واکسن دوگانه آنفولانزا و برونشیت عفونی طیور

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ پس از اولین گزارش از بروز ویروس انفولانزای مرغی H9N2 در مراکش، کنترل بیماری‌های تنفسی بسیار سخت‌تر شد چرا که عمدتاً این بیماری با بیماری برونشیت عفونی همراه می‌شد.

هدف از این مطالعه برآورد و ارزیابی میزان اثرپذیری از 3 برنامه واکسیناسیون مختلف بر پایه واکسن‌های دوگانه نیوکاسل + انفولانزای مرغی با ویروس H9N2، واکسن‌های زنده  برونشیت عفونی H120 و B793 با سویه CR88 برای مقابله با بیماری‌های مسری مراکش یعنی انفولانزای مرغی با ویروس H9N2 و برونشیت عفونی می‌باشد. ما با پیگیری 10 روزه برای وجود علائم بالینی مانند نشانه‌های تنفسی، مرگ و میر و تراوشات نای میزان کارایی این برنامه واکسیناسیون را بر پایه تکنیک آزمایشگاهی RT-PCR ارزیابی کردیم.

نتیجه حاکی از اهمیت کاربرد برنامه کامل واکسیناسیون برونشیت عفونی بود چرا که گروهی که برنامه واکسیناسیون ترکیبی: واکسن زنده برونشیت عفونی H120 + واکسن زنده برونشیت B793 سویه CR88 + واکسن غیرفعال H9N2 را دریافت کردند علائم بالینی کمتری نشان دادند و تراوشات ویروسی انفولانزا و برونشیت کمتری داشتند.

مقدمه

صنعت مرغداری مراکش در سال 2016 میلادی اولین شیوع انفولانزای مرغی با ویروس H9N2 را تجربه کرد که تأثیر چشمگیری بر روی سلامت و بازدهی تمامی گونه‌های طیور این کشور گذاشت. به منظور مقابله با این بیماری، مرغداران سطح بیوسکیوریتی واحدهای مرغداری خود را افزایش و واکسیناسیون را انجام دادند. وضعیت در واحدهای مرغ مادر، تخمگذار، و پرورش بوقلمون به ثبات رسید اما مدیریت بیماری‌های تنفسی در مرغ‌های گوشتی بسیار سخت شد و مرگ ومیر همچنان ادامه داشت. دلیل این وضعیت، پائین بودن بیوسکیوریتی در فارم‌های گوشتی و برنامه ناقص واکسیناسیون به ویژه برای مقابله با ویروس برونشیت بود.

هدف ما از ارائه این مطالعه این است که تأثیر استفاده از برنامه واکسیناسیون ترکیبی واکسن برونشیت H120 + واکسن زنده B793 سویه CR88 به همراه واکسن غیرفعال H9N2 را در مقایسه با برنامه واکسیناسیونی که تنها از واکسن H120 به همراه واکسن غیر فعال H9N2 (واکسیناسیونی که بیشترین استفاده را در مراکش دارد) استفاده می‌شود را نشان دهیم.

روش و رویه کار 

80 جوجه یک روزه تجاری را به 4 گروه تقسیم کردیم: 3 گروه (A,B,C) که با برنامه‌های واکسیناسیون متفاوت واکسینه شدند و یک گروه غیر واکسینه (D).

برنامه واکسیناسیون از قرار جدول زیر ارائه شد: 

در 28 روزگی، این طیور ترکیبی از 0.2 میل واکسن مراکشی H9N2 در دوز 107 EID 50/ml و واکسن مراکشی برونشیت عفونی با سویه IT02 در دوز 103 EID 50/ml از طریق قطره چشمی دریافت کردند.

تا 10 روز پس از این آزمایش رفتار تمامی طیور به منظور بروز هرگونه علائم بالینی به صورت روزانه یادداشت می‌شد؛ صدای خس خس سینه بر اساس این یادداشت‌ها بدین سان بود: 0 = فاقد علائم بالینی، 1 = اشکال در تنفس بدون صدای خس خس، 2 = وجود خس خس‌های تنفسی، 3 = خس خس‌های شدید، 4 = خس خس‌های شدید به همراه علائم بالینی دیگر مرتبط با H9N2 یا برونشیت عفونی.

