به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ پژوهشی که به تازگی در دانشگاه لیورپول (انگلستان) انجام گرفته است، نشان می‌دهد که پاسخ ایمنی مرغ‌ها به سرعت کافی رشد نمی‌کند که بتواند در دوره کوتاه زندگی آنها (6 هفته) با «کمپیلوباکترها» مبارزه کند.
پی بردن به این موضوع تأثیر منفی بزرگی روی کوشش‌هایی می‌گذارد که برای تولید واکسن علیه این باکتری به کار می‌رود. یافتن راهی که بتوان خطر آلودگی گوشت مرغ برای مصرف انسان را کاهش داد یکی از اولویت‌های صنعت جهانی مرغداری است. درحال حاضر هم هیچ واکسنی که بتواند ایمنی مرغ‌ها در برابر این باکتری را بالا ببرد وجود ندارد.
در این آزمایش که در نوع خود تاکنون مانند آن انجام نگرفته است، توانایی فعالیت ایمنی مرغ علیه کمپیلوباکتر ژژنی مورد بررسی قرار گرفته و پژوهشگران نشان داده‌اند که تولید آنتی‌بادی می‌تواند نقشی، هرچند محدود در ازبین بردن عفونت دستگاه گوارش مرغ‌های گوشتی بازی کند اما کوتاه بودن عمر مرغ‌های گوشتی این فرصت را به سیستم ایمنی نمی‌دهد.
پروفسور Paul Wigley از انستیتو عفونت و سلامت جهانی دانشگاه لیورپول می‌گوید: «یافته‌های ما نشان می‌دهد که هرگونه واکسن علیه کمپیلوباکتر، اگر تنها با هدف برانگیختن پاسخ ایمنی عمل کند، در برابر کمپیلوباکتر کارآمد نخواهد بود».
مسمومیت غذایی از مصرف گوشت مرغ آلوده به کمپیلوباکترها، به ویژه کمپیلوباکتر ژژنی از عمده‌ترین مسمومیت‌های جوامع انسانی به شمار می‌رود. در انگلستان سالی 280هزار مورد مسمومیت از مصرف مرغ آلوده به این باکتری پیش می‌آید که هزینه درمان آن پیرامون 900میلیون پوند است.
چرا مرغ‌ها حضور کمپیلوباکترها در دستگاه گوارش خود را تحمل می‌کنند؟
گوشت مرغ، میزبان طبیعی کمپیلوباکترها است. انبوهی از این باکتری‌ها به ویژه در موکوس سیکوم و کلواک به سر می‌برند و سیستم ایمنی مرغ‌ها در دوره کوتاه زندگی‌شان به گونه‌ای پیشرفت نمی‌کند که بتواند دستگاه گوارش را از وجود این باکتری‌ها پاک کند.
شیوه‌هایی که این باکتری‌ها برای ادامه حیات در دستگاه گوارش مرغ‌ها به کار می‌برند هنوز ناشناخته مانده است. به همین سبب تهیه واکسن کارآمدی که بتواند پیشرفت سیستم ایمنی مرغ‌ها در این زمینه سرعت بخشد کاری است که در حال حاضر ناشدنی به نظر می‌رسد.
پژوهشگران هنوز از روند گفتگویی که میان این باکتری‌ها و میزبان آنها وجود دارد و سبب می‌شود مرغ‌ها حضور این باکتری‌ها در دستگاه گوارش خود را تحمل کنند آگاه نیستند.
با این که شمار بسیار بالایی از این باکتری‌ها در دستگاه گوارش مرغ‌ها به سر می‌برند، اما برخالف انسان، عوارض پاتوژنیک از خود نشان نمی‌دهند و مرغ، حضور آنها را تحمل می‌کند.
