به گزارش «سرویس اطلاعات دارویی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ واکسن‌های ویروسی طیور: بالغ بر نیم قرن پیش یعنی در سال 1332 هجری قمری بیماری نیوکاسل تلفات اقتصادی جبران‌ناپذیری در مرغداری‌ها داشت که با همت دکتر ولی‌اله سهراب حقیقت و همکارانشان در سال 1336 در موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی واکسن تخفیف حدت یافته B-1 برای جوجه‌های جوان تهیه و تولید شد.
واکسن زنده تخفیف حدت یافته نیوکاسل سویه B1
واکسن B-1 حاوی ویروس زنده تخفیف حدت یافته نیوکاسل (سویه HITCHNER B-1) بوده و قابلیت ایجاد ایمنی فعال و مؤثر علیه بیماری نیوکاسل در جوجه‌ها و پرندگان بالغ را دارد.
واکسن زنده تخفیف حدت یافته نیوکاسل سویه لاسوتا
واکسن لیوفیلیزه La Sota، حاوی ویروس‌های زنده تخفیف حدت یافته نیوکاسل سویه لاسوتا است و قابلیت ایجاد ایمنی فعال و مؤثر علیه بیماری نیوکاسل در جوجه‌ها و پرندگان بالغ را دارد.
واکسن نیوکاسل کلون (سویه Clone.12IR)
واکسن زنده نیوکاسل کلون از یک زیرجمعیت لاسوتا است که پس از خالص‌سازی ویروس و انجام آزمایش‌های متعدد، به روش کشت تخم‌مرغ‌های عاری از آلودگی‌های خاص عفونی (SPF) تکثیر و تبدیل به واکسن شده است. این واکسن مطابق مقررات و استانداردهای بین‌المللی تولید و کنترل شده و پس از تهیه، از نظر عدم آلودگی‌های میکروبی و همچنین از نظر کارایی و بی‌ضرری تائید شده است. این واکسن به منظور ایمنی‌زایی علیه بیماری نیوکاسل در طیور صنعتی و بومی در تمام سنین مصرف می‌شود.
واکسن نیوکاسل مقاوم به حرارت
این واکسن از سویه‌ای تهیه شده که نسبت به نوسانات دما مقاوم بوده و بیشتر برای طیور آزاد قابل استفاده است. واکسن‌های مقاوم به حرارت زمانی که به صورت لیوفیلیزه و دور از نور ذخیره می‌شوند، فعالیت خود را تا هشت هفته در 28 درجه حفظ می‌کنند و یک واکسن مقاوم به گرما می‌باشد، لذا توزیع‌کنندگان و کاربران را قادر می‌سازد که مشکلات مرتبط به عدم توانایی در حفظ کامل زنجیره سرد واکسن را کاهش دهند. از آنجا که این ویروس‌ها در محیط بسیار پایدار و به شدت قابل انتقال است، واکسن تهیه شده با این قبیل سویه‌ها برای استفاده در طیور خانگی، بومی و روستایی کشور و نیز در مناطق گرمسیری به طور وسیعی قابلیت مصرف دارد.
واکسن برونشیت عفونی طیور
بین سال‌های 1342 الی 1349 وجود ویروس برونشیت عفونی در نمونه‌های ارسالی به موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی به اثبات رسید. به‌دنبال آن در 1353 تولید واکسن با سویه زنده تخفیف حدت یافته H-120 برای طیور گوشتی و در سال 1354 واکسن برونشیت با سویه H-52 برای مرغ‌های تخمگذار و تخم‌مرغ‌های SPF توسط آقای دکتر امراله صدقیانی و همکاران آغاز شد.
واکسن برونشیت عفونی سویه H-120
حیوان هدف واکسن برونشیت عفونی ماکیان هستند. واکسن برای ایمن‌سازی فعال اولیه علیه بیماری برونشیت عفونی در مرغان بومی و گله‌های صنعتی طیور تهیه شده است و نیاز به یادآوری دارد. این واکسن در تمام گله‌های طیور از سن یک هفتگی توصیه می‌شود، اما در موارد اضطراری می‌توان پرندگان را در یک روزگی مایه کوبی کرد. واکسن نیاز به یادآور دارد.
