به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بیماری لکه سفید سایر بیماری‌های میگو را تحت‌شعاع خود قرارداده و باعث ازبین رفتن تعداد زیادی میگو با ارزش هزاران دلار در مزارع پرورشی می‌گردد. در ادامه با اصول کنترل و پیشگیری بیماری لکه سفید میگو آشنا خواهید شد.
• ضدعفونی کردن آب خروجی هچری: کلیه هچری‌ها باید استخر ضدعفونی داشته باشند و آب خروجی را قبلاً خارج کردن ضدعفونی کنند. خارج کردن آب بدون ضدعفونی از هچری ممکن است دارای ویروس باشد. و این عوامل می‌تواند اثر مخرب بر روی هچری‌های دیگر داشنه باشد. این موضوع می‌تواند باعث آسیب مجدد به همان هچری شده وبیماری دوباره به هچری برگردد. درهچری‌ها باید تغییرات درجه حرارات به حداقل کاهش یافته و مواد آلی را به حداقل رسانیده، غذای اضافی و میگوهای مرده نیز بطور منظم از استخرها خارج شوند. پارامترهای کیفیت آب بطور منظم ثبت شده ودر حد مطلوب باشند.
• ضدعفونی کردن آب خروجی استخرهای پرورشی: آب خروجی استخرهای پرورشی باید قبل از خارج شدن و به دریا ریختن ضدعفونی شوند. ضدعفونی آب خروجی از نکات بسیار ضروری در سیستم‌های پرورش میگو می‌باشد. که شامل چند مرحله است از قبیل: رسوب‌گیری، اکسیژن‌زدائی، فیلتراسیون شنی و بیولوژیکی می‌باشد که باعث کاهش مواد آلی و میکروارگانیسم‌های پاتوژن در آب خروجی می‌شود. اگر دراستخری بیماری لکه سفید بصورت شدید شایع باشد، با استفاده از PPM.۴ هیپوکلرایت کلسیم یا ۱PPM ماده dipterex باید همه میگوها را ازبین برد و آب را هم ضدعفونی کرد.
آب و میگوهای مرده باید بعد از ۷ روز از استخر خارج شوند. بعد از خارج کردن آب باید ۱۰۰PPM آهک مجدداً در استخرها مورد استفاده قرا گرفته تا باقی‌مانده ترکیبات میگوها یا ویروس‌ها را درکف استخر ازبین برده واین اولین مرحله در آماده‌سازی استخرها می‌باشد.
• استفاده از سیستم بسته: مفهوم آن این است که آب باید ضدعفونی شده تا ویروس‌ها و سایر ارگانیسم‌هائی که می‌تواند ناقل ویروس باشند. قبل از استفاده آب در مزارع پرورشی ازبین ببریم. دراین سیستم پیشنهاد می‌شود که بطور جدی از استفاده مستقیم آب دریا جلوگیری شده و به این طریق امکان آلودگی ویروسی به حداقل کاهش یابد. درمکان‌هائی که بیماری لکه سفید گسترش یافته است. به هیچ عنوان نباید از سیستم پرورشی باز استفاده کرد. آب باید با ۳۰ PPM کلسیم هیپوکلرایت ضدعفونی شده وبمدت ۳ تا ۴ روز در معرض نور خورشید قرارداده و سپس مورد استفاده قرار گیرد.
• آماده کردن کامل مزارع: بعداز برداشت محصول، رسوبات مانده درکف استخر شامل: مقدار زیادی مواد آلی مواد سمی، باکتری‌ها، انگل‌ها و اجزاء ویروس بالاخص ناقلین ویروس لکه سفید می‌باشند. بسیار خطرناک بوده و می‌باید از استخر خارج نمود. اگر این مواد خطرناک از استخر خارج نشوند، میگوها به آسانی می‌توانند در دوره بعدی پرورش آسیب ببینند. بعنوان مثال خارج کردن رسوبات از استخر بوسیله فشار آب قوی بدون ضدعفونی کردن باعث گسترش سریع عوامل بیماری‌زا می‌شود. برای این منظور باید بعد از برداشت محصول از استخر میزان ۱۰۰PPM آهک را درکف استخر پاشیده و کف استخر را درمقابل نور خورشید قرارداده تا کاملاً خشک شود وسپس رسوبات سطحی را که خشک گردیده خارج نموده ویا رسوبات کف را شخم زده ودوباره با آهک مخلوط نمائیم و با این عمل ناقلین ویروس لکه سفید مثل خرچنگ‌ها یا ماهی‌ها را که با سوراخ کردن در زمین مخفی شده‌اند، ازبین ببریم.
• تعاون وهمکاری پرورش‌دهندگان جهت مشارکت در کنترل بیماری بسیار ضروری و نیاز به یک عزم جدی می‌باشد.
