به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ استرونژیلوس‌های بزرگ شامل:
Strongylus vulgaris
Strongylus equinus
Strongylus edentatus
محل زندگی:
کرم‌های بالغ، در روده بزرگ یافت می‌شوند.
سکوم را نیز به عنوان یکی از محل‌های استقرار بالغین ذکر نموده‌اند.
میزبان: اسب و الاغ
ویژگی‌های مورفولوژی
چرخه زندگی: بالغین هر سه گونه، در روده بزرگ زندگی می‌کنند. تخم‌ها طی 3 روز در رطوبت و تحت تاثیر گرما، به لارو مرحله 3 عفونی زا تبدیل می‌شوند. عفونت به این شکل اتفاق می‌افتد که پس از آنکه لارو بلعیده شد، غلاف محافظ آنها در روده باریک می‌افتد. بعد از این مرحله، گونه‌های Strongylus ، هر کدام مسیر مهاجرتی پیکری متفاوتی دارند که در شرح ویژگی‌های مورفولوژی هر کدام به تفصیل می‌آید.
اندازه تخم 40-54*72-93 میکرومتر است. لارو مرحله 3 عفونی‌زا 850-1000 میکرومتر است.
پراکندگی جغرافیایی: دارای گسترش جهانی است.
بیماری‌زایی استرونژیلوس‌ها
استرونژیلوس‌های بزرگ مهم‌ترین انگل اسب‌سانان است. بیماری‌زایی Strongylus vulgaris از سایرین بیشتر است.
استرونژیلوس وولگاریس Strongylus vulgaris
ویژگی‌های بالینی Strongylus vulgaris:
کوچکترین انگل در بین استرونژیلوس‌های بزرگ است. اندازه آن به 2 سانتی‌متر می‌رسد و دارای دندان‌های گوشی شکل در انتهای محوطه دهانی است. لارو مرحله 3 به درون موکوس روده نفوذ می‌کند بعد از پوست انداختن به لارو مرحله 4 تبدیل می‌شود و بیشتر نفوذ می‌کند تا به نزدیکی عروق خونی برسد و در اطراف شریان‌ها به مدت 2 هفته می‌چرخد تا زمانی که به مزانتر شریانی قدامی برسد. جایی که برای 4 ماه باقی می‌ماند.
بعد از پوست‌اندازی برای بلوغ، بالغین، از طریق شریان‌ها به روده بزرگ باز می‌گردند و به درون لومن نقب می‌زنند. 8- 6 ماه بعد از عفونت تخم‌ها در مدفوع دفع می‌شوند. کولیکی که به علت این انگل ایجاد شده است، به وسیله کرم‌های بالغ در معده دامن زده نمی‌شود بلکه به علت مهاجرت لارو‌ها در میان شریان‌ها ایجاد می‌گردد. همینطور که لاوها مهاجرت می‌کنند، آستر درون عروق را تخریب می‌کند، در نتیجه ایجاد ترومبوز را تحریک می‌کنند. این لخته‌های خون، به سمت عروق کوچک‌تر برده می‌شوند تا در آنجا پناه بگیرند و در نهایت به کولیک ترومبوامبولیک شوند.
نشانه‌های بالینی
انگل Strongylus vulgaris، به دلیل ویژه‌ای بسیار مهم است و آن هم به دلیل آسیبی است که لارو به شریان قدامی مزانتر و شریانچه‌هایش می‌رساند. کولیک در درجات مختلف، ضعف موقت و انتریت قانقاریایی، گرفتگی یا انسداد رودوی، گاهی پارگی یا ترکیدن و سایر آسیب‌ها با توجه به محل وقفه گردش خون یا آنفارکتوس دیده می‌شود. علاوه بر این یک سندروم شدید از تب، کم‌اشتهایی، کاهش وزن، کندی، کولیک و مرگ را ایجاد می‌کند.
