به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ خسارات بیماری در دام شامل کاهش درآمد عمدتاً بدلیل کاهش تولید (مرگ و میر، شیر و گوشت، سقط جنین، کاهش باروری و صدمه زدن به پوست) و افزایش مخارج ناشی از خرید دارو جهت درمان حیوانات بیمار میباشد.
بیماری «لامپی اسکین» یک بیماری ویروسی است که با افزایش فعالیت پشهها در فصول گرم سال، احتمال شیوع آن افزایش پیدا میکند.
این بیماری هشداردهنده است؛ به این معنی که به محض مشاهده علایم مشکوک به این بیماری، دامداران، باید سریعاً آن را به نزدیکترین مرکز دامپزشکی اطلاع دهند تا اقدامات کنترلی بر روی بیماری اعمال شود.
ویروس عامل بیماری اغلب از طریق نیش پشهها از یک دام بیمار به دام سالم منتقل میشود و در منابع علمی ذکر شده که تا 45% گله میتواند به بیماری دچار شود و تا 10 % گله میتواند از بیماری تلف شود.
خسارات اقتصادی بیماری لامپی اسکین بسیار وسیع بوده و میتوان مواردی همچون لاغری مفرط «بدلیل عدم تمایل به غذا خوردن»، کاهش شیر بهصورت موقتی و یا حتی دائمی، کاهش میزان باروری و یا ازبین رفتن کامل باروری «عقیمی» در گاوهای نر و ماده، سقط جنین در دامهای آبستن، صدمات دائمی و همیشگی پوست «غیر قابل استفاده شدن پوست در صنایع مربوطه» و هزینههای درمان اشاره کرد.
گاوها در هر سنی میتوانند به این بیماری مبتلا شوند؛ علاوه بر حشرات، خوردن شیر گاو آلوده توسط گوساله و آبشخور مشترک در یک واحد گاوداری میتوانند در انتقال بیماری و گسترش آن نقش داشته باشند.
برآمدگیها و زخمهای پوستی که از چند عدد تا تعداد زیاد در سرتاسر بدن، متغیر است و معمولاً اندازه بین نیم تا 5 سانتیمتر داشته و در هر جای از پوست دام بیمار مثل بینی، پستان و واژن در گاوهای ماده یا غلاف قضیب در گاوهای نر و همچنین در دهان ممکن است دیده شوند.
در دام بیمار، پاها متورم و دردناک شده، علایم ذاتالریه و یا سرفه بههمراه وجود ترشحات از بینی که ممکن است مایع غلیظ یا آبکی و حتی چرکی متفاوت باشد، تب، بیاشتهایی، ریزش اشک و ترشحات چشمی دیده شود.
تشخیص قطعی بیماری فقط توسط دامپزشک و آن هم با برداشتن نمونههای پوستی و ارسال به آزمایشگاه مقدور است، زیرا بیماریهای دیگری نیز وجود دارد که علائمی شبیه «لامپی اسکین» دارند و روشهای کنترل و مبارزه با آنها کاملاً با این بیماری متفاوت است.
هیچ درمانی برای بیماری لامپی اسکین وجود ندارد اما میتوان درمان غیر اختصاصی شامل مصرف آنتیبیوتیک، داروهای ضد التهاب و تزریق ویتامین که فقط جنبه درمان حمایتی دارند و سبب کاهش عفونتهای ثانویه باکتریایی، کاهش تب، کاهش التهاب و بهبود اشتها برای غذا خوردن میشود را انجام داد.
این بیماری مشترک بین انسان و حیوان نبوده اما به دلیل بروز خسارات اقتصادی سنگین در صنعت دام دارای اهمیت ویژهای است، بنابراین لازم است با انجام واکسیناسیون گاوها بهصورت سالانه و جلوگیری از گزش دام توسط حشرات «استفاده از سموم مخصوص» از بروز و شیوع این بیماری جلوگیری کرد.
حساسترین و مقاومترین گاوها به بیماری لامپی اسکین
• گاوهای نژاد اروپایی حساستر از گاوهای کوهاندار میباشند و گاوهای نژاد لبنی مانند جرسی و گرنزی ایرشایر به عنوان به ویژه مستعد شناخته میشوند.
• در تعدادی از مقالات گزارش شده است که برخی از گاوها به شکل طبیعی مقاوم به بیماری هستند چراکه تنها 40 تا50درصد از دامهایی که به شکل تجربی آلوده شدهاند ضایعات را نشان دادند.
• گاوها در هر سنی میتوانند آلوده شوند.
• گوسالهها و گاوهای شیرده، بیشترین حساسیت را نسبت به بیماری لامپی اسکین دارند.
• گاوهایی که به صورت سالانه واکسیناسیون میشوند با احتمال کمتری به بیماری دچار میشوند. گاوهایی که از بیماری جان سالم به در بردهاند دیگر به بیماری دچار نمیشوند.
• گوسالههای زیر 6 ماه سن در صورتی که از شیر مادران واکسینه و مصون استفاده کرده باشند در مقابل بیماری مصون هستند.