به گزارش «سرویس حیات وحش» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بلوغ جنسی در سنجابها از ۱۲ تا ۱۸ ماهگی آغاز میشود و تا هفت سالگی جفتگیری صورت میگیرد. دوران فصلی در سنجاب ماده معمولاً ۱۳ تا ۱۴ روز بوده و دوران آبستنی آنها معمولاً ۳۱ تا ۳۲ روزه است. سنجابها بیشترین فعالیت را در اواخر زمستان دارند، زمانی که فصل جفتگیری فرا میرسد، نرها به دنبال مادهها رفته، و زمانی که دنبال کردن به پایان میرسد زمان عشقبازی شروع میشود. مراسم دنبال کردن سنجاب ماده توسط جنس نر، بر روی درختان با سرعت بالا اتفاق میافتد.
طول بارداری در گونههای کوچک ۳۳ روز و در گونههای بزرگتر مانند سنجاب طوسی و نوع روباهی (Fox Squirrels) بالای ۶۰ روز میباشد. سنجابها معمولاً در اوایل بهار به دنیا میآیند.
میانگین سنجابهای بدنیا آمده در هر دوره ۴ تا نوزاد میباشد. این میانگین با تغییر آب و هوا عوض میگردد. اگر غذای کافی در دسترس حیوانات باشد، نوبت دوم زایمان در اواسط تابستان رخ میدهد. سنجاب ماده قویترین نر را در فصل جفتگیری انتخاب میکند.
اما بعد از جفتگیری دیگر با آن نر جفت نخواهد خورد. این طبیعت برای کاهش زاد و ولد و نگاه داشتن گونهها مفید میباشد. وزن سنجاب نوزاد هنگام زایمان ۳۱/۱۰۳۵ گرم و بالای ۲٫۵۴ سانتیمتر طول دارد، در زمان بدنیا آمدن مو و دندان ندارند و تا ۶ تا ۸ هفته اول قادر به دیدن نیستند.
در تابستان بیشتر فعالیت سنجابها ۲ تا ۳ ساعت بعد از طلوع خورشید است، سپس در بعداز ظهر استراحت میکنند و دوباره ۲ ساعت قبل از غروب آفتاب شروع به فعالیت میکنند. سنجابها قبل از تاریکی کامل هوا برای خوابیدن به آشیانههای خود رفته و بهندرت آشیانههای خود را در تاریکی ترک میکنند.
سنجابها در زمستان فعالیتهای خود را در آغاز و وسط روز به اتمام رسانده و تا روز بعدی در آشیانه خود میمانند. هنگام توفان زمستانی یا سرمای طاقتفرسا، سنجاب ممکن است در طول روز نیز آشیانه خود را ترک نکند. اما سنجابهای درختی در فصل زمستان به خواب زمستانی فرو نمیروند.
برخی از سنجابهای زمینی در آشیانههایشان به خواب عمیق زمستانی فرو میروند. سنجاب بالغ بطور معمول به تنهایی زندگی میکند اما در سرمای شدید آشیانه خود را با سنجابهای دیگر، برای نگه داشتن گرمای بدن خود شریک میشود. هنگام بالا رفتن درجه حرارت، میهمانها آشیانه را ترک میکنند.
نر وماده سنجاب را چگونه تشخیص دهیم
در سنجابهای نر نابالغ، فاصله بین مقعد حیوان از برآمدگی ادراری تناسلی بیش از ماده میباشد. مانند بچه گربهها در سنجابهای نر بالغ نیز آلت تناسلی قابل مشاهده است. طول عمر سنجابهای نر در اسارت اغلب بیشتر از مادهها میباشد.
زایمان سنجابها
زمان زایمان از نیمه اول اسفند تا اوایل مهر میباشد. در هر سال یک یا دو زایمان در سنجابها انجام میگیرد که نوزادان در زایمان دوم کوچکتر از زایمان اول هستند و حدوداً یک ماه پس از زایمان اول متولد میگردند. در هر زایمان معمولاً ۳ تا ۵ نوزاد متولد میشود که این تعداد ممکن است بین ۱ تا ۱۰ نوزاد هم باشد.
سنجاب ها ۸ تا ۱۰ روز به نوزادان خود شیر خواهند داد.
شیر سنجاب حاوی ۶/۲۶ % مواد جامد است که اجزاء آن شامل ۳/۴۷ % چربی، ۵/۳۴ % پروتئین و ۸/۱۲ % کربوهیدرات است.
نوزادان سنجاب با بدنی خالی از مو، با چشمهایی بسته و با طول ۳ سانتیمتری متولد میشوند. بدن بچه سنجابها ۱۶ روز پس از بدنیا آمدن، کاملاً از مو پوشیده میشود و چشمها نیز حدود ۲۶ تا ۲۹ روزگی باز میشوند.
در زایمان سنجاب اکثر نوزادان زنده میمانند، اما در دوران بارداری سنجاب ماده باید از هرگونه عامل استرسزا مثل تلویزیون، تمیز کردن لانه، سرکشی مداوم به داخل جعبه نوزادان، صداهای بلند و امثال اینها دور باشد، در غیر اینصورت نوزادان ممکن است بی هیچگونه عارضه خاصی بمیرند و یا حتی مادر نوزادان را ترک کرده و شیر ندهد و یا آنها را بخورد.