بیشتر بدانیم:
بیماری آنتریت نکروتیک (Necrotic enteritis) در پرندگان
روش نوین تغذیه‌ای برای پیشگیری از آشفتگی‌های روده در مرغداری‌های صنعتی
ارزیابی استراتژی کنترل مایکوتوکسین‌ها در مرغداری‌های تخمگذار، مادر و گوشتی
عوارض عفونت کمپیلوباکترها در انسان
مصرف خوراک آلوده به این باکتری‌ها، به ویژه کمپیلوباکتر ژژونی میلیون‌ها نفر را در سرتاسر جهان دچار عفونت می‌کند. عفونتی که در دستگاه گوارش انسان پیش می‌آید سبب اسهال، تب، و گاهی تهوع انسان می‌شود. در انگلستان از هر 5 مورد مسمومیت غذایی در اثر کمپیلوباکترها، 4 مورد آن از خوردن خوراک مرغ آلوده به این باکتری‌ها پدید می‌آید.
پیامدهای این عفونت، به ویژه برای کسانی که سیستم ایمنی آنها ضعیف است می‌تواند جدی باشد. در موارد نادر، عفونت کمپیلوباکترها می‌تواند آرتروز ایجاد کند که معمولاً پس از توقف اسهال پیش می‌آید. در آمار سال گذشته مسمومیت‌های غذایی باکتریایی در آمریکا، مسمومیت سالمونلا کاهش یافته، و پس از مسمومیت کمپیلوباکترها قرار گرفته است. کاهش مسمومیت سالمونلا در آمریکا از دستاوردهای اجرای مقررات سختگیرانه‌تر است.
در حال حاضر، مسمومیت کمپیلوباکترها در بالای فهرست عوامل مسمومیت قرار گرفته است. در فهرست مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا، مسمومیت ای‌کولای و شیگلا نیز در میان 10 عامل مسمومیت غذایی قرار دارند. در این کشور، هر ساله یک ششم مردم به مسمومیت غذایی دچار می‌شوند.
راه‌های پیشنهادی برای کنترل مسمومیت کمپیلوباکترها
امروزه، برای کنترل کامپیلوباکترها سه استراتژی پیشنهاد می‌شود:
1- رعایت جدی همە جنبه‌های بایوسکیوریتی در مرغداری‌ها (کاهش در تماس قرار گرفتن با عامل عفونت).
2- بالا بردن توان مقاومت میزبان (مرغ‌ها) که استقرار کمپیلوباکترها در دستگاه گوارش را کاهش دهد. (حذف رقابتی، گزینش ژنتیکی، و واکسیناسیون)
3- مصرف مواد ضدمیکروبی که کولونیزاسیون کمپیلوباکترها را کاهش دهد، یا ازبین ببرد (باکتریوفاژ و درمان باکتریوسینی /باکتری‌هایی که زهرابه علیه کمپیلوباکترها را می‌سازند). از میان باکتری‌هایی که علیه کمپیلوباکترها، باکتریوسین می‌سازند، می‌توان به Lactobacillus salivarius و Enterococcus faecium اشاره کرد.
خانم Green Aileen میکروبایولوژیست ایرلندی در شرکت انگلیسی PIL می‌گوید: «ما این باکتری‌ها را در فرآورده‌های خود گنجانده‌ایم که هم کار حذف رقابتی پاتوژن‌ها را انجام دهند، و هم توانایی تولید باکتریوسین (آنتی‌بیوتیک ضدباکتری‌های بیماری‌زا) علیه کامپیلوباکترها را دارند، اما تاکنون آزمایش گسترده برای این که به دامنه تأثیرگذاری آنها پی ببریم انجام نداده‌ایم.»
در بررسی‌های دانشگاهی انجام شده ثابت شده است که پروبایوتیک «پروتکسین» توانایی حذف باکتری کمپیلوباکتر از دستگاه گوارش را دارا می‌باشد.
با «پروتکسین» جوجه‌ها را در برابر بیماری‌ها بیمه کنید.
منبع: نیکوتک