به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ درجه حرارت طبیعی بره‌ها 38/6 تا 39/4 درجه سانتی‌گراد است. بره‌ها پس از تولد در صورتی‌که در محیطی سرد و با وزش باد متولد شوند دچار هیپوترمی خواهند شد. درجه حرارت بدنی 37 تا 39 را هیپوترمی خفیف و زیر 37 درجه سانتی‌گراد را هیپوترمی شدید می‌نامند.
فاکتورهای خطر هیپوترمی عبارتند از:
بره‌هایی که از مادران با وضعیت بدنی نامناسب متولد می‌شوند، بره‌های مادران خیلی جوان و خیلی پیر، دو و یا سه‌قلوها، بره‌های کم‌وزن و نارس و آنهایی که در زمان تولد ضعیف هستند.
هیپوترم در دو زمان بیشترین احتمال وقوع را دارد:
1- به هنگام تولد تا 5 ساعت پس از آن. بره‌ها پس از تولد با بدنی خیس در صورتی‌که در معرض باد قرار گیرند دچار هیپوترمی می‌شوند. آنها در این حالت ابتدا دچار هیپوترمی شده از غذا بازایستاده و سپس دچار هیپوگلیسمی می‌شوند. هیپوترمی در این حالت بواسطه ازدست دادن بیش از حد حرارت بدن است.
2- از 10 ساعت تا 3 روز بعد از تولد. هیپوترمی در این حالت بواسطه کاهش تولید حرارت بدلیل گرسنگی می‌باشد. بره‌ها در این دوره با دو مشکل رورو هستند: هیپوترمی و هیپوگلیسمی.
تقسیم‌بندی هیپوترمی:
- هیپوترمی خفیف (37 تا 39 درجه سانتی‌گراد) در هر سنی. خوراندن آغوز یا شیر به میزان 50 میلی‌لیتر پار کیلو با لوله معدی.
- هیپوترمی شدید (کمتر از 37 درجه سانتی‌گراد) در بره‌های زیر 5 ساعت سن. در این دسته از حیوانات هیپوگلیسمی مسئله‌ای مهم نمی‌باشد. در این حالت بره را خشکانیده و گرم نمائید.
- هیپوترمی شدید در بره‌های بالای 5 ساعت سن: هیپوگلیسمی مهمترین علامت این دوره است. اگر بره در این دوره بدواً گرم شود بواسطه هیپوگلیسمی مغز تلف می‌شود پس توصیه می‌گردد قبل از گرم نمودن بره باید هیپوگلیسمی را مرتفع نمود.
درمان هیپوترمی
بره‌ها پس از تولد در هر حرارتی باید خشکانیده شوند چراکه درصورت وجود باد و خیس بودن حیوان در اثر تبخیر، حرارت بدن پائین می‌افتد. جهت رفع هیپوترمی از دکستروز 20% به میزان 10 میلی‌لیتر پارکیلو داخل صفاقی استفاده شود. از سرسوزن 19 استفاده شود. از دکستروز 50% برای این منظور می‌توان استفاده نمود. برای محاسبه می‌توان از فرمول ذیل کمک گرفت:
وزن بدن × 10 میلی‌لیتر × 0/4 = دکستروز 50% مورد نیاز
مثال: دکستروز 20% مورد نیاز بره 5 کیلویی را از دکستروز 50% حساب کنید: این بره 50 میلی‌لیتر دکستروز 20% احتیاج دارد.
0/4 × (میلی‌لیتر پار کیلو) 10 × 5 = 20 میلی‌لیتر دکستروز 50%
چون این بره 50 میلی‌لیتر دکستروز 20% احتیاج دارد این 20 میلی‌لیتر دکستروز 50% را با 30 سی‌سی آب مقطر مخلوط کرده 50 سی‌سی دکستروز 20% به‌دست می‌آید که می‌توان داخل صفاقی تزریق کرد.
برای گرم نمودن بره‌ها باید حرارت 37 تا 40 درجه سانتی‌گراد برای آنها فراهم نمود. که برای این کار می‌توان محفظه‌ای جعبه مانند تهیه کرد تا گرمایش راحت‌تر صورت گیرد. هر 30 دقیقه حرارت بره چک شود و وقتی به بالای 37 درجه رسید بره از جعبه خارج گردد.
پس از گرم نمودن، اگر بره رفلکس مکش داشت به مادر سپرده می‌شود در غیر این‌صورت بره باید در محلی انفرادی تغذیه شود. پس از گرمادهی در این جعبه‌های انفرادی بره‌ها باید با لوله تغذیه شوند. می‌توان 50 میلی‌لیتر پار کیلو آغوز به آنها خورانید.
محل تزریق دکستروز
تغذیه بره‌های هیپوترم
بره‌ها به هر دلیلی پس از تولد شیر نخورند دچار هیپوگلیسمی و نهایتاً مرگ می‌شوند. در این‌گونه موارد باید بوسیله لوله به آنها شیر خورانید. به بره‌های هیپوترم باید ابتدا 10 میلی‌لیتر پار کیلو از گلوکز 20% گرم داخل صفاقی تزریق نمود بعد از اینکه بره توانست سر را نگاه دارد آن‌وقت شیر بوسیله لوله به آنها خورانده می‌شود.
نحوه خورانیدن شیر به بره
برای مطالعه بخش‌های دیگر این مقاله کلیک کنید:
نکاتی در پرورش گوسفند