به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ از جمله فاکتورهای بسیار مؤثر در موفقیت دوره پرورش شما «کیفیت آب» در اختیار پرنده است. آب به مقدار 2 برابر دان در جوجه‌های گوشتی مصرف می‌شود و به همین سبب حائز اهمیت می‌باشد.
توجه کنید، آنچه ملاک ارزیابی کیفیت آب آشامیدنی سالن پرورش شماست، آب درون آبخوری است که در واقع همان آب مورد مصرف پرنده می‌باشد.
نیازهای پرورش طیور خود را بیابید.
• ملاک ارزیابی آب مصرفی در سالن مرغداری
1- ارزیابی سختی آب و مقادیر املاح محلول آب
2- کیفیت بهداشتی و میکروبی آب مصرفی است.
• در مورد کیفیت بهداشتی آب، ارزیابی باید از منبع تأمین آب صورت گیرد. و همچنین با توجه به مسیر انتقال آب داخل سالن و آلودگی‌های آبخوری‌ها و آب داخل آبخوری، این آلودگی می‌تواند در سالن شما هم ایجاد گردد.
• مقدار کلی فورم‌های روده‌ای در منابع آب باید صفر باشد و آب داخل سالن باید توسط روش‌های دقیق آزمایشات میکروبی از لحاظ میزان آلودگی کنترل گردد.
تامین آب مورد نیاز جوجه‌های گوشتی
در جیره طیور، آب ماده مغذی است که همیشه به مقدار کافی باید در دسترس باشد، آب تازه و عاری از هرگونه آلودگی به میزان ۲ تا ۳ برابر وزن خوراک مصرفی از ضروریات جیره است زیرا کیفیت آب نقش مهمی بر عملکرد انواع طیور دارد، اما میزان مصرف آب در طیور تحت تاثیر عوامل مختلفی از قبیل: درجه حرارت محیط، میزان مصرف خوراک، میزان پروتئین جیره، میزان سدیم جیره، مرحله تولید و غیره است.
جوجه‌های گوشتی همیشه بایستی به آب تازه و تمیز دسترسی داشته باشند. منبع تامین آب مصرفی یک مرغداری معمولاً چاه آب، مخزن بصورت استخر و یا در مواردی لوله‌کشی عمومی می‌باشد ولی به هرحال آب باید در یک منبع و یا تانک بزرگ ذخیره شود. به منظور تامین فشار آب لازم، تانک آب را می‌توان در محلی مرتفع مستقر نمود.
قبل از ورود به سیستم آبخوری به منظور اضافه نمودن ویتامین‌های محلول در آب بایستی در هر آشیانه یک منبع کوچک در مسیر آب نصب گردد. این منبع بایستی از موادی ساخته شود که کاملاً قابل شستشو و ضدعفونی باشد.
توصیه می‌شود که سیستم آب، کنتور داشته باشد تا به سادگی بتوان مصرف آن را در زمان دلخواه ثبت نمود. دانستن میزان دقیق مصرف آب معیار بسیار مناسبی جهت محک زدن وضعیت سلامت گله، کنترل آب و هوای آشیانه و وضعیت تغذیه گله می‌باشد. در شرایط طبیعی با رشد گله و همراه بالا رفتن سن آن، میزان مصرف آب نیز افزایش می‌یابد. اگر در مصرف آب کاهش یا افزایش ناگهانی و بیش از حد روی دهد، می‌توان نتیجه گرفت که یکی از موارد سلامتی دچار اشکال شده است. بنابراین با ثبت دقیق میزان مصرف آب مشکل سریعاً قابل تشخیص خواهد بود.
باید توجه داشت که در هوای گرم و همچنین افزایش میزان نمک جیره، مصرف آب بطور طبیعی افزایش می‌یابد. تغییر مصرف آب ممکن است ناشی از بروز بیماری نیز باشد که در این حالت معمولاً کاهش خواهد یافت.
در مواردی که هوا گرم است فراهم نمودن آب خنک باعث افزایش مصرف آن خواهد شد که در نتیجه مصرف دان نیز بالا می‌رود. این کار باعث می‌شود که گله از رشد و همچنین ضریب تبدیل خوراک مناسب‌تری برخوردار گردد. در این رابطه باید مراقب بود که سیستم آبرسانی حتی‌الامکان بدور از تابش مستقیم نور آفتاب قرار داشته باشد.
