به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ برای 4 هفته اول تولد شیر مادر میتواند تمام نیازهای بره را برآورده نماید. برهها پس از تولد در فصل بهار با مادران خود در مرتع بوده و از همان ابتدا با خوردن گیاهان مرتعی آشنا میشوند. برهها علاوه بر شیر برای رشد خود به سایر مواد غذایی احتیاج دارند.
میتوان در زمانی که با مادرانشان در مرتع میباشند همزمان با خوردن شیر، استارتر نیز طوری در دسترسشان قرار داد که مادران به آن دسترسی نداشته باشند. این روش را Creep feeding گویند. جیرههای مناسب Creep feeding باید انرژی قابل متابولیسم آنها بالای 12/5 مگاژول (DM or above MJ/kg 12.5) باشد. برهها از هفته دوم شروع به خوردن مواد جامد مینمایند ولی بطور جدی از ماه اول تغذیه با جامدات صورت میگیرد. اگر میشها بعد از زایمان به همراه برههایشان دستی تغذیه شوند برهها از همان ابتدا با مواد جامد آشنا میشوند. در غیر این صورت به هنگام اجرای Creep feeding با این شکل از تغذیه آشنا نبوده و لازم است چند روزی Creep بروی مادران آنها باز شود تا برهها آموزش ببینند. بره از روز 20 بعد از تولد تا از شیر گرفتن روزانه میتواند تا نیم پوند غذای Creep بخورد.
سه جیره متفاوت برای Creep feeding
عناصر تشکیلدهنده |
Kg/tonne |
Kg/tonne |
Kg/tonne |
جو کامل یا نورد |
850 |
675 |
675 |
جوی دوسر |
- |
100 |
- |
تفاله چغندرقند |
- |
- |
100 |
کنجاله سویا |
150 |
- |
200 |
کنجاله کلزا |
- |
200 |
- |
مواد معدنی / مکمل ویتامین |
25 |
25 |
25 |
انرژی قابل سوخت و ساز (MJ/kgDM) |
12.5 |
12.8 |
12.8 |
پروتئین (% در جیره) |
15.6 |
15.0 |
17.4 |
جیره Creep برای تغذیه برهها
برهها را به دو طریق میتوان پرورش نمود و به بازار فرستاد. اول اینکه آنها را با مادر به مرتع فرستاد و در این حالت بره تا 2 الی 3 هفته که میش به پیک تولید شیر میرسد بیشترین بهره را از آن میبرد و در این سن شکمبه نیز فعال گشته و در این مقطع بره از علوفه مرتعی نیز استفاده مینماید. دوم در مواردی که مراتع از کیفیت بالایی برخوردار نباشند میتوان از جیرههای کریپ که عمدتاً کنسانتره میباشند استفاده نمود. این جیره در مناطقی که غذای دام ارزان و گوشت گران میباشد بصرفه است. از هفته سوم که شیر میش کاهش مییابد و مرتع مناسبی وجود ندارد بهترین روش پرورش استفاده از جیرههای کریپ است. جیره کریپ ساده میباشد. برهها مواد خرد و ریز را ترجیح میدهند نظیر سویا یا ذرت ساییده شده. جیره کریپ باید 18 تا 20% پروتئین داشته باشد. برههایی که به طریق کریپ تغذیه میشوند زیر 3 ماه از شیر گرفته میشوند (معمولاً ماه دوم). بعد از شیر گرفتن توسط کنسانتره پروار میشوند. پروتئین جیره تا 3 ماهگی 16 و از 3 ماهگی تا زمان کشتار 14% میباشد. برههای نر بالای 40 کیلو به 12% پروتئین و مادهها به 10% احتیاج دارند.
بعد از شیرگیری برههای نر از ماده جدا نگاه داشته میشوند. مادههایی که برای جانشینی میشهای خارج شده از گله بکار میروند بصورت libitum ad با کنسانتره 16% پروتئین تا 2 ماهگی و 14% از 3 تا 3.5 ماهگی تغذیه شوند. اگر وزن در 3 تا 3.5 ماهگی 25 کیلوگرم باشد وزن مطلوب در اولین جفتگیری که در 12 ماهگی صورت میگیرید 40 کیلو باشد باید در ظرف 260 روز 15 کیلو یعنی روزی 60 گرم اضافه وزن داشته باشیم.