بیشتر بدانیم:
واکسیناسیون در طیور
برنامه دارویی در مرغداری
علل موفقیت‌آمیز نبودن واکسیناسیون در طیور (بخش نخست)
واکسن برونشیت عفونی سویه H-52
واکسن زنده تخفیف حدت یافته برونشیت عفونی طیور سویه H-52 محتوی ویروس کم تخفیف حدت داده شده برونشیت عفونی سویه H-52 (سروتیپ ماساچوست) بوده و برای مایه‌کوبی یادآور، علیه بیماری برونشیت عفونی (سروتیپ ماساچوست) در مرغان بومی و گله‌های صنعتی طیور تهیه شده است.
واکسن دوگانه نیوکاسل B-1+ برونشیت عفونی (H-120)
واکسن دو گانه زنده نیوکاسل B-1+ برونشیت عفونی (H-120) محتوی ویروس لنتوژن نیوکاسل سویه B-1 و ویروس تخفیف حدت داده شده برونشیت عفونی سویه H-120 (سروتیپ ماساچوست) است. این واکسن برای ایمن‌سازی فعال اولیه علیه بیماری نیوکاسل و برونشیت عفونی (سروتیپ ماساچوست) در مرغان بومی و گله‌های صنعتی طیور تهیه شده است و در تمام گله‌های طیور توصیه می‌شود.
واکسن دو گانه نیوکاسل (La Sota) + برونشیت عفونی (H-120)
واکسن دو گانه نیوکاسل(La Sota)+ برونشیت عفونی (H-120) محتوی ویروس لنتوژن نیوکاسل سویه لاسوتا و ویروس تخفیف حدت داده شده برونشیت عفونی سویه H-120 (سروتیپ ماساچوست) است. این واکسن برای ایمن‌سازی یادآور، علیه بیماری نیوکاسل و برونشیت عفونی (سروتیپ ماساچوست) در مرغان بومی و گله‌های صنعتی طیور تهیه شده است.
واکسن لارنگوتراکئیت عفونی
بیماری لارنگوتراکئیت عفونی اولین بار در سال 1925 میلادی شناسایی شد، اما در ایران به سال 1354 خورشیدی بیماری تشخیص داده شد و از همان سال در موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی تولید واکسن آن شروع شد. از آن سال تاکنون این واکسن در بخش تحقیق و تولید واکسن‌های ویروسی طیور تولید شده و در مزارع طیور صنعتی مصرف می‌شود. واکسن زنده لارنگو تراکئیت عفونی طیور از سویه ویروسی تخفیف حدت یافته‌ای می‌باشد و به منظور ایمنی‌زایی علیه بیماری لارنگو تراکئیت عفونی در طیور نژاد تخمگذار مصرف می‌شود.
واکسن آبله طیور Fowlpox
تهیه واکسن آبله طیور تا قبل از سال 1332 با مبتلا کردن آزمایشی طیور صورت می‌پذیرفت. در سال 1342 اولین قدم برای کشت ویروس آبله طیور روی تخم‌مرغ‌های جنین‌دار برداشته و با سویه حصارک علیه این بیماری تهیه شد.
واکسن بیماری بورس عفونی (گامبورو)
این بیماری برای نخستین بار در سال 1962 میلادی شناخته شد و به دلیل ضایعات مشاهده شده در کلیه پرندگانی که از این بیماری تلف شده بودند، آن را نوعی نفریت طیور معرفی کردند. از آنجایی که این بیماری ابتدا در منطقه Delaware - Gumboro گزارش شد آن را گامبورو نامیدند. در ایران از چند دهه قبل بیماری تشخیص داده شده و برای پیش‌گیری از کمپانی‌های خارجی واکسن وارد می‌شد. از سال 1386 در موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی استارت تولید واکسن زده شد و در سال 1390 اولین بچ واکسن گامبورو تولید شد. از آن سال تاکنون این واکسن در بخش تحقیق و تولید واکسن‌های ویروسی طیور و شعبه مشهد تولید شده و در مزارع طیور صنعتی مصرف می‌شود. واکسن زنده بیماری بورس عفونی (گامبورو) از سویه ویروسی اینترمدییت IBD07IR است و به منظور ایمنی‌زایی علیه بیماری گامبورو در طیور نژاد گوشتی و تخمگذار مصرف می‌شود.
منبع: ماهنامه دام وکشت وصنعت