به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ ما، هر یک‌روز درمیان، یک تخم‌مرغ می‌خوریم، و تنها در انگلستان روزی 30میلیون تخم‌مرغ مصرف می‌شود.
اجداد مرغهای کنونی که 8000 سال پیش اهلی شده‌اند، جثه کوچک‌تری داشتند و برای فرار از دست دیگر جانوران می‌توانستند به آسانی در میان بوته‌ها و پستی‌بلندی‌های طبیعی پنهان شوند.
پرهای گردن و سینه این مرغ‌ها به رنگ قرمز بود و هر سال تقریباً 12 تخم می‌گذاشتند.
در درازای دهه‌ها و سده‌های پس از اهلی شدن، شمار تخم‌هایی که مرغهای اهلی می‌گذاشتند به سبب دگرگونی‌های ژنتیکی روبه افزایش گذاشت به گونه‌ای که اکنون مرغداری‌های صنعتی سالی 300 تخم‌مرغ تولید می‌کنند.
عمر مرغ‌ها به‌طور طبیعی 6 سال یا بیشتر است، اما پس از 12 ماه تخمگذاری، توان تولید آنها روبه کاهش می‌گذارد. هرچند که در بیشتر مرغداری‌های صنعتی، دوره تخمگذاری مرغ‌ها به دو سال هم می‌کشد. معمولاً مرغهای تخمگذاری که دوره تولید آنها به پایان رسیده است را روانه کشتارگاه می‌کنند.
مشکلات آسایشی مرغهای تخمگذار
آسایش مرغ‌ها، به سه عامل بستگی دارد:
• آسایش فیزیکی
• آسایش روانی
• زندگی به گونه طبیعی
در مرغداری‌های صنعتی هر سه این امکانات آسایشی از مرغهای تخمگذار سلب می‌شود و آنها را در قفس‌هایی نگهداری می‌کنند که با شرایط زندگی طبیعی آنها تفاوت بسیار دارد.
برآورد شده است که در بیش از 60 درصد مرغداری‌های صنعتی تخمگذار جهان، مرغ‌ها را در قفس‌هایی نگهداری می‌کنند که به‌صورت عمودی و افقی به یکدیگر متصل هستند و آزادی و تحرک مرغ‌ها به‌شدت محدود است. به اینگونه قفس‌ها «cages barren battery» می‌گویند.
استفاده از این قفس‌ها در اروپا از سال 2012 ممنوع شده است، اما در بیشتر نقاط جهان هنوز از همین قفس‌ها استفاده می‌شود.
در هریک از این قفس‌ها معمولاً 10 مرغ تخمگذار نگهداری می‌شوند و فضایی که به هریک از مرغ‌ها می‌رسد اندکی هم از یک برگ کاغذ A4 کمتر است. بلندی این قفس‌ها هم بسیار کوتاه است، تنها به اندازه‌ای است که مرغ‌ها بتوانند سرپا بایستند.
قفس‌های اندکی آسوده‌تر
با ممنوع شدن استفاده از قفس‌های ردیفی متصل به هم در اروپا، اکنون از قفس‌های تازه‌ای در مرغداری‌های تخمگذار در این قاره استفاده می‌شود که به آنها قفس غنی شده «enriched cages» می‌گویند که گویای اندکی فضای بیشتر نسبت به قفس‌های پیشین، برای هر مرغ است.
مرغ‌ها در این قفس‌ها می‌توانند برخی از رفتارهای طبیعی خود، مانند پر و بال زدن، را بروز دهند، اما پرواز طبیعی برای آنها امکان‌پذیر نیست.
در اروپا، کشور لوکزامبورگ حتی استفاده از این قفس‌ها را برای مرغهای تخمگذار ممنوع کرده است، و کشورهای آلمان و اتریش نیز در حال آماده کردن زمینه برای ممنوع کردن استفاده از این قفس‌ها هستند.
در کشور ایالات متحده آمریکا، و در دیگر کشورهای اروپایی نیز فعالیت گسترده‌ای برای ممنوع ساختن استفاده از این قفس‌ها جریان دارد و احتمال می‌رود در سال‌های پیش‌رو، استفاده از این قفس‌ها را ممنوع کنند.