بیشتر بدانیم:
بهداشت خطوط آبخوری مرغداری
دانخوری و آبخوری در مرغداری
آب و جیره غذایی مناسب طیور
میزان مصرف آب معمول مرغ گوشتی در دمای ۲۱ درجه سانتی‌گراد به صورت زیر می‌باشد:
سیستم آبخوری پستانکی بدون فنجان: ۱,۶ لیتر به ازای هر کیلوگرم خوراک
سیستم آبخوری پستانکی با فنجان: ۱,۷ لیتر به ازای هر کیلوگرم خوراک
سیستم آبخوری زنگوله‌ای: ۱,۸ لیتر به ازای هر کیلوگرم خوراک
نکته: میزان نیاز به آب به ازای هر یک درجه بالاتر از ۲۱ درجه سانتی‌گراد، حدود ۶,۵% افزایش می‌یابد.
افزایش و یا کاهش ناگهانی در مصرف آب و یا انحراف از نسبت مصرف آب به خوراک از ۱:۱,۸ (۱:۱.۶ برای آبخوری پستانکی) علامت پیش‌رس استرس بیماری و یا کیفیت مشکوک دان می‌باشد.
حداقل میزان آبخوری مورد نیاز به ازای ۱۰۰۰ پرنده پس از ۴ روز اول پرورش
آبخوری زنگوله‌ای: ۸ آبخوری (با قطر ۴۰ سانتی متر) به ازای ۱۰۰۰ پرنده
آبخوری پستانکی: ۸۳ پستانک به ازای ۱۰۰۰ پرنده/ ۱۲ پرنده به ازای هر پستانک/ ۹-۱۰ پرنده سنگین به ازای هر پستانک
نکات مهم در خصوص آب مصرفی در مرغداری
• امکان دسترسی به آب در طول ۲۴ ساعت وجود داشته باشد.
• برای ۴ روز اول پرورش آبخوری اضافی فراهم کنید.
• نسبت مصرف آب به دان را به طور روزانه تعیین و بررسی کرده تا مطمئن شوید پرنده‌ها به میزان کافی آب مصرف می‌کنند.
• افزایش مصرف آب در دمای بالا و یا به عبارت دیگر حدود ۶,۵% افزایش به ازای هر یک درجه بالاتر از ۲۱ درجه سانتی‌گراد را در نظر داشته باشید.
• ارتفاع آبخوری‌ها را روزانه تنظیم کنید.
• فضای آبخوری کافی را تامین و مطمئن باشید که آبخوری‌ها برای کل گله به آسانی در دسترس هستند.
• همیشه از آب تمیز و تازه استفاده کنید تا سلامت پا حفظ و افت کیفیت لاشه در زمان فرآوری کمتر شود.
بیشتر بدانیم:
راه‌اندازی یک مرغداری ۲۰هزار قطعه‌ای چقدر تمام می‌شود؟
استفاده از سرکه در صنعت مرغداری
راهنمای مدیریت مرغداری گوشتی
کیفیت آب مصرفی طیور از لحاظ اجزای تشکیل‌دهنده آن عبارتست از:
- باکتری‌ها و کلی‌فرم‌ها: در حد صفر
- سختی: تا ۱۵۰۰ قابل قبول است
- کلر: حداکثر سطح مطلوب ۲۵۰ ppm
- کلسیم: حداکثر سطح مطلوب ۶۰۰ ppm
- فلوئور: حداکثر سطح مطلوب ۲ ppm
- آهن: سطح مطلوب کمتر از ۳ ppm
- منیزیوم: اگر میزان سولفات کمتر از ۵۰ قسمت در میلیون باشد سطح منیزیوم ۵۰-۱۲۵ مشکلی ایجاد نمیکند.
- نیترات: حداکثر سطح قابل قبول ۱۰ ppm
- نیتریت: ناچیز
- سدیم: ۵۰-۳۰۰ حداکثر سطح مطلوب است ولی اگر کلر بیش از ۱۴ و سولفات بیش از ۵۰ باشد بایستی سطح سدیم کمتر از ۵۰ ppm باشد.
