به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ سقط کلامیدیایی در گوسفند و بز برای اولین بار در سال 1959 در آلمان گزارش شده است و سپس در بلغارستان، تونس، چاد، یونان، اسپانیا، آمریکا، فرانسه، هند، ژاپن و ایتالیا تشخیص داده شد. کلامیدیا در بسیاری از مناطق جهان دومین عامل سقط جنین می‌باشد و در جاهایی که بیماری بروسلوز کنترل شده است عامل اول سقط جنین عفونی محسوب می‌گردد.
دلایل بروز سقط جنین کلامیدیایی
این ضایعه توسط باکتری به نام کلامیدیا پسیتاسی (Chlamydia.Psittaci) ایجاد می‌گردد. این ارگانیسم توسط جنین‌های آلوده، جفت، ترشحات واژنی، مدفوع و ترشحات بینی گسترش می‌باید. ارگانیسم به جریان خون راه یافته ولی هیچ‌گونه علائمی را نشان نمی‌دهد تا زمانی که آبستن شود. درطول آبستنی ارگانیسم وارد رحم شده و باعث التهاب جفت و مرگ جنین خواهد شد. اگر عفونت پیش از آبستنی وارد بدن میش شده باشد سقط جنین بین روز 60 تا 90 آبستنی اتفاق می‌افتد اگر عفونت در میانه یا مراحل آخر آبستنی وارد بدن میش شده باشد جنین‌های مرده (Still birth) و بره‌های ضعیف هنگام تولد به دنیا می‌آیند.
علائم بالینی کلامیدیا
از نظر بالینی علائمی چون سقط در طول ماه‌های آخر آبستنی، جنین‌های مرده (Still born) و یا جنین‌های زودرس خواهیم داشت. سقط بدون نشانه‌های قبلی اتفاق می‌افتد در برخی میش‌ها سرفه وجود دارد و در برخی دیگر التهاب مفاصل و کراتوکونژکتویت (التهاب قرنیه) نیز دیده می‌شود. التهاب اندومتریوم و جفت‌ماندگی، نشانه استانداردی نیست حتی اگر در بیشتر میش‌ها دیده شوند بعد از سقط جنین میش‌ها به‌سرعت بهبود پیدا خواهند کرد و ترشحات قهوه‌ای رنگ از واژن دفع می‌شود. در عفونت‌های طبیعی با درصد بالای سقط، 50% یا کمتر از بزهای سقط شده سریعاً بهبود پیدا خواهند کرد در حالی‌که در گله‌هایی که بیماری تازه وارد شده است سقط جنین بسیار شدید می‌باشد به‌طوری‌که 30% تا 90% آبستنی‌ها منجر به سقط می‌شود و تولید شیر سریعاً کاهش پیدا می‌کند.
بعد از ورود بیماری به گله برای 2 تا 3 سال سقط جنین‌های بالایی مشاهده می‌شود و پس از آن بیماری سیکلی طبیعی پیدا کرده و تا 10% میش‌ها هر سال دچار سقط می‌شوند تا اینکه شیوع جدیدی رخ دهد که در طی آن هرسال بره‌های ماده سقط می‌کنند میش‌های سقط شده دچار عفونی مزمن می‌شوند اما هیچ‌گونه علائمی از خود بروز نمی‌دهند.
راه‌های انتقال کلامیدیا
دام های آلوده به کلامیدیا، مقدار زیادی را از طریق جفت و مایعات جنینی هنگام زایمان و سقط دفع می‌کنند. بزها ممکن است کلامیدیاها را از طریق مایعات واژینال 2 هفته پیش از سقط تا 2 هفته پس از سقط دفع نمایند. مقدار کمتری از ارگانیسم نیز می‌تواند از راه ادرار، شیر و مدفوع چندین روز بعد از سقط دفع گردد.
حیوانات دیگر می‌توانند بیماری را از راه بلع، آب یا ذرات معلق در هوا دریافت کنند. اگر حیوانات 100 روزه آبستن باشند نسبت به آنهایی که آخر آبستنی هستند، به بیماری حساس‌ترند. مادران آلوده ممکن است بیماری را به بره‌های ماده جوان منتقل کنند که این کار باعث ماندگاری کلامیدیا درگله یا انتقال به سایر گله‌ها می‌شود.
تشخیص عارضه کلامیدیا
برای شناسایی و تشخیص بیماری، کلینسین‌ها باید علائم بالینی را به دقت شناخته باشند. وقتی که به این بیماری مشکوک شوند، جفت و جنین باید داخل یخ گذاشته شده و برای آزمایشگاه ارسال گردد. همچنین می‌توان از مادران آلوده نمونه سرمی جهت تست‌های ایمونولوژیک اخذ نمود.
درمان سقط جنین کلامیدیایی
تتراسیکلین‌ها تکثیر کلامیدیاها را تحت تاثیر قرار می‌دهند ازین‌رو می‌توانند از سقط جنین جلوگیری کنند. تجویز 20 میلی‌گرم اکسی‌تتراسیکلین به روش عضلانی درطول روزهای 105 تا 120 آبستنی می‌تواند از سقط جنین جلوگیری کند. در گله‌ای آلوده سقط جنین می‌تواند با تجویز 80 میلی‌گرم به ازای هر راس روزانه کلر تتراسیکلین جلوگیری گردد. اگر شیوع بالایی در گله وجود دارد تجویز 250 میلی‌گرم به ازای هر راس روزانه به مدت 3 هفته موثر خواهد بود.
پیشگیری
تتراسیکلین‌ها به پیشگیری از سقط جنین کمک می‌نمایند. گرچه برای انتقال بیماری کاری نمی‌توانند انجام دهند. استفاده از واکسن OVIVAC با دوز 2 ml به صورت زیر پوستی نیز به پیشگیری کمک می‌کند.
تجربه: گله‌هایی که طوفان سقط جنین در آن وجود داشته از پروتکل زیر استفاده شده است:
تجویز 5 ml از داروی تتروکسی 20% LA به روش عضلانی همراه داروی ویتی‌سل با دوز 5 ml به صورت زیر پوستی در مواردی که سقط ادامه داشت هر 10 روز تا زمان زایمان تزریق دارو تکرار شده است. با این پروتکل نتایج رضایت‌بخشی به‌دست آمده است.