به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ با افزایش نگرانی درباره ایجاد مقاومت آنتی‌بیوتیکی، و ممنوع کردن استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های محرک رشد، علاقه روز افزونی برای یافتن جانشین‌هایی برای آنتی‌بیوتیک‌ها در صنعت مرغداری پدید آمده است، و روی‌آوری به استفاده از پروبایوتیک‌ها که می‌توانند بیماری‌های روده‌ای مرغ‌ها را کاهش دهند و از آلودگی فرآورده‌های طیور جلوگیری نمایند رو به افزایش نهاده است.
این امکان که با مصرف جانشین‌هایی مانند پروبایوتیک‌ها و پری‌بایوتیک‌ها بتوان رشد مرغ‌های گوشتی را افزایش داد و هم علمکرد و هم سلامت آنها را بهبود بخشید، وجود دارد.
در این پژوهش تأثیر «پروتکسین» و دو پروبایوتیک دیگر روی رشد مرغ‌های گوشتی، با اندازه‌گیری وزن‌گیری روزانه (ADG)، ضریب تبدیل خوراک (FCR) و مقدار مصرف خوراک روزانه (DFI) مرغ‌ها برآورد شده است.
مواد و روش‌ها
این پژوهش، در سال 2012 به عنوان بخشی از برنامه پژوهش علوم دامی در مرکز پژوهش‌های کشاورزی و علوم دامی‌دانشگاه آزاد رشت در شمال ایران انجام گرفته است.
160 جوجه گوشتی برای انجام این آزمایش به کار گرفته شد. جیره‌ها برپایه نیاز جوجه‌های گوشتی در سه دوره:
از روز نخست تا روز 14 آزمایش، از روز 14 تا روز 28 و از روز 28 تا پایان دوره که مرغ‌ها به کشتارگاه فرستاده شدند تنظیم گردید.
جوجه‌ها روزی دوبار با جیره پایه، شامل: ذرت و دانه سویا تغذیه شدند. خوراک، هر بامداد و شام به آنها داده شد و پیش از خوراک دادن، پس مانده خوراک روز پیش برداشته می‌شد. برای این آزمایش از چهارگونه جیره استفاده شد:
1- جیره پایه 2- جیره پایه+ پروبایوتیک (1) 3- جیره پایه+ پروبایوتیک (2) 4- جیره پایه+ پروبایوتیک (3) (پروتکسین)
نتایج و بحث
نتایج در جدول 1 تا 3 نشان داده شده است. نتایج نشان می‌دهند که افزودن پروبایوتیک‌ها به جیره، تأثیر معنی‌داری روی وزن‌گیری روزانه و ضریب تبدیل خوراک داشته است، اما جوجه‌های گوشتی که جیره با پروبایوتیک 3 (پروتکسین) خورده بودند بیشترین وزن‌گیری روزانه را داشتند درحالی که وزن‌گیری روزانه جوجه‌هایی که جیره با پروبایوتیک 1 و 2 را خورده بودند در رده دوم و سوم قرار گرفتند و جوجه‌هایی که جیره بدون پروبایوتیک خورده بودند در جای چهارم ایستادند.
ضریب تبدیل خوراک FCR نیز در جدول 3 نشان داده شده است. نتایج نشان داد که جیره‌های همراه با پروبایوتیک‌ها بهترین نتیجه را به دست دادند.
نتایج پژوهش کنونی، همانند نتایج پژوهش‌های دیگر است که تأثیر پروبایوتیک‌ها روی جوجه‌های گوشتی را آزمایش کرده‌اند. اصلی‌ترین نقش جیره، تأمین مواد غذایی کافی برای برآورد نیازهای متابولیکی بدن، و نیز اصلاح فعالیت‌های گوناگون بدن است. پروبایوتیک‌ها، میکروارگانیزم‌های سودمندی هستند که می‌توانند سودمندانه رشد و تندرستی جوجه‌های گوشتی را بهبود ببخشند.
جدول 1- تأثیرهایی که پروبایوتیک‌ها روی مقدار خوراک روزانه (DFI) جوجه‌های گوشتی گذاشته‌اند
جدول 2- تأثیرهایی که پروبایوتیک‌ها روی وزن‌گیری (ADG) روزانه جوجه‌های گوشتی گذارده‌اند.
abc = حروف متفاوت دربالای هرعدد، نشان‌دهنده اختلاف معنی‌دار آن نتیجه، با نتایج گروه‌های دیگر است.
جدول 3- تأثیر پروبایوتیک‌ها روی ضریب تبدیل خوراک (FCR).
abc = حروف متفاوت بالای اعداد به معنای اختلاف معنی‌دار آن نتیجه، با نتایج گروه‌های دیگر است.
نتیجه‌گیری
نتایج نشان داد که استفاده از پروبایوتیک‌ها تأثیرهای معنی‌داری (0.05>p) روی میانگین وزن‌گیری روزانه و ضریب تبدیل خوراک نهاده است و به گونه‌ای مثبت رشد جوجه‌های گوشتی را بهبود بخشیده است. بنابراین، برپایه نتایج به دست آمده، مصرف پروبایوتیک‌ها برای جوجه‌های گوشتی توصیه می‌شود. پژوهشگران همچنین پیشنهاد می‌کنند که در آینده می‌توان پژوهش‌هایی را روی نژادهای گوناگون جوجه‌های گوشتی انجام داد.
روزبه شبانی، مهران نصرتی، فرامین جوادی، علی احمد قطبی (دانشکده علوم دامی- دانشگاه آزاد رشت)
حامد کیومرثی (دانشکده علوم دامی- دانشگاه مهرآیین بندرانزلی و دانشکده علوم بیولوژی، Penang ، Minden 1180،USM ، مالزی)
منبع: نیکوتک