برههای ماده که برای پرواری استفاده میشوند بعد از شیر گرفتن با جیره 14% پروتئین تغذیه شده و زودتر از نرهای همسن خود کشتار میشوند برای مثال اگر برههای نر در وزن 35 تا 40 کیلویی کشتار میشوند آنها را در وزن 28 تا 33 کیلویی میتوان کشتار نمود.
جیرههای کریپ Creep rations
در این شکل از تغذیه برهها به خوردن هرچه سریعتر از مواد جامد ترغیب میشوند. برهها اگر استارتر مناسب نظیر سویای خورد شده در اختیارشان باشد از همان روزهای اول به غذای کریپ دهان زده و به آن عادت مینمایند. از هفته دوم و سوم برهها با اشتها جیره کریپ را میخورند. برهها زمانی که روزانه نیم پوند از جیره کریپ مصرف نمودند میتوانند از شیر گرفته شوند. (معمولاً در 6 هفتگی این امر صورت میگیرید). پس از شیر گرفتن به برهها جیره رشددهنده (grower or finishing rations) داده میشود. از ترکیبات مختلفی برای ساختن جیره کریپ استفاده میشود. یک جیره رشددهنده مناسب میتواند از 85درصد جو، 14درصد سویا، 2درصد سنگ آهک و 0.5درصد انواع ویتامینهای ADE تشکیل شده باشد.
جیره بعد از شیر گرفتن Feeding weaned lambs
بعد از اینکه برهها روی جیره پرواری قرار گرفتند باید بر میزان کنسانتره آنها افزوده شود (کمتر از 10درصد هر 2 تا 3 روز). برههایی که از جیرههای کریپ در قبل از شیر گرفتن استفاده ننمودهاند و فقط در مرتع با مادرانشان بودند باید با جیرهای که حدود 20% کنسانتره دارد شروع نمایند.
برههایی که در دوران شیرخوارگی از جیرههای کریپ استفاده نمودهاند و به کنسانتره عادت دارند میتوانند با جیرههای40 تا 50 درصد کنسانتره شروع نمایند و درنهایت به جیره پایانی (finishing diets) که از 80درصد کنسانتره و 20درصد خشبی تشکیل شده ادامه دهند.
این جیره علاوه بر خشبی و کنسانتره حاوی کلسیم و نمک نیز میباشد. نمک به میزان 1 تا 2درصد و کلسیم بصورت سنگ آهک (حاوی 38درصد کلسیم) به میزان 1درصد اضافه میگردد.
اگر جیره خشبی از نوع لگومینه باشد به کلسیم کمتری احتیاج است. یک جیره تیپیک برای هر راس بره حدود 2 تا 3 پوند جو در روز میباشد. برهها در صورتیکه در سیستم بسته تغذیه میشوند روزی 2 بار تغذیه میشوند که در هر وعده 1 تا 1.5 پوند غذا دریافت مینمایند و در این حالت روزانه 700 تا 850 گرم اضافه وزن وجود دارد. میتوان برهها را بوسیله TMR نیز تغذیه نمود.
نمونهای جیره ترکیبی کامل برهها همراه با درصدها:
جیره شماره 1 |
جیره شماره 2 |
جیره شماره 3 |
ذرت |
60.0 |
ذرت |
88.5 |
جو |
52.2 |
جوی دوسر |
28.5 |
کنجاله سویا |
10.0 |
خوراک کانولا |
11.0 |
کنجاله سویا |
10.0 |
سنگ آهک |
1.0 |
یونجه تازه |
46.0 |
سنگ آهک |
1.0 |
نمک |
0.5 |
سنگ آهک |
0.5 |
نمک |
0.5 |
|
|
|
|
برای مطالعه بخشهای دیگر این مقاله کلیک کنید:
نکاتی در پرورش گوسفند