پروفسور Mike Allen، پروفسور تغذیه گاو شیری در دانشگاه ایالتی میشیگان، تئوری اکسیداسیون کبدی در کنترل مقدار خوراک گاو را پیشنهاد کرده است. به سخن ساده، سوخت‌هایی مانند چربی برداشت شده از بدن، و پروپیونات که به‌وسیله کبد فرآوری می‌شوند، به مغز گاو هشدار می‌دهند تا دست از خوردن بردارد.
هرچند که این تئوری ساده است، اما در تشریح سیری و گرسنگی گاو، راه درازی در پیش است. به گفته پروفسور Allen هرچه ما چیزهایی را که روی گرسنگی و سیری گاو اثر می‌گذارند بهتر درک کنیم، بهتر می‌توانیم جیره مناسبی برای گاوهای پر تولید تهیه کنیم.
وی ما را به تهیه جیره‌ای تشویق می‌کند که خوردن آن بالاترین سطح انرژی را به گاوهای پرتولید و تازه‌زا برساند، و پس از آن در ادامه دوره شیردهی، انرژی را در حد مناسبی تامین کند که سبب زیاد چاق شدن گاوها نشود.
استراتژی‌های خاصی که پروفسور Allen برای برطرف کردن کم غذاخوردن گاوها، در میزگردی که چندی پیش تشکیل شد پیشنهاد نموده است به شرح زیر است:
- افزایش وزن گاوها در اواخر دوره شیردهی را محدود کنید و استرس و التهاب‌ها را در دوره انتقال زایمان به کمترین حد برسانید. این‌کار، از برداشت چربی ذخیره در بدن می‌کاهد، و فرآوری NEFAها (اسیدهای چربی استری نشده) در کبد را کم می‌کند.
- در جیره گاوهای تازه‌زا، بی‌درنگ از مقدار نشاسته زود هضم، مانند سیلاژ، بکاهید.
- به جیره گاوهای دوره انتقال زایمان، کلش و دیگر علوفه‌های پر حجم را بیافزاید تا شکمبه را پر کنند و تله فیبری بزرگ‌تری را در شکمبه بسازند.
برای کاستن از مقدار نشاسته زود تخمیر، منابع نشاسته‌ای با تخمیر آهسته مانند ذرت خشک، منابع خوراک غیرعلوفه‌ای و یا علوفه‌ای را جانشین کنید. کاستن از تخمیر مواد نشاسته‌ای در شکمبه باید PH شکمبه را بالا ببرد و با بهبود هضم NDF (فیبر) سبب شود که گاو مقدار انرژی بیشتری بخورد.
دکتر Bary Bradford از دانشگاه ایالتی کانزاس و دکتر Mathew Waldron از دانشگاه میسوری، هر یک پژوهش مستقل و جداگانه‌ای درباره رابطه ایمنی، التهاب، مقدار ماده خشکی که گاو می‌خورد انجام داده‌اند.
دکتر (براد فورد) می‌گوید: کلاً گمان می‌رود که التهاب در یک نقطه از بدن، در اثر زخم یا عفونت ایجاد می‌شود، اما پژوهش‌ها به ما می‌گویند که التهاب در هر کجا باشد، نه‌تنها در آن‌جا، بلکه روی عملکرد کل بدن اثر می‌گذارد.
وی می‌افزاید: به‌نظر می‌رسد که ایمنی گاوها در دوره انتقال زایمان، که فیزیولوژی بدن آنها با شتاب دگرگون می‌شود، سرکوب می‌گردد که پیامد آن درگیری گاوها با بیماری‌ها خواهد بود.
هنگامی‌که مولکول‌های التهابی از یک نقطه رها می‌شوند سیستم ایمنی به‌کار می‌افتد، مولکول‌هایی که با عفونت‌هایی مانند: متریت و ورم پستان می‌جنگند و تغییرات عمده‌ای در متابولیزم گلوکز، مواد معدنی، و انرژی پدید می‌آورند که کاهش چشمگیر مصرف خوراک توسط گاو را در پی دارد.
