به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ به نقل از قدس آنلاین، بیشتر از ۲میلیون تن ذرت دامی در انبارهای کشور، ۴۵۵هزار تن در حال تخلیه از کشتی و ۶۰۰هزار تن در لنگرگاه‌های جنوبی کشور یافت می‌شود، اما توزیع نمی‌گردد که تولید دامداران و مرغداران وابسته به تعیین نرخ مصوب و پایان جدال ارزی بین دولت و واردکنندگان باشد.
تمام تلاش تولیدکننده داخلی جهت تأمین خوراک دام در کشور به یک میلیون تن ذرت می‌رسد، در حالی که نیاز کشور بیش از ۸میلیون تن برآورد شده است. تابستانه بودن محصول ذرت، خشکسالی‌های پی‌درپی چند سال اخیر، نزول منابع‌آبی و برداشت مزارع ذرت از دانه‌ای به علوفه‌ای با توجه به آب مصرفی کمتر و امکان فروش‌نقدی آن در بازار علوفه، باعث شده تا میزان خوداتکایی ذرت دانه‌ای که پیش از این ۲۸درصد بوده است، به حدود ۱۷درصد کاهش یابد و اینگونه است که ما نیازمند واردات ذرت هستیم.
ذرت‌های دامی توسط واردکنندگان در بنادر نگه داشته شده‌اند، محصولی که در مدت ۴۰ روز تحت شرایط رطوبت بالا و گرمای بنادر شمالی و جنوبی دچار آسیب دیده، فاسد می‌شوند و کیفیت مصرف آن کاهش می‌یابد، چرا؟ زیرا بانک‌مرکزی ارز یوآن به تجار ارائه می‌دهد، واردکنندگان روند انتقال و تبدیل این ارز به حساب فروشنده را زمان‌بر و هزینه‌بردار می‌دانند و بر این باورند که برایشان صرف نمی‌کند با نرخ مصوب دولت ذرت وارد شده را توزیع کنند. بهتر است بدانید این تقاضا برای افزایش نرخ در حالی است که در یک سال گذشته نرخ ذرت دامی نزدیک به ۷۰درصد افزایش یافته است.
«مجید موافق‌قدیری»، رئیس انجمن خوراک دام، به افزایش قیمت ذرت دامی به کیلویی یک‌هزار و ۶۰۰ تومان شکایت دارد و متولیان تنظیم بازار را به دلیل عدم توزیع این محصول برای ایجاد تعادل در بازار مقصر می‌داند. به گفته ایشان این روزها به‌طور متوسط قیمت ذرت دامی، در هر کیلوگرم نزدیک به ٣٠٠ تومان افزایش داشته و دلیل این افزایش قیمت، کاهش عرضه در بازار بوده است. وی ترخیص نشدن یک‌میلیون تن ذرت دامی را به‌دلیل عدم تأمین ارز از جانب بانک‌مرکزی می‌داند.
پول ذرت‌ها واریز شده، اما هنوز از آن خبری نیست
«آرش فرزادنیا»، مدیرعامل مؤسسه دامپروری صنعتی رضوی با شکایت از کمبود این نهاده دامی در بازار در چند ماه گذشته، نبود این خوراک دامی را بزرگ‌ترین مشکل برای دامداران و مرغداران کشور عنوان می‌کند.
فرزادنیا می‌گوید: گاوداران و مرغداران بسیاری در آبان ماه و آذر ماه صدها میلیارد تومان ذرت را از واردکنندگان بزرگ پیش‌خرید کرده‌اند، پول‌ها را تمام و کمال از ٣ الی ٤ ماه گذشته به حساب واردکنندگان واریز کرده ولی هنوز محصولی دریافت نکرده‌اند چراکه واردکنندگان از تحویل ذرت دانه‌ای خودداری می‌کنند و می‌گویند به‌خاطر مشکلات تخصیص ارز ٤هزار و ۲۰۰ تومانی و جابه‌جایی پول، هنوز ارز را دریافت نکرده‌اند.
ایشان وضعیت موجودی ذرت را در واحدهای تولیدی بسیار بحرانی و نگران‌کننده توصیف کرده و می‌گوید: با کمبود این نهاده دامی آینده‌ی سختی برای گاوداران و مرغداران در ایام پایان سال پیش‌بینی می‌شود.
به گفته وی، واردکننده تقصیر را به گردن دولت می‌اندازد که مشکلات ارزی لازم را برطرف نکرده است، دولت می‌گوید ارز را تحویل داده‌ایم و آن‌ها نمی‌توانند پول جابه‌جا کنند و نهایتاً در این میان تولیدکننده نیز سرگردان در حالی که هیچ‌کاری از دستش برنمی‌آید و باید بنشیند و گرسنگی دام و مرغ و تلف شدن تولیداتش را تماشا کند.
به گفته فرزادنیا: باتوجه به تعطیلات آخر سال، کمبود شدید ذرت دانه‌ای به موضوعی بسیار نگران‌کننده برای دامداران تبدیل شده و ممکن است درصورت بی‌توجهی و نیافتن راهکار مناسب، به‌زودی در آغاز یک بحران بزرگ در بازار تولید محصولات پروتئینی قرار بگیریم.
