به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ پیری اغلب به معنای درد و رنج است. دردهای مفصلی، بیماریهای دهان، سرطان...زمانی که حیوان پیر میشود، خطرات بیشتر میشود. همه ما دوست داریم اگر سگ پیری داریم به مدت هر چه طولانیتر آنرا نگه داریم اما این در صورتی است که راحتی آنها هم تضمین شده باشد.
علم دامپزشکی امروز چیزهایی را که مدت طولانی قابل تصور نبودند، حقیقت بخشیده است و یکی از آنها زندگی طولانیتر بدون رنج است. برای تضمین راحتی سگ پیر، باید یاد بگیرید که دردهای او را بشناسید، آنها را کشف کنید و تمامی علائم آنها را بشناسید تا بتوانید به راحتی آنها را برای دامپزشک توصیف کنید؛ دامپزشک نیز به نوبه خود راههای مبارزه با آن را به شما آموزش میدهد.
همچنین باید یاد بگیرید تا شدت دردها را نیز ارزیابی کنید تا بتوانید داروهای مسکن را هر چه زودتر به او بدهید و گزارش بازدهی دارو را به دامپزشک بدهید.
۵ پرسش کلیدی برای پی بردن به درد داشتن سگ
۱- سگ من شکایت میکند؟ این پرسش بسیار ضروری است. بعضی از سگها در سکوت رنج میکشند و برخی دیگر راحتتر درد خود را بروز میدهند و از آن شکایت میکنند: بعضی از این سگها جیغهای گوش خراش میکشند و برخی دیگر در سکوت صدایی بسیار ضعیف از خود بروز میدهند. هیچکس بهتر از خود شما سگ را نمیشناسد، در نتیجه خودتان باید این شکایت را تشخیص دهید و به او اهمیت لازم را بدهید. همچنین باید از خود بپرسید که آیا این صدای شکوه و شکایت همیشه در همین شرایط ایجاد میشود یا خیر و آیا این شکوهها همیشه ثابت است یا مدام افزایش مییابد.
۲- آیا رفتار سگ من تغییر کرده است؟ اگر سگ شما بیدلیل ظاهرش تغییر کرده، اگر بیشتر (یا کمتر) از قبل میخوابد، اگر یک دفعه از خواب میپرد (و گاهی جیغ میکشد)؛ اگر از ارتباط برقرار کردن میگریزد و خودش را پنهان میکند؛ اگر قبلا اجتماعی بوده و الان خود را از دیگران پنهان میکند، شاید به این دلیل است که دچار درد است.
اگر زمانی که قلاده او را میگیرید دم خود را تکان نمیدهد، اگر زمان قدم زدنهای خود را کوتاه کرده است و دوست دارد که سریع به خانه برگردد، اگر دیگر پشت در منتظر شما نمیماند به این علت است که چیزی او را اذیت میکند. اگر عصبانیت و خشم او جای مهربانیش را گرفته است و اگر غرغر میکند و میخواهد زمانی که او را دست میزنید شما را گاز بگیرد، به این دلیل است که تحمل دردهایش را ندارد.
۳- آیا حالتهای سگ من تغییر کرده است؟ حالت صورت یکی از راهها برای پی بردن به درد سگ است. زمانی که سگ، درد مزمن داشته باشد، خطوط چهرهاش بیشتر میشود، نگاهش بیمعنا، سرد و غمگین میشود.
وضعیتی که بدن سگ به آن حالت قرار میگیرد نیز میتواند منشا دردها را نشان دهد: لنگیدن یکی از نمونههای واضح درد است که موجب تغییر حالت سگ میشود (پایی که دچار درد است بالا باقی میماند). اگر سگ شما دل درد دارد، سرش را به زمین میگذارد و پشت او بالا میرود. اگر چشم درد داشته باشد، پلکهایش را میبندد، اگر کمر درد داشته باشد، در حال راه رفتن کمرش را گرد میکند، اگر سر درد داشته باشد ممکن است پیشانیاش را به دیوار بکوبد.
۴- آیا سگ من به صورت غیرعادی مضطرب است؟ اگر سگ شما به صورت غیرعادی مضطرب است و بیدلیل در خانه به این سو و آن سو میرود، اگر دور شما میگردد انگار که میخواهد به شما هشداری بدهد، این علائم قطعا نشانه درد است و سگ نمیداند که چگونه آرامش پیدا کند. این اضطراب بیشتر شبها دیده میشود، زمانی که سگ شما مدام در رفت آمد است، میخوابد و بلند میشود، به سمت شما میآید سپس دوباره یک سره به خواب میرود. بر عکس، برخی از سگها به صورت غیرعادی آرام میشوند و در جایشان میمانند.
