به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ لارنگوتراکئیت (Infectious Iaryngotracheitis) از بیماریهای ویروسی مجاری تنفسی طیور میباشد که بسته به حدت ویروس و به شدت بیماری با علائمی چون تنگی نفس، سرفه، تنفس با دهان باز و دفع اکسورای خونی از دستگاه تنفس متظاهر میگردد.
ویروس عامل بیماری لارنگوتراکئیت، در خانواده Herpesviridae طبقهبندی شده است. این ویروس همچنین در تحت خانواده Alphaherpesviridae قرار میگیرد. این ویروس به لحاظ طبقهبندی، به عنوان GallidherpesVirus در نظر گرفته میشود.
ویروس عامل بیماری لارنگوتراکئیت به کلروفرم و همچنین اتر و حرارت حساس میباشد. درجه حرارت 55 درجه سانتیگراد برای مدت زمان 15 دقیقه یا 38 درجه سانتیگراد برای 48 ساعت، سبب غیرفعال شدن ویروس عامل بیماری لارنگوتراکئیت میشود. محلول 3درصد کرزول توانایی نابودی LTV در کمتر از یک دقیقه را خواهند داشت.
بیشتر بدانیم:
بیماری تنفسی طیور
برونشیت عفونی و تاثیر آن بر تولید و کیفیت تخممرغ
علائم بالینی بیماری لارنگوتراکئیت عفونی طیور
علایم بالینی فرم فوق حاد
علایم بالینی فرم فوق حاد مرگ ناگهانی پرنده. تنگی نفس حاد ناگهانی همراه با سرفه شدید. دفع خلط و اکسودای موکوسی آغشته به خون و بدنبال آن لخته خون منتهی به مرگ در عرض 3-1 روز واگیری بالا در حد مرگ ومیر بالا تا ۷۰درصد نیز گزارش شده است.
علایم بالینی فرم حاد
تنگی نفس با شدت کمتر از فرم فوق حاد
تنفس با دهان باز و کشیدن سر در امتداد گردن در هنگام باز دم و باز بودن منقار در هنگام تنفس که بواسطه انسداد نسبی نای با اکسودای حاصل از بیماری.
رال مرطوب، و کونژئوکیتویت با اکسودای کف آلوده در گوشه داخلی چشم. دیسپنه شدید. سیانوزه شدن صورت وتاج و ریش. مرگ در عرض 4-2 روز
در پرندگان مبتلا با شدت کمتر تنگی نفس تا چند روز و متعاقب آن تخفیف علائم و بهبودی در عرض 4-2 هفته کاهش تولید تخممرغ تا حد توقف کامل تولید.
علائم بالینی درفرم ملایم
رال مرطوب
سرفه خفیف
تکان دادن سر
اکسودای بینی
کونژکتیویت و عدم تمایل به حرکت و نشستن روی مفصل هاک. کاهش تولید تخممرغ بمقدار بسیار بالا که در گلههای مبتلا پس از طی دوره بیماری تولید میتواند به حد نرمال برگردد.
اختلال در پوسته بوجود نمیآید.
علائم بالینی درفرم بدون علائم
در این فرم علائم خاصی دیده نمیشود و درگلههای کوچک ممکن است اصلاً تشخیص داده نشود.
علائم کالبدگشایی (در ILT ریهها و کیسههای هوایی بندرت درگیر میشوند در عین حال پرخونی ریهها و ضخامت کیسههای هوایی بین جناغی، سینهای دیده میشود) جراحات بسته به شدت بیماری متغیر میباشد اما اکثر موارد جراحات محدود به دستگاه تنفس فوقانی است.
علائم کالبد گشایی در فرم فوق حاد لارنگوتراکئیت
تراکئیت هموراژیک. کستهای خونی در نای (در کل نای یا قسمتی از آن)
حضور موکوس خون آلود در نای
برونشهای اولیه نیز میباشند
انسدار تنفسی
علائم کالبد گشایی در فرم حاد
اکسودای دیفرتیک کازئوز
موکوس قابل توجه و خونریزی درنای پلاگهای انسدادی در ناحیه لارنگس
پر خونی و سیانوز نای
علائم کالبد گشایی در ملایم
کونژنکتیویت، در برخی موارد ضایعات دیفتریتیک و کازئوز در اوروفارنکس که میبایست از آبله دیفتریتیک و کمبود ویتامین A تفریق گردد.
هیستوپاتولوژی
نکروز مخاط مجرای تنفسی همراه یا بدون همراهی با خونریزی متناسب با شدت بیماری
افزایش تعداد انکلوژن بادیهای ائوزینوفیلیک در اپیتلیوم مجرای تنفسی و ملتحمه
هیپرپلازی اپیتلیال. افزایش سلولهای چند هستهای حاوی انکلوژن بادیها با خونریزی لامیناپروپر
گنجیدگیها را با رنگآمیزی گیمسا، هماتوکسیلن میتوان بخوبی مشاهد کرد.
تشخیص بیماری لارنگوتراکئیت
تاریخچه بیماری در بیماران منفرد و در سصح گله
تاریخچه بیماری در منطقه
علائم بالینی و جراحات کالبد گشایی در فرمهای حاد و فوق حاد. بلع هوا
هموراژی نای
روشهای تشخیص آزمایشگاهی
هیستیو پاتولوژی
جستجوی ویروس
سرولوژی
AGID با استفاده از سرم هیپرایمیون
جدا کردن ویروس در تخم جنیندار
جدا کردن ویروس در کشت سلول کبد جنین
جستجوی ویروس در کشتهای فوق ایمونوفلورنس، VN
ایمنو فلورسانس
الایزا
RCR
واکسیناسیون
در نواحیای که بیماری بومی است جلوگیری از ورود ویروس به گلههای حساس بخصوص در چندسنیها مشکل است. در مناطق پر خطر واکسیناسیون در سن ۱ تا ۳ روزگی و در سایر مناطق بین ۳ تا ۱۸ هفتگی واکسن میدهیم. پرندگان را میتوان بیش از یکبار با فاصله دو تا سه هفته واکسینه نمود.
واکسن بصورت اسپری یا قطره چشمی استفاده میشود. معایب استفاده از واکسن زنده احتمال انتشار ویروس بخصوص در عرض ۷ تا ۱۰ روزپس از واکسیناسیون میباشد.
اینجانب واکسن لارنگو را در سن ۴۵ و ۹۰ روزگی هنگام انتقال در گلههای تخمگذار توصیه مینمایم.
درمان لارنگوتراکئیت عفونی طیور
بیماری درمان ندارد ولی در هنگام بروز علایم پس از واکسیناسیون استفاده از تایلوزین فسفات در دان و بالا بردن رطوبت سالن و گرم نگهداشتن سالن و استفاده از ویتامین A در جیره ضروری مینماید .
نویسنده: دکتر محمد مؤذن