دکتر (برادفورد) می‌گوید منابع التهاب‌زا گوناگون هستند مانند التهاب‌های مزمن برخاسته از اسیدوز، چاقی، استرس و اکسیدکننده‌ها. در دوره عدم توازن انرژی، التهاب عامل کلیدی در پدید آمدن بسیاری از گرفتاری‌های دوره انتقال زایمان است.
برای نمونه، التهاب پستان می‌تواند سبب التهاب در کبد شود زیرا عوامل التهابی از راه جریان خون از پستان به کبد سفر می‌کنند. التهاب در گاوها، در دوره انتقال زایمان رواج دارد و با بیماری‌هایی همچون جفت‌ماندگی متریت، ورم پستان، جابه‌جایی شیردان، کتوز، کبد چرب و تب شیر ارتباط دارد.
وی می‌گوید: با ادامه پژوهش‌ها، رابطه میان این بیماری‌ها با یکدیگر روشن‌تر خواهد شد. در همین میان به گفته دکتر Mathew Waldron، شواهد به‌دست آمده از پژوهش‌ها نشان می‌دهند که تغذیه و ایمنی با یکدیگر ارتباط تنگاتنگی دارند و مصرف مواد مغذی روی عملکرد سیستم ایمنی اثر می‌گذارد، و به فعالیت ایمنی و به متابولیزم هشدار می‌دهد.
پیشنهادهای ویژه‌ای برای بهره بردن بهتر از نقش تغذیه در ایمنی، در دست تهیه است. به‌طورکلی توصیه‌های تغذیه‌ای برپایه فراهم کردن مقدار خوراک لازم برای پرهیز از عوارض کمبود انرژی و بدست آوردن بیشترین رشد و بالاترین سطح تولید شیر قرار دارد، اما مقدار تغذیه لازم برای ایجاد بیشترین سطح ایمنی ممکن است با مقدار تغذیه لازم برای تولید شیر و رشد بالا تفاوت داشته باشد.
دکتر Waldron می‌گوید: استراتژی کنونی برای پشتیبانی از سیستم ایمنی بر پایه یک مفهوم کلی قرار دارد و مقدار مورد نیاز خوراک برای پشتیبانی از ایمنی هنوز دانسته نشده است، اما ما شروع به شناختن برخی از مواد مغذی کرده‌ایم که روی عملکرد ایمنی اثرگذار هستند و می‌توان گاوها را ازنظر تغذیه‌ای به گونه‌ای مدیریت کرد که از آن مواد مغذی یا متابولیت آنها بیشترین بهره را بدست آورد.
دکتر Waldern می‌افزاید:ما می‌دانیم که بسیاری از مواد معدنی کم‌نیاز و ویتامین‌ها در چگونگی عملکرد ایمنی اهمیت دارند. اما هنوز نمی‌دانیم که چه اندازه از این مواد مغذی را بخورانیم تا ایمنی را به اوج خود برسانیم، ولی می‌دانیم که کمبود آنها پریشانی ایمنی را پدید می‌آورد.
از این‌روما تلاش می‌کنیم این مواد مغذی را تا سطح توصیه شده از سوی انجمن پژوهش‌های ملی در سال ۲۰۰۱، و حتی بیش از آن را، با بهترین کیفیت تهیه و به گاوها برسانیم.
بر پایه آنچه که می‌دانیم، استراتژی تغذیه‌ای زیر برای پشتیبانی از عملکرد ایمنی پیشنهاد می‌شود:
- در دوره خشکی، چاق شدن گاوها را محدود کنید. حجم بالای بافت‌های لیپیدی عامل اصلی خطر آفرین در پدید آوردن گرفتاری‌های متابولیکی، به‌ویژه عوارض گاو چاق است.
- از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین E، سلنیوم و دیگر مواد معدنی کم نیاز، که می‌توان آنها را به اندازه آنچه در راهنمای سال ۲۰۰۱NRC (انجمن ملی پژوهش‌های آمریکا) پیشنهاد شده است و یا حتی بیش از آن مقدار را به گاوها بخورانید.