۵- آیا اشتهای سگ من تغییر کرده است؟ ازدست دادن کامل اشتها (که تنها تغییر قطعی است) مهمترین علامتی است که سگ به شما میدهد. اگر درد جلوی غذا خوردن سگ را بگیرد باید حتما خیلی سریع به آن رسیدگی کنید.
ارزیابی درد سگ پاسخ به این پرسشها مرحلهای مهم برای پی بردن به درد سگ است. اما گاهی این پرسشها کافی نیست: زیرا گاهی شما قادر نیستید رفتارهایی را که دیدهاید به درستی تفسیر کنید یا تردید دارید که همیشه این رفتارها را دیده باشید یا خیر. برای جلوگیری از این تردید، راهحلهای متعددی وجود دارد:
میتوانید از دیگر اعضای خانواده هم کمک بگیرید تا احساس خودشان را در مورد وضعیت سگ بگویند. میتوانید رفتارهای معنادار او را ضبط کنید و روی سیدی بریزید تا به دامپزشک نشان دهید. دامپزشک میتواند این رفتارهای شک برانگیز، تغییر حالتهای بدن یا رفتارهای غیرعادی را به خوبی معنا کند. مزیت این روش این است که میتوانید دوباره صحنهها را بعد از درمان او ببینید و به این ترتیب مقایسه کنید که حال او بهتر شده است یا خیر.
بعد از شناسایی درد، میتوانید آن را ارزیابی کنید: برای هرکدام از پرسشهای بالا ستارهای را در نظر بگیرید. اگر شدت درد مربوط به هر سوال زیاد است پنج ستاره و اگر شدت درد کم است یک ستاره به آن بدهید. جوابها را به نزد دامپزشک ببرید تا وی به شما راههای مبارزه با درد را بیاموزد.
چگونه به سگ کمک کنیم با درد خود مبارزه کند؟ کمک به مبارزه با درد سه قاعده کلی دارد: درمان پزشکی: این درمان را دامپزشک تعیین میکند؛ اگر درد شدید و قدیمی باشد، دامپزشک مسکن سطح ۱ (ضد التهاب) یا سطح ۲ (مورفین) تجویز میکند. دامپزشک میتواند مسکنی خوراکی، تزریقی یا چسب ضددرد تجویز کند. این درمان موثر است اما نیازمند کنترل تحمل محصول توسط سگ است (سگ شما سالخورده است و جگر، معده و کلیههای او مثل قبل کار نمیکند) و باید امکان موثر بودن درمان نیز توسط دامپزشک تایید شود (کاهش یا از بین رفتن درد مشاهده شود). این معاینات باید به صورت مرتب توسط دامپزشک انجام شود.
بیشتر بدانیم:
معرفی 10 گیاه دارویی برای تسکین درد در سگ
آشنایی با بیماریهای عضلانی- اسکلتی در سگها
تشخیص تومور مست سل (mastcell) در سگ
نقش تغذیه سگ در سلامت آن
تغذیه نقش بسیار مهمی در کنترل درد دارد: ابتدا به این دلیل که سگ قطعا دوست دارد خوب غذا بخورد. آوردن غذایی برای او که دوست دارد میتواند او را خوشحال کند. اما دادن غذایی متعادل کمک میکند تا درد بهتر کنترل شود: اگر سگ مبتلا به آرتروز باشد، غذا میتواند عناصر مبارزه با از بین رفتن غضروف را برای او فراهم نماید و جلوی اضافه وزن او را نیز، که آرتروز را شدت میبخشد، بگیرد.
اگر سگ از درد سرطان رنج میبرد، غذای او باید برخی از مواد مغذی لازم برای مبارزه با تومور را فراهم نماید و ارزش انرژیزایی کافی برای جلوگیری از لاغر شدن او را داشته باشد.
بهداشت سگ و محیط زندگیاش
بهداشت نقشی اساسی در کنترل درد دارد: ابتدا به این دلیل که امکان مبارزه با دردهای مهلک: درد روانشناختی که میتواند سگ پیر شما را به سوی ناامیدی بکشاند. سپس به این دلیل که با قدم زدن مرتب و با بازی دادن او، ارگانیسم بدن او را تحریک میکند: مفصلها، عضلات و سرش! به این ترتیب جلوی این که او به خود بپیچد را میگیرم و در نتیجه دردش افزایش پیدا نمیکند.
ماساژها میتوانند بسیار موثر باشند تا جلوی بعضی دردها بگیرند... به این ترتیب، بعد از کشف درد، ارزیابی و درمان آن، میتوانید از درد او مراقبت کنید، پیگیر آن باشید تا عمر سگ کوتاه نشود. این مسئله با پیگیری و مراقبت شما قابل کنترل است و سلامت و رفاه و طولانی شدن عمر را برای سگ در پی دارد.
منبع: سایت آی تی پت
الهام توکلی