۱۲هزار تن ذرت به‌زودی توزیع می‌شود
«سعید سلطانی»، مدیرعامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی کشاورزی دامداران ایران و عضو هیئت‌مدیره صندوق حمایت از توسعه دامپروری و تولیدات دامی می‌گوید: خیلی نگران کمبود ذرت و مشکلات خوراک دام نیست و اطمینان می‌دهد که نامه توزیع ۱۲هزار تن ذرت بین اتحادیه‌ها را نوشته‌اند. در ادامه توضیح می‌دهد: درست است در صورت کمبود ذرت، مرغداری‌ها با مشکل روبرو می‌شوند، اما ازآنجایی که امکان تغییر خوراک در دامداری‌ها وجود دارد، کمبود این نهاده دامی مشکل چندانی برای دامپروران به‌وجود نخواهد آورد. وی تأکید می‌کند: خوراک دام محدود به ذرت نبوده و می‌توان جیره آن‌ها را تغییر داد، آن‌گونه که با بالا و پایین کردن درصدها جیره مورد نیاز دام را به شکل دیگری تنظیم نمود.
ایشان مشکل تأمین ارز برای خوراک دام را تنها منحصر به کالا نمی‌داند و یادآوری می‌کند: مشکل ارزی برای همه چیز وجود دارد و از اینکه در این اوضاع، اولویت کشور نهاده‌های دامی است، ابراز خشنودی می‌کند و تأکید می کند: خوشبختانه نرخ مصوب ذرت دامی ۱۳هزار و ۵۰تومان تغییر نکرده و به همان نرخ ثبت سفارش شده در حال واردات به کشور می‌باشد. در صندوق توسعه دامپروری نیز تمهیداتی درنظر گرفته شده تا مقداری ذرت نیز از آن کانال وارد کشور گرددد و کمبود بازار را جبران کند.
واردات به نرخ مصوب جذاب نیست
با «ناصر استاداحمدی»، مدیرعامل انجمن تعاونی دامداران مهاد می‌گوید: متأسفانه چیزهایی که باید طبق روال هر ساله جهت ثبت سفارش ذرت انجام می‌شد، در دو ماه گذشته صورت نگرفته که این امر به دو دلیل مربوط است:
اولین دلیل این که واردکنندگان معتقدند ۱۳هزار و ۵۰تومانی که برای فروشنده به‌عنوان نرخ فروش ثابت اعلام شده، کفایت هزینه‌های آن‌ها را نخواهد کرد. از دلایل اصلی این مهم نیز قیمت ارزی است که به واردکنندگان می‌دهند.
به گفته وی، دولت ارز را براساس یوآن چین به واردکننده تحویل می‌دهد و برای واردکننده تبدیل آن به قیمت یورو حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد هزینه دارد که با اضافه شدن این مبلغ به قیمت تمام شده، فروش ذرت به نرخ دولتی مقرون به صرفه نمی‌باشد. ازجهتی چانه‌زنی برای افزایش نرخ مصوب به جایی نرسیده و سازمان حمایت از مصرف‌کننده مصر است که قیمت تغییر نکند. بنابراین بسیاری از واردکنندگان مانند شرکت نهاده‌های دامی جاهد که یکی از واردکنندگان بزرگ ذرت دامی است، واردات را در زمینه ذرت متوقف کرده و اعلام نموده است که نرخ تمام شده‌اش بیش از این بوده و این واردات برایش جذابیتی ندارد. از این رو واردات صورت نگرفته و موجودی انبارها آنقدر نبود که دولت بخواهد آن‌ها را برای پاسخگویی به بازار وارد بازار کند.
واردکنندگان منتظر افزایش نرخ مصوب
ایشان تأکید می‌کند: امروز کشتی‌های حامل ذرت روی آب بوده اما هنوز ثبت سفارشی برای آن انجام نشده و واردکننده به اعتبار خود اجناس را وارد کرده تا بتواند از ارز آن استفاده نماید، ولی به دلایلی که قبلاً ذکر شد، فعلاً علاقه‌ای به توزیع محصول ندارد. بهتر است بجای اینکه بگویم واردکننده‌ها جلوی کار را گرفته‌اند بگویم که واردکننده‌ها با کاهش عرضه، منتظر این هستند که نرخ مصوب ۱۳هزار و ۵۰تومانی حداقل بین ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش بیابد.
برای حل این مشکل باید دستورعمل تازه‌ای باتوجه به هزینه تمام شده تأمین ذرت دامی ارائه شود و نرخ این محصول افزایش یابد که مورد قبول واردکننده باشد، اما اگر نخواهیم قیمت ذرت بالا برود، دولت باید همکاری کرده و برای ثابت نگه داشتن قیمت مابه‌التفاوت این رقم را به‌عهده بگیرد.
سلطان خوراک دام
آیا سلطان خوراک دام در بروز این معضل دخیل است؟ چراکه چندی پیش یکی از نمایندگان مجلس مدعی بود فردی که ۹۰درصد واردات سویا، ذرت و خوراک دام و طیور را به‌عهده دارد، بر قیمت‌ها تأثیرگذار است. به گفته وی این فرد قیمت‌ها را به‌روز تعیین می‌کند آنطور که بدون تغییر قیمت‌های جهانی، این نهاده‌ها قیمتشان دو برابر شده است. احمدی پاسخ می‌دهد: در این مورد خاص خیر، البته در این بخش سلطان واردات داریم که یکی از واردکنندگان عمده محصول است و واردات ۷۰ درصد خوراک دام کشور را انجام می‌دهد، ولی چیزی که اتفاق افتاده و سلطان نیز در آن دخیل است، دلایل خاص خودش را دارد که قبلاً توضیح داده شد.
افزایش نرخ برای واردکننده بی‌شک منجر به بالا رفتن قیمت محصولات پروتئینی می‌گردد و از آنجایی که درحال حاضر بازار توان افزایش قیمت شیر و گوشت را ندارد، مرغدار و دامدار است که ضرر می‌کند چراکه نه می‌تواند مواداولیه را ارزان تهیه کند و نه می‌توان تولیدات خود را گران‌تر به مردم بفروشد.