تشخیص
در طول مهاجرت بسیار سخت است و تشخیص مدت زمان عفونی شدن و دفع تخم‌ها در مدفوع مشکل است.
بازرسی بعد از کشتار، استفاده می‌شود و لارو می‌تواند برای تشخیص گونه مورد استفاده قرار گیرد. بالغین ممکن است در روده بزرگ، یافت شوند و تخم‌ها در مدفوع مشخص می‌شوند.
استرونژیلوس ادنتاتس Strongylus edentates
ویژگی‌های مورفولوژی:
طول آن به 4 سانتی‌متر هم می‌رسد. لارو به درون روده نفوذ و سپس از طریق ورید باب به کبد مهاجرت می‌کند. جایی که پوست‌اندازی اتفاق می‌افتد و تشکیل ندول به وقوع می‌پیوندد. بعد از 9 هفته، لارو مرحله چهارم به سمت پریتونئوم می‌رود و تشکیل ندول در این محل را سبب می‌شود. لارو در دیواره معده ندول‌های کازئوز را شکل می‌دهد که آنها به داخل لومن کولون تقریباً یک سال بعد از آلودگی، جدا می‌شوند. لارو‌هایی که مسیر مهاجرت خود را گم می‌کنند، ممکن است در مناطقی یافت شوند که احتمال وجودشان در آنجا نمی‌رود مانند: محوطه پلورال یا در داخل بیضه‌ها.
دوره زندگی استرونژیلوس ولگاریس
نشانه‌های بالینی
بالغین استرونژیلوس‌های بزرگ، با نام درپوش‌های تغذیه‌ای شناخته می‌شوند. به این منظور که در طول مهاجرت خود، باعث ترشح موکوس می‌شوند و موکوس مسیر تغذیه را مسدود می‌کند. انسداد‌های سنگین از این نوع باعث آسیب به روده و از دست دادن خون و پروتئین می‌شوند و ورود آن به داخل روده و خروج می‌شوند. آسیب به روده‌ها باعث ایجاد اسهال، تب، ادم، آنارکسی، افسردگی، از دست دادن وزن و دهیدراتاسیون می‌شود.
ازدست دادن خون که وابسته به آلودگی به این انگل است، ممکن است به آنمی منجر شود که این امر به خصوص در آلودگی با Strongylus equinus اتفاق می‌افتد. لاروهای Strongylus equinus, Strongylus edentates به ندرت ممکن است در فاز مهاجرت خود باعث به وجود آمدن علایم بالینی شوند و قابل مقایسه با Strongylus vulgaris نیستند که در طول مهاجرت خود باعث ایجاد مشکلات بزرگی می‌شود. کبد ممکن است خشن شود و در ظاهر لکه‌دار به نظر برسد با یک کپسول ضخیم شده شامل میزان زیادی کلاژن با چسبندگی فیبروزی و ممکن است هموراژی گسترده در کبد وجود داشته باشد.
تشخیص
تشخیص آلودگی با استرونژیلوس‌ها به وسیله تشخیص تخم‌ها در مدفوع ممکن است. و تشخیص گونه آنها بعد از کوپرو کالچر ممکن است. کولیک به همراه آرتریت‌های دچار آلودگی ممکن است با توسعه دردناک و حس کردنی ریشه مزنتری به تشخیص کمک کند.
استرونژیلوس اکوئینوس Strongylus equinus
ویژگی‌های مورفولوژی:
طول آن به 5 سانتی‌متر می‌رسد. بعد از نقب زدن به زیر مخاط روده باریک و پوست‌اندازی و تبدیل شدن به لارو مرحله 4، این انگل، ندولی را در روده شکل می‌دهد. بعد از آنکه لارو به سمت کبد رفت، در پارانشیم کبد، پیچ و تاب می‌خورند و6-7 هفته را بدون تشکیل ندول می‌گذرانند. بعد از مهاجرت از کبد، آنها به بالغ پوست‌اندازی می‌کنند و به اندام‌های متفاوتی درون حفره شکمی مهاجرت می‌کنند. ( شامل پانکراس) سپس به روده بزرگ بازمی‌گردند.
