به گزارش «سرویس آموزشی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ مراقبتهای بهداشتی Health care شرایط ظاهری و فیزیکی تمساح و کروکودیل
هیچگاه به دنبال یافتن علائمی از عدم سلامت یا شرایط غیرعادی در آنان نباشید. یکی از بهترین روشهای بررسی سلامتی تمساحها و کروکودیلها، ثبت رفتارهای تغذیهای، رشد بدن و وزن آنان است، که ممکن است همیشه تشخیص مشکل یا بیماری حیوان از این روش امکانپذیر نباشد زیرا گاهی (مخصوصاً در مورد تمساحها و کروکودیلهای بزرگ) جمعآوری این اطلاعات برایتان مقدور نخواهد بود.
پوست شکم باید همیشه روشن و براق باشد، که مشکلات اساسی مثل سپتیسمی (Septiceamia) (عفونت خون) اغلب از تغییر رنگ شکم تشخیص داده میشود. باید همیشه سطح فوقانی و تحتانی بدن آنها را به خاطر صدمات فیزیکی یا مشکلات باکتریایی و قارچی مورد معاینه و بررسی قرار دهید.
انواع صدمات فیزیکی
اگر یک تمساح یا کروکودیل را تنها در جایگاهی نگه دارید، صدمات فیزیکی کمتری به بدن او وارد خواهد آمد. بیشترین زمانی که تمساحها و کروکودیلها صدمه میبینند، زمانی است که قصد دارند بر طعمه خود غلبه کنند یا هنگامیکه سر خود را به دیوار جایگاه یا اشیاء داخل آن میکوبند یا آن هنگام که تقلا میکنند تا از چنگ انسانها فرار کنند. هنگامیکه بافت استخوانی بدن این حیوانات مستحکم میشوند، احتمال وقوع صدمات هم کاهش مییابد. زخمهای کوچک و سطحی به سرعت بهبود مییابند و اگر به طوراتفاقی دندانهایشان بیفتند، دندانهای جدید رشد کرده و جای دندانهای افتاده شده را پر میکنند. سعی کنید آنها را با طعمههایی که قبلاً کشته و تکه تکه کردهاید، تغذیه کنید زیرا طعمههای زنده میتوانند گاز بگیرند و پنجه بکشند، بنابراین گاهی به تمساحها و کروکودیلها صدمه وارد میکنند، با اینکه این صدمات بسیار کم و سطحی هستند اما گاهی ممکن است مجبور شویم برای التیام آنها و جلوگیری از عفونت، آنها را بخیه کنیم.
بیماریهای خاص در تمساح و کروکودیل
با اینکه تمساحها و کروکودیلهای سالم به ندرت از بیماری رنج میبردند اما به طور کامل از بیماری و خطر مصون نیستند. آنها نسبت به استرسهای روحی، بسیار حساس و آسیبپذیر هستند. استرس روحی روی اشتها، مقاومت در برابر بیماری و سلامت کلیشان اثر میگذارد. در فهرست کارهایی که باید برایشان انجام دهید، به حداقل رساندن استرسهای روحی را، در اولویت قرار دهید.
انگلهای بدن تمساحها و کروکودیلها
در تمساحها و کروکودیلهای موجود در مزارع و دامداریها به ندرت انگلهای خارجی دیده میشوند. این انگلها بیشتر روی بدن تمساحها و کروکودیلهای موجود در حیات وحش هستند که متداولترین آنها انگلی به نام پاراتریچوزوما (Paratrichosoma) است که زیر پوست شکم تمساحها و کروکودیلها زندگی میکند. از انگلهای خارجی دیگر که وابسته به پوست هستند میتوان زالوها، ترماتودها (Trematodes) و پروتوزوا (Protozoans) را نام برد. کرمها از انگلهای داخلی هستند که در روده تمساحها و کروکودیلهای موجود در حیات وحش زندگی میکنند.
بیشتر بدانیم:
تکثیر و پرورش کروکودیل و تمساح
تغذیه در تمساح و کروکودیل
تفاوت بین کروکودیل و تمساح
بیماریهای متابولیکی (تغذیهای) در تمساح و کروکودیل
کمبود ویتامینها:
مشکل دیگر، کمبود ویتامین B است که عمدتاً از تغذیه با ماهیها شکل میگیرد. تعداد زیادی از ماهیها مخصوصاً ماهیهای چرب دریایی حاوی مقدار زیادی آنزیم تیامیناز هستند که این آنزیم، ویتامین B مورد نیاز تمساحها و کروکودیلها را ازبین میبرد. حتی استفاده از ماهیهای یخزده هم توصیه نمیشود، زیرا یخ زدن ماهیها و آب شدن آنها نیز این مشکل را وخیمتر میکند. لرزش و حرکات غیرارادی ماهیچهها از علائم کمبود این ویتامین هستند که میتوان با استفاده از مکملهای ویتامین B و گرم کردن ماهیها (زیرا گرم کردن باعث تخریب آنزیم تیامنیاز میشود)، این مشکل را بر طرف ساخت.
کمبود ویتامین E، یک بیماری متداول در تمساحها و کروکودیلهایی است که بخش بسیار زیادی از رژیم غذایی آنها را، ماهیها تشکیل میدهند.