مدیریت پیشگیری از بیماری لکه سفید
• انتخاب مولدین بدون ویروس: انتقال بیماری می‌تواند از طریق مولدین به نوزادان از طریق تخم‌های آلوده اتفاق بیفتد بنابراین انتخاب مولدین از طریق تست‌های حساس مانند PCR بسیار ضروری است. اگر مولدین قبل از غربال کردن و انتخاب تخم‌ریزی نمایند، باید تخم‌ها و پست لاروها را با تست PCR غربال کرد.
• جلوگیری از واردات مولدین ولاروها، بیماری ممکن است از طریق واردکردن مولدین و پست لاروها به مزارع و هچری‌ها اتفاق افتد. یک بی‌ملاحظی مقدماتی می‌تواند باعث انتقال بیماری به صنعت شود. معرفی و انتقال جانوران و آبزیان از طریق کشورهای همسایه، هرچند که در شرایط قرنطینه و بهداشتی انجام شود، نمی‌تواند صد درصد قابل اعتماد باشد. همچنین انتقال میگو بین مناطق مختلف کشور نیز باید به حداقل ممکن کاهش یابد تا از گسترش بیماری جلوگیری کند.
• در زمان انتقال میگو باید از آبی استفاده شود که میگو در آن صید شده است. زیرا ممکن است آب محل‌های دیگر آلوده به این ویروس باشند. آب موجود در تانک‌ها جهت نگهداری مولدین نیز باید ضدعفونی شود تا مطمئن گردید که آب فاقد ویروس است.
• نگهداری مولدین مناطق مختلف در تانک‌های جداگانه: به منظور جلوگیری از آلودگی بین میگوهای منابع مختلف، باید میگوها را جداگانه نگهداری نمود. تخم‌های خارج شده از مولدین مختلف نیز همچنین باید جداگانه نگهداری و تولید نمود.
• خارج کردن ناقلین ویروس وانجام اقدامات ضدعفونی: موجودات آبزی شامل خرچنگ‌ها، کوپه پودا، میگوهای وحشی و سایر سخت‌پوستان از ناقلین ویروس لکه سفید می‌باشند.
• جلوگیری از استفاده Trash fish مثل خرچنگ‌ها، میگو، صدف‌ها می‌توانند یا حامل ویروس باشند یا بوسیله این ویروس آلوده باشند. بنابراین تغذیه میگوهای مولد با آنها می‌تواند خطرناک باشد و باید قبل از استفاده بخار داده و بجوشانیم و بعداً مورد استفاده قرار دهیم.
• کنترل میگوهای سالم با استفاده از آزمایش PCR : در طی دوره پرورش لازم است که وضعیت بیماری‌ها بطور مرتب کنترل شود. نمونه‌هائی باید از مزرعه هر دو هفته یکبار جمع‌آوری شده و به یک آزمایشگاه دارای امکانات PCR ارسال گردد.
• استفاده از پروبیوتیک‌ها Probiotics و آب با کیفیت مطلوب: استفاده از پروبیوتیک‌ها می‌تواند مفید باشد، زیرا افزایش تعداد باکتری‌های سودمند در استخر درمیان سایر باکتری‌های موجود می‌تواند موجب مهار یا کاهش سایر میکروارگانیسم‌های پاتوژن باشد. باید توجه داشت که این مسئله نمی‌تواند اثرات جادوئی داشته و برای همه بیماری‌ها استفاده شود. همچنین فاکتورهای کیفی آب مانند DO، PH شوری، الکانیتی، آمونیوم و کدورت باید در حد مطلوب نگهداری شوند.
• متعادل کردن تراکم استخرها: کم کردن تراکم لاروها در استخرها باعث کاهش استرس گردیده از این طریق مقاومت میگوها در برابر بیماری‌ها افزایش می‌یابد. تراکم ایده‌آل برای استخرهای پرورشی 30-25 پست لارو در هر مترمربع است.
• استفاده از داروهای شیمیائی جهت جلوگیری از انتقال بیماری: استفاده از بعضی از تولیدات تجارتی نظیر (Happy Larvae (50g/m می‌تواند جهت مرحله مایسیس به بعد مورد استفاده قرار گیرد. این عمل نتایج رضایت‌بخشی را نشان داده و باعث به حداقل رساندن انتقال بیماری بین لاروها می‌شود.
• در مقالات جدید بهترین ماده ضدعفونی‌کننده را فرمالین معرفی می‌کنند که با دز V. PPM از انتقال ویروس در آب جلوگیری می‌کند واین مقدار به میگوها نیز آسیبی نمی‌رساند. البته بر روی شکوفائی پلانکتونی تاثیر گذاشته و میزان DO آب را کاهش می‌دهد.