به گزارش «سرویس اطلاعات دارویی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ کلسیمافور (CMP) یا کلسیم دامی از مهمترین محصولات شرکت نصر فریمان میباشد. کلسیم دربدن اعمال زیادی انجام میدهد. کلسیم کاتیون اصلی هیدروکسی آپاتیت کریستال استخوان که یک مولکول پیچیده شامل کلسیم فسفات و آب است، میباشد. کلسیم و فسفر در استخوان اغلب نسبت 2:1 دارند.
عمل اصلی دیگر کلسیم در انقباض عضلات میباشد. انقباض عضلات توسط غلظت یون کلسیم (ca++) درسارکوپلاسم تنظیم میشود. غشا رتیکولوم سارکوپلاسمیک حاوی یک پمپ کلسیم وابسته به ATP است که غلظت یون کلسیم را در عضله درحال استراحت درحد پایین نگه میدارد. متعاقب تحریک، کلسیم سریعا از انتهای رتیکولوم سارکوپلاسمیک آزاد میشود و به اکتین متصل میشود. این واکنش، تشکیل پلهای عرضی بین اکتین و میوزین که باعث کشیده شدن آنها به مرکزسارکومر میشود را باعث میشود. این واکنش ظاهرا به صورت کوتاه شدن عضله تظاهر مییابد.
در زمان استراحت، یون کلسیم دوباره در طول رتیکولوم سارکوپلاسمیک برگردانده میشود و پلهای عرضی شکسته میشوند. بدون یون کلسیم این روند انجام نمیشود. کلسیم برای هیجانات عصبی عضلانی و انتقال ایمپالسهای عصبی مورد نیاز است. کلسیم برای انعقاد خون نیز لازم است.
فسفر در بدن نقش زیادی دارد. تقریبا 80 درصد فسفربدن با کلسیم در استخوانها و دندانها ذخیره شده است. نقش اصلی آن انتقال انرژی بیولوژیک بخصوص ازطریق ATP میباشد. باند شدن دوطرفه رادیکالهای فسفات همراه با انتقال انرژی در طول اکسیداسیون هیدورژن برای تشکیل آب لازم است. فسفاتها درتوانایی سیستم بافرینگ بدن نیز نقش دارند.
منیزیم در بدن نقش مهمی دارد. حدود 70درصد منیزیم بدن درساختمان کریستالین استخوان جا دارد. منیزیم یک یون داخل سلولی و یک کوفاکتور اصلی برای تعداد زیادی از آنزیمهایی که درتولید DNA و پروتئین نقش دارند، میباشد.
فارماکوکینتیک کلسیمافور
در نشخوارکنندگان کلسیم جیره ازطریق روده کوچک براساس نیاز بدن ایجاد میشود. در دامهای بالغ جذب کلسیم درمواقع نیاز به مقدار زیاد این عنصر مثلا در دوره آبستنی و دوره شیرواری افزایش مییابد. فاکتورهایی که میتوانند جذب کلسیم را تحت تاثیر قراردهند شامل نوع جیره و مقدارکلسیم و فسفرموجود درجیره میباشد.
در دامهای جوان فسفر ازطریق شیر و جیره حاوی علوفه جذب میشود. متابولیسم کلسیم و فسفر توسط هورمون پاراتیرئید و ویتامینD تحت تاثیر قرارمیگیرد. هورمون پاراتیروئید در پاسخ به کمبود کلسیم (HYPOCALCEMIA) ترشح میشود که این هورمون باعث تبدیل 25 دی هیدروکسی کوله کلسیفرول به 1و25 دی هیدروکسی کوله کلسیفرول میشود. هورمون پاراتیروئید و1و25 دی هیدروکسی کوله کلسیفرول باهم باز جذب کلسیم از استخوان را تحریک میکنند و1و25 دی هیدروکسی کوله کلسیفرول به تنهایی جذب کلسیم از روده را تحریک میکند.
کلسیم ازاستخوان و روده وارد خون میشود. موقعیکه مقدارکلسیم سرم به بالاتر ازحد نرمال میرسد، ترشح هورمون پاراتیروئید مهارمیشود و ترشح کلسیتونین تحریک میشود. غلظت زیاد کلسیتونین بازجذب کلسیم از استخوان را مهار میکند و غلظت پایین هورمون پاراتیروئید جذب کلسیم را مهار میکند. کلسیم به طورعمده ازطریق مدفوع و ادرار و مقدار ناچیزی نیز ازطریق غده عرق به خارج دفع میشود. منیزیم از دستگاه گوارش به میزان کم جذب میشود و مقداربیشتر از نیاز بدن به آسانی ازطریق کلیه دفع میشود. در دامهای شیروار نیز مقدار قابل توجهی کلسیم ازطریق شیر به خارج دفع میشود. مقدار دفع کلسیم ازطریق آغوز معادل 2 برابر مقدارآن درشیر است.
موارد مصرف کلسیمافور
کلسیمافور یا CMP در پیشگیری و درمان کمبود کلسیم خون (HYPOCAICEMIA) و درمان تتانی ناشی از کمبود منیزیم درگاو، گوساله و گوسفند، ریکنز(Rickets) در دامهای جوان، استئومالاسی (Osteomalacia) دردامهای بالغ مصرف میشود.
مقدارمصرف
گاو: 400 - 150میلی لیتر. گوسفند و بز: 50 - 20 میلی لیتر.
روش مصرف: به صوررت زیرجلدی و یا آهسته وریدی تزریق شود.
نکات قابل توصیه: قبل از تزریق محلول باید تا دمای بدن گرم شود. از تزریق داخل عضلانی دارو بدلیل احتمال ایجاد ضایعات بافتی در ناحیه تزریق خوداری شود. ازیخ زدگی دارو جلوگیری شود.
عوارض جانبی کلسیمافور
تزریق وریدی کلسیمافور (CMP) به آهستگی انجام شود چون غلظت زیاد کلسیم میتواند باعث بلوک قلبی شود.
تداخل دارویی
مصرف همزمان گلیکوزیدهای قلبی با املاح کلسیم تزریقی ممکن است خطر بروز آریتمی قلبی را افزایش دهد.
زمان پرهیز ازمصرف ندارد.
شرایط نگهداری کلسیمافور
درجای خنک ودور ازنور نگهداری شود.
بسته بندی: کلسیمافور (CMP) درویال 250 میلی لیتری عرضه میگردد.