شکنندگی استخوان
مرغهای تخمگذار صنعتی برای تولید شمار بالایی تخم‌مرغ پرورش داده شده‌اند. تولید 300 تخم‌مرغ در یک سال، برداشت از کلسیم ذخیره بدن را بسیار بالا می‌برد، و سبب شکنندگی استخوان آنها می‌شود.
محدودیت حرکت مرغ‌ها در قفس نیز مشکل شکنندگی استخوان‌ها را بیشتر می‌کند.
رسیدگی به مرغ‌هایی که در اثر شکستگی استخوان از دسترسی به خوراک و آب باز می‌مانند و در اثر تشنگی و گرسنگی می‌میرند، در قفس‌هایی که تراکم مرغ‌ها در آنها بالا است، به سختی انجام می‌گیرد، و لاشه مرغهای تلف شده مدتی دراز بدون توجه، در قفس‌ها باقی می‌ماند.
نوک زدن
استرس و خستگی که در اثر زندگی در قفس، مرغهای تخمگذار را آزار می‌دهد، نوک زدن به یکدیگر را افزایش می‌دهد.
مرغ‌هایی که گرفتار کمبود پروتئین هستند نیز با نوک زدن به دیگر مرغ‌ها و خوردن پرها، که دارای پروتئین است، می‌کوشند کمبود پروتئین خود را جبران کنند.
نوک زدن به یکدیگر، برای مرغ‌هایی که پر آنها کنده می‌شود بسیار آزاردهنده است، هرچندکه پرهای تازه، به جای پرهای کنده شده رشد می‌کنند.
برای پیشگیری از کندن پرها، نوک مرغهای تخمگذار را می‌چینند تا مرغ‌ها به یکدیگر آسیب نزنند، اما اگر اینکار بدون بی‌حس کردن انجام بگیرد، برای مرغ‌ها بسیار دردناک خواهد بود.
استفاده از نوک‌چین‌های تیغه‌ای از سال 2011 در انگلستان ممنوع شده است و به‌جای آن از اشعه مادون قرمز استفاده می‌کنند که کمتر از نوک‌چین تیغه‌ای دردناک است.
در ایالات متحده آمریکا، با این که در برخی از مرغداری‌ها از نوک‌چینی با اشعه مادون قرمز استفاده می‌کنند، اما نوک‌چینی تیغه‌ای هنوز ممنوع نشده است.
سالمونلا
با این که ادعا می‌شود که مرغ‌هایی که در مرغداری‌های تخمگذار، در قفس نگهداری می‌شوند دچار عفونت‌هایی مانند سالمونلا نمی‌شوند، اما بررسی‌هایی که به‌وسیله سازمان ایمنی غذایی اروپا انجام گرفته است نشان می‌دهند که پوسته بیشتر تخم‌مرغ‌هایی که در قفس تولید می‌شوند به باکتری سالمونلا آلوده هستند.
سیستم‌های جانشین قفس
در انگلستان، سیستم Free-Range، رایج‌ترین شیوه نگهداری مرغهای تخمگذار بدون قفس است، که 50درصد تولید تخم‌مرغ در این کشور را دربر می‌گیرد.
• سیستم نگهداری آزادانه در سالن (barn): در این سیستم، مرغ‌ها آزادانه در سالن‌های سرپوشیده به‌سر می‌برند، و تنها در کف سالن‌ها زندگی می‌کنند، و از آسایش بسیار بالاتری برخوردار هستند.
• سیستم سالن‌های هوایی (aviaries): در این سالن‌ها، مرغ‌ها گذشته از به‌سر بردن در کف سالن، از طبقاتی که بالای کف سالن برای ایستادن و استراحت مرغ‌ها درست شده‌اند استفاده می‌کنند.
سیستم‌های آزادانه در سالن‌های بدون قفس Free-Range به مرغ‌ها امکان می‌دهد که به دلخواهشان پر بزنند، عضلاتشان را کش بدهند و دیگر کارهای طبیعی‌شان مانند خارانیدن همدیگر، و تخم گذاشتن در لانه را انجام دهند.
تخمگذاری ارگانیک
مرغ‌ها در این مرغداری‌ها، به هوای آزاد، نور طبیعی دسترسی دارند و می‌توانند همه رفتارهای طبیعی خود را بروز دهند، و بیشترین آسایش ممکن را داشته باشند.
منبع: نیکوتک
برگرفته از سایت Canadian poultry news