به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بیماری گنده‌خواری یا پیکا نوعی انحراف غذایی در دام است که حیوان مبتلا هر چیزی که در اطرافش باشد می‌خورد. دلیل بروز این بیماری اغلب کمبود عناصر ضروری بدن همچون سدیم، مس و کبالت می‌باشد. در این حالت دام دچار اشتهای غیرطبیعی در مواد اسیدوز می‌شود. در مواردی نیز گندخواری ناشی از بیماری هاری، استونمی و یا اختلالات عصبی است.
گنده‌خواری اغلب زمانی پیش می‌آید که منابع تغذیه‌ای مناسب در اختیار دام نباشد و در این حالت دام ممکن است شروع به خوردن پشم، چوب، خاک و … نماید. برای رفع گندخواری می‌توانید اقدامات ذیل را انجام دهید:
اقدامات لازم برای رفع گنده‌خواری در دام‌ها
• بهبود کیفیت جیره: یعنی خوراک دام را چه از لحاظ کمی و چه از لحظ کیفی بیشتر کنید.
• افزودن مکمل‌های معدنی به جیره غذایی
• قرار دادن آجرهای معدنی فسفردار ۳۰درصد در محل پرورش دام (برای این کار باید به ازای هر ۲ متر از آغل یک آجر بگذارید.)
• قرار دادن تعدادی سنگ خوراکی در آخور گوسفندان (از قرار دادن سنگ‌های نمک خوراکی در کف آغل خودداری کنید.)
• اگر بعضی از گوسفندان دچار پشم‌خواری شده‌اند هرچه زودتر آنها را از گله جدا کرده و در مکانی عاری از پشم، خاک و … نگهداری کنید. گاهی پشم‌خواری یک عادت فردی است که با خوراندن بلوس معدنی به گوسفند قابل درمان است.
• اگر میزان گنده‌خواری در دام‌های شما خیلی بالاست باید به سراغ درمان‌های دیگری بروید. برای مثال چند بار تزریق الیگوییت، کوبافس، دکسترافر و یا سیانوفرین و دیگر مکمل‌های تزریقی به دام می‌تواند موثر باشد.
پیشگیری از گنده‌خواری
بهترین کار برای پیشگیری از گنده‌خوای اجرای دقیق توصیه‌های غذایی زیر است:
• سنگ‌های لیسیدنی کلرو سدیم: این سنگ‌ها باید در مکانی دور از منبع آب قرار گیرند تا دام در مصرف آنها زیاده‌روی نکند.
• تامین مس مورد نیاز بدن دام: برای پیشگیری از کمبود مس و گندخواری در گاوها می‌توانید مکمل‌های دارای مس (۱۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم ماده خشک) را به ماده خشک غذایی آنها اضافه کنید.
• تامین کبالت: یک میلی‌گرم کبالت به ازای هر کیلوگرم ماده خشک می‌تواند نیاز دام به این عنصر را تامین کند.
اگر علت بروز گنده‌خواری کمبود عناصر حیاتی همچون سدیم، کبالت و مس در بدن دام بود باید با افزودن ترکیبات حاوی این عناصر دام را درمان کرد. برای مثال کمبود سدیم را با تامین نمک غذا برطرف می‌کنند.
• درصورتی که گندخواری دام ناشی از هاری و استونی باشد باید هرچه زودتر برای درمان حیوان اقدام کرد.
منبع: livesheep