به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ در پرواربندی گوسفند و گاو نکات مدیریتی بسیاری از جمله؛ تغذیه، واکسن و بیماریها و... باید مورد توجه قرار گیرد و عدم توجه به این موارد باعث شکست پروژه خواهد بود.
1- دام باید از مراکز معتبر تهیه شود.
2- قبل از هرگونه اقدام به منظور پرواربندی باید سلامت دام توسط دامپزشک مورد تایید قرار گیرد.
3- جهت پرواربندی لازم است قرص یا شربت ضدانگل برای پاکسازی انگلهای درونی دام به مدت یک هفته تجویز شود.
4- محوطه گوسفند داری یا گاوداری ضد عفونی شود.
5- آب مصرفی دام قبلا نمونه برداری شده و به آزمایشگاه معتبر ارسال شود تا املاح آن مشخص شود.
6- خوراک مورد نیاز تا آخر دوره پرواربندی باید تهیه و قبل از آن با یک متخصص تغذیه هماهنگیهای لازم صورت پذیرد.
7- برای این منظور باید کارگر ماهر و ورزیده و آموزشدیده در نظر گرفته شود.
8- واکسنهای مورد نیاز دام باید قبلا تهیه و توسط دامپزشک تزریق شود.
9- باتوجه به اینکه تغذیه دام 60 الی 70درصد هزینه را شامل میشود در خرید اقلام غذایی بهترین و ارزانترین باید انتخاب شود.
10- علوفه و کنسانتره به همراه مکملهای معدنی و ویتامینها به همراه نمک و سایر مکملها باید در بالانس نمودن جیره در دسترس باشد.
11- در سیستم پرواری در ایران شرائط 50 به 50 اعمال میشود یعنی 50درصد علوفه و 50درصد کنسانتره که این نسبت در حال حاضر برای پروار مناسب نبوده و باید این نسبت به سود کنسانتره تغییر یابد. در کشور ترکیه این نسبت تا 30 به 70 هم مشاهده شده است یعنی 30درصد علوفه و 70درصد کنسانتره. ولی بخاطر افزایش قیمت نهادههای کشاورزی و محدودیتهایی نظیر آن توصیه میشود نسبت 40 به 60 درصد یعنی 40درصد علوفه و 60درصد کنسانتره رعایت شود.
12- عمده غذاهای گاو و گوسفند به دو دسته علوفه و کنسانتره تقسیم میشود. در قسمت علوفه (یونجه – تفاله تر و یا خشک چغندر – کاه- شبدر- چاودار- تیموتی- برموداگراس - و جوی دوسر یا یولاف) و در بخش کنسانتره (کنسانتره کارخانجات خوراک دام- جو- سبوس- گندم- ضایات نان- ملاس- دانه ذرت- کنجاله سویا- ذرت علوفهای – مواد سیلویی)
13- تهیه جیره بر اساس وزن زنده دام میباشد.
14- کوتاهترین فرمول محاسبه ضریب 3 درصد وزن زنده دام میباشد. بعنوان مثال اگر گوسفندی 50 کیلوگرم وزن داشته باشد میتوان از طریق فرمول فوق محاسبات را انجام داد :
50 کیلو گرم وزن زنده گوسفند × 3درصد وزن زنده = میزان احتیاج روزانه به ماده خشک 5/1 کیلو DM
15- این فرمول در مور پروار گاو نیز صدق میکند ولی برای گاو شیری باید محاسبات دیگری انجام داد که از حوصله این بحث خارج است.
16- از 1500 گرم فوق 60درصد کنسانتره و 40درصد باید علوفه باشد.
17- محدودیتها باید اعمال شود بعنوان مثال در استفاده از اوره باید 1 درصد جبره مصرف شود.
18- غذا باید در 3 نوبت تجویز شود صبح ساعت 6 – ظهر ساعت 1 الی 2 و شب ساعت 7-8
19- جیره باید به آرامی و در عرض 10 روز بطور کامل تغذیه شود.
20- از مجموع جیره بالانس شده فوق روزانه 250 تا 300 گرم افزایش وزن خواهیم داشت که در ماه افزایش وزنی حدود 8-10 کیلو خواهد بود.
21- آب کافی و تمیز به همراه نمک که بهتر است بصورت سنگ نمک در آخور مصرف شود به همراه مواد معدنی و ویتامینه و دی کلسیم فسفات به میزان 1درصد جیره حتما در پرواربندی مورد استفاده قرار گیرد.
تهیه و تدوین: مهندس قاسم خلیل پور