اکوئینوس، کمتر موجب ایجاد نشانه‌های بالینی در طول مهاجرت خود می‌شود. در طول روز حدود 10 میلی‌لیتر از خون را طی عمل خونخواری وارد بدن خود می‌کند. آلودگی‌های وخیم با آنمی همراه هستند.
نشانه‌های بالینی و تشخیص: علایم دقیقاً مشابه گونه قبلی استرونژیلوس می‌باشد.
کنترل استرونژیلوس‌های بزرگ:
پیشگیری:
اسب‌هایی که در مرتع چرا می‌کنند، بیشتر در معرض خطر آلودگی قرار دارند. در نتیجه یک برنامه‌ای برای کنترل باید اجرا شود تا میزان آلودگی مرتع، کاهش پیدا کند و به حداقل برسد و خطر ناشی از لاروهای مهاجر، کاهش پیدا کند.
تمامی اسب‌هایی که در یک مجتمع غذارسانی و نگهداری می‌شوند باید تحت مراقبت قرار گیرند و ترجیحاً در یک زمان درمان شوند. اسب‌هایی که به تازگی وارد می‌شوند باید قبل از ورود به گله عاری از کرم شوند. هر برنامه‌ای که استفاده می‌شود، نمونه‌های مدفوع باید مرتباً نمونه‌گیری شوند تا میزان تاثیر برنامه کنترلی دقیقاً پایش شود.
اسب‌هایی که در مناطق خشک نگهداری می‌شوند، باید حداقل دوبار در مواقع ریزش باران، (در هنگامی که ریزش باران در مراحل ابتدایی و پایانی خود است) با ترکیبی که در برابر لارو و بالغ موثر است تحت درمان قرار گیرد، تا مصرف غذا را در این دوره در اسب‌ها افزایش دهد. دز‌هایی که معمولاً استفاده می‌شوند، (اغلب هر 4-8 هفته) در نقاط مرطوب مورد استفاده قرار گرفته‌اند. کولیکی که در نتیجه استفاده از داروهای ضدانگل ایجاد می‌شود، به خصوص زمانی که از ترکیبات ارگانه فسفره استفاده می‌شود (تری کلورفن یا دیکلوروس)، قابل پیش‌بینی است.
درمان استرونژیلوس‌های بزرگ اسب
آیورمکتین در برابر هردو مرحله بالغ و لاروی S.vulgaris و S.edentatus موثر است و روی کرم‌های بالغ S.equinus هم موثر است. فنبندازول، و اکس فنبندازول، با دوزاژ بیشتر از آنچه برای کرم بالغ استفاده می‌شود برروی لاروهای عفونی‌زا تاثیرگذار است. بیشتر داروهای وسیع‌الطیف کرم‌کش، مانند کم بندازول، مبندازول، اکس فنبندازول و اکسی بندازول، در برابر استرونژیلوس‌های بزرگ و کوچک بالغ موثر هستند. پیرانتل در برابر بالغین استرانگل‌های بزرگ و کوچک و اغلب استرونژیلوس‌های کوچک موثر است.
دیکلورووس، در برابر S.vulgaris و S.equinus و استرونژیلوس‌های کوچک، موثر است. هالوکسان، تنها در برابر S.vulgaris موثر است. تری کلورفونی که با مبندازول، فنبندازول و اکس فنبندازول، یا پیرانتل ترکیب شده است، (هرکدام با دوزاژ معمول خود) در برابر آسکارید، کرم‌های سنجاقی، استرونژیلوس‌های کوچک و تمامی استرونژیلوس‌های بزرگ موثر است.
پیرانتل تارترات اثر بخشی بالایی در کاهش معنی‌دار تخم استرونژیلوس‌ها و تعداد لاروهای مرتع و انتقال استرونژیلوس‌هادر طول یک فصل مرتع دارد.