5 پرنده از گروه‌های A,B,C در روزهای پنجم و دهم بعد از این آزمایش کشتار شدند چراکه زخم‌های بزرگی بر روی آنها دیده می‌شد. پنبه‌هایی که برای تنظیف دهانی در روزهای 3، 5، 7 و 9 بعد از آزمایش استفاده می‌شد جمع‌آوری و به منظور تشخیص‌های ویروسی RNA در دمای 20 درجه سانتی‌گراد در آزمایشگاه‌ها نگهداری شد.

بیشتر بدانیم:
آنفلانزای طیور (بخش اول)
پیشگیری از همه‌گیر شدن آنفلوانزای پرندگان
بیماری برونشیت عفونی در طیور
پیشنهادات درمانی برونشیت عفونی در طیور

نتایج

- علائم بالینی  

طی 10 روز بعد از انجام آزمایش، گروه A علائم ضعیفی از مشکلات تنفسی بدون خس خس سینه از خود نشان داد که عمدتاً بین روزهای سوم و هفتم بود‌؛ در حالی‌که هر دو گروه B و C علائم شدید بالینی از خود نشان دادند که خس خس شدید و بیماری حاد تنفسی بین روزهای دوم و هشتم بود. طیور گروه D در طی این دوره هیچ علائم بالینی از خود نشان ندادند.

نمودار 1 – متوسط امتیازدهی به علائم خس خس تنفسی گروه‌های A,B,C

- بروز زخم‌های درشت

پرندگان گروه A در روزهای پنجم و دهم پس از آزمایش هیچگونه زخم جدی‌ای نداشتند؛ در حالی‌که گروه B و C آسیب‌های شدیدی داشتند من جمله زخم‌های رشته‌ای کیسه‌های هوایی، ذات‌الریه، التهاب نای و سینوس. زخم و التهاب خاصی در گروه D مشاهده نشد.

جدول 1 – زخم و التهابات گروه‌های A,B,C در روزهای 5 و 10 بعد از آزمایش

- تراوشات نایی برونشیت عفونی

گروه A تراوشات برونشیتی بسیار کمتر و در دوره کوتاه‌تری نسبت به گروه B و C داشتند. در واقع در روز سوم پس از آزمایش، در 70% از طیور گروه A تراوشات ویروسی دیده می‌شد در حالی‌که در هر دو گروه B و C در 100% طیور دیده می‌شد. در روز پنجم این رقم برای گروه A به 50% کاهش یافت و در روز هفتم این تراوشات متوقف شد؛ در حالی‌که 100% طیور گروه B و C تا روز نهم تراوشات ویروسی خود را داشتند. هیچ‌گونه علائمی‌از این تراوشات برونشیتی در گروه D دیده نشد.

نمودار 2 – میزان تراوشات برونشیتی در گروه‌های A,B,C در روزهای 3،5،7 و 9 بعد از آزمایش

- تراوشات نایی انفولانزای مرغی H9N2 

میزان تراوشات ویروسی برای گروه‌های B و C در روز 3 پس از آزمایش 100% بود ؛ در روز 5 برای گروه B به 80% و برای گروه C به 70% کاهش یافت. در گروه A این تراوشات در روز 3 به 70% و در روز 5 تنها 10% رسید. نمونه آزمایش‌های مثبت در گروه A به مراتب کمتر از گروه‌های B و C بود.

نمودار 3 – میزان تراوشات ویروسی انفولانزای مرغی H9N2 برای گروه‌های A,B,C در روزهای 3 و 5 و 7 و 9

بحث و بررسی 

آن دسته از پرندگانی که از برنامه واکسیناسیون ترکیبی: واکسن زنده برونشیت عفونی H120 + واکسن زنده برونشیت عفونی B793 سویه CR88 + واکسن غیرفعال H9N2 برخوردار شدند (گروه A) از مقاومت بسیار بالاتری در این آزمایش برخوردار بودند و در مقایسه پرندگانی که واکسن زنده برونشیت عفونی H120 + واکسن غیرفعال H9N2 را دریافت کردند (گروه B) و یا آن دسته از طیور که تنها واکسن غیرفعال H9N2 را دریافت کردند و هیچ واکسن برونشیتی دریافت نکردند (گروه C) بسیار ضعیف‌تر بودند. این چالش و آزمایش نهایتاً علائم بالینی و التهابات نه چندان جدی ای را برای این پرندگان به همراه داشت.

مترجم: ندا ترابی

منبع: ITPNews