- ارزش نقش کلسیم در جیره را بدانید و اثر تفاوت کاتیون - آنیون (ACAD) روی متابولیزم کلسیم را بشناسید. وجود کلسیم در سلول به مانند هشداردهنده‌ای روی سیستم ایمنی عمل می‌کند و به‌صورت مستقیم روی ایمنی اثر می‌گذارد.
- افزودن مکمل‌هایی مانند بتا کاروتن و کولین را که ممکن است بتوانند از التهاب‌ها پیشگیری کنند، در برنامه داشته باشید.
- مکمل‌هایی را تهیه کنید که گاوها را در دوره انتقال زایمان به خوردن تشویق کنند. به‌طور سنتی از فواید متابولیت‌های تخمیری در تغذیه و کمک به رشد میکروب‌های شکمبه آگاه بودیم، اما اکنون پی برده‌ایم که این متابولیت‌های تخمیری دارای مواد جالبی مشابه آنتی‌اکسیدان‌ها نیز می‌باشند و ما پژوهش‌های بیشتری درباره آنها انجام خواهیم داد.
وضعیت انرژی مهم است
پژوهش‌ها می‌گویند که عملکردهای متابولیکی که ایمنی را پدید می‌آورند، ضمناً از تولید انرژی برای تامین نیاز دوره انتقال زایمان که در آن نیازمندی گاو به انرژی، ناگهان بالا می‌رود نیز پشتیبانی می‌کند.
توانایی کبد برای تولید انرژی، و توانایی گاو برای استفاده از انرژی ذخیره‌شده در چربی، در انتقال موفق گاو از دوره انتقال زایمان به دوره شیردهی اهمیت بسیار دارد.
کبد، عضو اصلی در پشتیبانی از این دگرگونی‌های متابولیکی است. ناتوانی در تولید انرژی در کبد، به بیماری‌های متابولیکی مانند کبد چرب، کتوز و جابه‌جایی شیردان می‌انجامد.
به گفته پروفسور Waldron، مدیریت گاو در دوره انتقال زایمان، به گونه‌ای که کمترین توازن منفی انرژی را داشته باشد، سک پایه عقلانی دارد. متابولیزم NEFAهای پلاسما و کتون بادی بیش از اندازه، می‌تواند ایمنی را متاثر کند.
بنابراین گاوها را چنان مدیریت کنید که تراکم NEFAهای پلاسما و BHBA (اسید بتاهیدرو کسی بوتیریک) در یک سطح متوسط نگهداری شود.
برای انجام این کار،همان استراتژی را که برای به اوج رساندن تندرستی متابولیک گاوهای تازه‌زا به‌کار بردید، در پیش بگیرید. برای نمونه، جیره پیش و پس از زایمان را متوازن سازید.
مدیریت بسیار خوب تغذیه، زیرنظر داشتن گاوهای تازه‌زا برای زود پی بردن به گرفتاری‌های احتمالی، و به کمترین رساندن استرس‌ها در این گاوها، می‌توانند به شما کمک کنند. کارآیی گاوها در دوره انتقال زایمان می‌تواند زمینه را برای دوره شیردهی، از جمله اوج شیردهی و کل تولید شیر گاو فراهم کند.
یک جیره با فرمول خوب و مراقبت خوب از گله در رساندن خوراک گاو به بهترین اندازه، اهمیت بسیار دارد. در دوره انتقال، جهت پیشگیری از بیماری‌های متابولیکی افزایش تولید شیر، کاهش سلول‌های سوماتیک و... از مکمل دامی دوره انتقال با دوز ۱۰۰۰ گرم (هزار گرم) در روز به ازای هر رأس استفاده نمایید.
نوشته: Bill Sanchez Paf Hansen
مجله: Hoards Dairy Man-2010
ترجمه: بخش فنی شرکت نیکوتک