به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ اختلالات کلیوی در طیور در شکل‌های مختلفی ظاهر شده و بیماری‌های متفاوتی را به‌وجود می‌آورند. با مدیریت صحیح جیره و خوراک طیور تا اندازه زیادی می‌توان از بروز این بیماری‌ها جلوگیری کرد.
1- نفروپاتی جوجه‌های جوان
نفروپاتی جوجه‌های جوان بر اثر عاملی ناشناخته (ممکن است کمبود ویتامین A و یا کمبود پروتئین در جیره مرغان مادر باعث بروز این عارضه شود).
علایم کالبدگشایی: رسوب اورات درکلیه‌ها و نقرس احشایی (حتی در جوجه‌های یک‌روزه)
تلفات تا 5%
2- محرومیت طیور از آب آشامیدنی
محرومیت طولانی‌مدت طیور از آب منجر به بروز بیماری‌های کلیوی و موجب نقرس احشایی خواهد شد.
3- نقرس احشایی در طیور
در پرندگان محصول دفعی متابولیسم پروتئین‌ها به‌صورت اسید اوریک است. بنابراین اختلال دراعمال لوله‌های کلیوی سریعاً موجب افزایش اوره خون شده و به‌دنبال آن کریستال‌های اورات در سطح سروزی اعضا محوطه صدری، بطنی، غشاهای سینوویال مفاصل و غلاف تاندون‌ها رسوب کرده و درنهایت نقرس احشایی پدیدار می‌گردد.
4- نفروز طیور
نفروز به بیماری کلیوی مخصوصاً آنهایی‌که با ضایعات پارانشیم کلیه‌ها همراه باشد گفته می‌شود که در آثار کالبدگشایی کلیه‌ها اغلب به‌طور یکسان رنگ پریده و متورم بوده و گاهی نیز ممکن است بسته به عامل مولد و میزان ضایعات تغییراتی مشاهده گردد به‌نظر می‌رسد که سمومی آلی به تنهایی یا همراه با سموم معدنی قادر به ایجاد نفروز خواهند بود.
7- سنگ‌های ادراری در طیور
سنگ‌های ادراری در طیور یکی از شایع‌ترین موارد نارسائی‌های کلیوی در طیور تخمگذار به‌شمار می‌رود و معمولاً در 50درصد موارد به‌عنوان عامل مرگ مرغان تخمگذار در دوران تولید تلقی می‌شود. ضایعات این عارضه شامل: اتساع حالب‌ها به‌علت تشکیل شدن سنگ‌ها به همراه تحلیل نامتقارن بافت کلیوی که گاهی باعث ناپدید شدن این ارگان و بروز نقرس احشایی می‌گردد، محسوب می‌شود و تحلیل شدید این ارگان، فیبروز بینابینی، اتساع لوله‌های کلیوی و رسوب در آنها به همراه تخریب اندک با التهاب کم مشاهده می‌شود.
گرچه عامل مولد این عارضه ناشناخته می‌باشد اما محرومیت از آب، بیش از اندازه بودن میزان کلسیم جیره غذایی در دوره پرورشی، عفونت برونشیت عفونی یا حتی واکسیناسیون طیور، با ویروس برونشیت عفونی را در تشکیل شدن سنگ‌های ادراری موثر می‌دانند ولی هنوز میزان نقش آنها چندان مشخص نشده است.
8- بیماری تاج آبی در پولت‌ها یا مونو سیتوز طیور
این عارضه در گذشته مسئول خسارات زیادی در گله‌های تخمگذار بوده است. فاکتورهای محیطی، عوامل تغذیه‌ای و عوامل بیماری‌زا در بروز این بیماری ناشناخته مانده است. در فرم حاد، پیلونفریت حاد مشاهده می‌شود این عارضه را باید از پیلونفریت حاد حاصل از برونشیت عفونی تشخیص تفریقی داد.