- سولفات: سطح مطلوب ۵۰-۲۰۰ ppm
- TDS: کمتر از ۱۰۰۰ مطلوب است.
- pH: ۶,۵-۸.۵
- سطح بالای باکتری‌ها مخصوصا کلی فرم‌ها: نشان‌دهنده احتمال آلودگی به فضولات
میزان pH مناسب آب آشامیدنی طیور
- کمتر از ۶: پوسیدگی سیستم آبرسانی
- برابر با ۶-۶,۴: می‌تواند مشکل‌ساز شود
- ۶,۵-۸.۵: توصیه شده برای طیور
- ۱۰: نامناسب
توجه: سطوح بالا یا پایین pH می‌تواند برای داروهای محلول در آب مضر باشد و باعث رسوب بعضی از مواد معدنی شود.
عوارض ناشی از عدم کیفیت مطلوب آب مصرفی جوجه‌های گوشتی
- سختی: کمتر از ۱۰۰ (نرم): بدون مشکل
- سختی بیشتر از ۱۱۰ (سخت): مشکلی برای سلامت طیور ایجاد نمیکند، ممکن است با مواد شوینده، ضدعفونی کننده و مواد داروئی در آب تداخل ایجاد کند.
- سختی ۱۵۰۰: حداکثر سطح قابل قبول
- کلر در سطح ۲۵۰: حداکثر سطح مطلوب
- کلر در سطح بالاتر از ۵۰۰: ملین؛ اسهال؛ کاهش مصرف خوراک، افزایش مصرف آب
- کلسیم در سطح ۶۰۰: حداکثر سطح مطلوب
- کلسیم بیش از ۶۰۰: رسوب و جرم شکل می‌گیرد
- فلوئور تا سطح ۲: حداکثر سطح
- فلوئور بیش از ۴۰: موجب نرمی استخوان می‌شود
- آهن بیش از ۳: ممکن است موجب رشد باکتری شود؛ موجب طعم و بوی بد شود
- منیزیوم در سطح ۵۰-۱۲۵: مشکلی ایجاد نمیکند مگر سولفات بیش از ۵۰ ppm باشد
- منیزیوم در سطح بیش از ۱۲۵: اثر ملینی دارد، بخصوص اگر سولفات بیش از ۵۰ ppm باشد.
- نیترات در سطح ۱۰: حداکثر سطح قابل قبول
- نیتریت: ناچیز؛ وجود نیتریت در آب نشان دهنده آلودگی به مواد آلی نظیر مدفوع می‌باشد
- سدیم در سطح ۵۰-۳۰۰: اگر کلر بیش از ۱۴ یا سولفات بیش از ۵۰ ppm باشد موجب مدفوع آبکی شود
- سولفات در سطح ۵۰-۲۰۰: ممکن است اگر سدیم یا منیزیوم بالای ۵۰ ppm باشد، موجب مدفوع آبکی شود.
- سولفات در سطح ۲۰۰-۲۵۰: حداکثر سطح مطلوب
- سولفات در سطح ۲۵۰-۵۰۰: احتمال ایجاد اسهال
- سولفات سطح ۵۰۰-۱۰۰۰: کاهش رشد، اثر ملین، اما ممکن است پرندگان خود را سازگار نمایند، ممکن است در جذب مس مداخله کند، افزایش اثر ملین با کلر
- سولفات در سطح بیش از ۱۰۰۰: نامطلوب، افزایش مصرف آب، مدفوع مرطوب، بر سلامتی پرندگان جوان اثر مضر دارد.
کل مواد جامد (TDS) در آب آشامیدنی طیور
- سطح ۰-۱۰۰۰: خوب
- سطح ۱۰۰۰-۳۰۰۰: رضایت بخش، ممکن است موجب مدفوع آبکی شود، بدون تاثیر بر عملکرد یا سلامتی
- سطح ۳۰۰۰-۵۰۰۰: کاهش رشد، اثر ملینی، افزایش مرگ و میر
- سطح بیش از ۵۰۰۰: نا مطلوب.
منبع: davoodigroup.ir