اگر در تغذیه تمساحها و کروکودیلها از غذای دیگر (غیر از ماهیها) کمتر استفاده کنید، اسیدهای چرب فاسد شده و اشباع نشده که در بدن ماهیها (مخصوصاً اگر تازه نباشند) بسیار زیاد است، به سرعت در بدن کروکودیلها انباشته میشوند. اکسایش این اسیدهای چرب (که به دلیل وجود ویتامین E و یک آنتیاکسیدان انجام نمیگیرد) منجر به تشکیل رنگدانه سروید (Ceroid) میشود که این رنگدانه باعث تخریب (بافت مردگی) سلولهای چربی و التهاب شدید میگردد. تجمع چربی در داخل حفره شکمی افزایش یافته و باعث گسترش لایههای چربی درون عضلانی و زیر پوستی میگردد که ممکن است بسیار خطرناک بوده و باعث مرگ حیوان گردد. بنابراین افزایش تنوع در رژیم غذایی، بهترین روش برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی است.
مشکل دیگر استفاده از ماهیها در رژیم غذایی، بیماری استیتایتیس (Steatitis) است. اگر ماهیها کاملا تازه نباشند، اسیدهای چرب اشباع نشده، اکسید میشوند، اکسید شدن منجر به نکروز بافتهای چربی شده و بیماری استایتیتس ظاهر میگردد. مکمل ویتامین E (که به عنوان ضد اکسایش عمل میکند) این مشکل را بر طرف میسازد.
نقرص بیماری دیگری است که در اثر افزایش پروتئین در رژیم غذایی یا کمکاری کلیهها به وجود میآید. افزایش پروتئین نتیجه زیاد غذا دادن به تمساحها و کروکودیلهاست و یکی از دلایل کمکاری کلیهها نیز، پایین بودن دماست. بنابراین با بر طرف کردن این دو مشکل به راحتی میتوان مانع از بروز نقرس شد.
بیماری مشترک تمساحها و کروکودیلها با انسان
آیا بیماری خاصی وجود دارد که از تمساحها و کروکودیلها به انسانها سرایت کند؟
تنها بیماری که ممکن است از تمساحها و کروکودیلها به انسانها سرایت کند، بیماری سالمونلا (نام انواعی از باکتریها که موجب مسمومیت غذایی شدید میشوند) است. البته تا کنون هیچگونه اطلاعات و آماری در ارتباط با سرایت این بیماری از تمساحها و کروکودیلها به انسانها ثبت نشده است. یک نوع از آن را در روده خود میپرورانند. این باکتریها با مدفوع دفع میگردند و در محیطهای آبی رشد و تکثیر مییابند. معمولاً برروی تمساحها و کروکودیلهای سالم اثر ندارند اما آنهایی که دچار ضعف سلامت هستند، از تکثیر بیش از حد این باکتریها رنج میبرند، و در نهایت باعث ایجاد مشکلات جدی در تمساحها و کروکودیلهای ضعیف میشوند. بیشتر انسانهای سالم توان غلبه بر سالمونلا را دارند اما اشخاصی که از سلامت چندانی برخوردار نیستند، در معرض خطر زیادی هستند. لازم به ذکر است که آسانترین راه برای جلوگیری از سرایت این باکتری، رعایت نظافت جایگاه، شستن دستها و استفاده از ضدعفونیکنندههای قوی ضدباکتریایی.
کمبود مواد معدنی:
یکی از مهمترین مشکلات مربوط به رژیم غذایی، بیماری متابولیسمی استخوان است. این بیماری، بیماری عفونی نیست اما در اثر رژیم نادرست به وجود میآید. رژیم غذایی که شامل گوشت لخم بدون استخوان باشد، معمولاً باعث کمبود کلسیم و افزایش فسفر میشود. نسبت کلسیم به فسفر مورد نیاز تمساحها و کروکودیلها معمولاً 5/1 به 1 است. ویتامین D نیز برای جذب کلسیم از روده مورد نیاز است. این ویتامین یا از طریق گوشت طعمه تأمین میشود و یا از طریق قرار گیری در مقابل نور خورشید یا اشعههای فرابنفش مصنوعی، در پوست ساخته میشود.
هرگاه میزان کلسیم در بدن این حیوانات کم شده و فسفر افزایش یابد، غده پاراتیروئید تحریک شده و از خود هورمون پاراتیروئید ترشح میکند. این هورمون، کلسیم را از استخوانها بیرون کشیده و جای آن را با کلاژنهای سلولزی و پفدار پرمیکند. کلاژنها به راحتی شکسته و از بین میروند، سپس دست و پاها ورم میکنند، آروارهها نرم و انعطافپذیر شده و سختی خود را از دست میدهند و حتی شروع به ریختن میکنند. انعطافپذیری فک پایینی مانع از آن میشود که تمساحها و کروکودیلها بتوانند غذا بخورند و یا غذایشان را خوب بجوند. در نهایت کلیهها صدمه دیده و حتی نقش ماهیچهها و اعصاب هم تضعیف میشود.
با ایجاد تنوع در رژیم غذایی (استفاده از استخوان، مکملهای کلسیم و ویتامین D میتوانید از بیماری متابوسیمی استخوان جلوگیری کنید.)
منبع: akefarmer.mihanblog.com