به گزارش «سرویس اطلاعات دارویی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ پروستاگلاندین‌ها در سیستم تناسلی اعمال زیر را انجام می‌دهند:
تخمک‌گذاری، تحلیل جسم زرد، انتقال گامت‌ها، تحرکات وانقباضات رحم، دفع غشا‌های جنینی، سقط جنین و حرکت اسپرم در دستگاه تناسلی جنس نر و ماده. پروستاگلاندین‌ها از اسید آراشیدونیک آزاد که توسط فعالیت آنزیم فسفولیپاز A متصل به غشای سلولی ساخته می‌شود، تولید می‌گردند. پس از رها شدن اسید آراشیدونیک حداقل دومسیر آنزیمی اکسیده می‌گردد. مسیری که توسط سیکلوکسی ژناز کاتالیزه می‌شود منجر به تولید پروستاگلاندین و ترومبوکسان می‌گردد .
پروستاگلاندین‌ها در وهله اول به خاطر اثر لوتئولیتیکی‌شان مورد استفاده قرار می‌گیرند.
PGF2αباعث تحلیل سریع جسم زرد فعال و کاهش سریع در تولید پروژسترون می‌شود. لوتئولیز منجر به رشد فولیکول و برگشت به فحلی با تخمک‌گذاری طبیعی می‌شود. فحلی در گاو 4-2 روز و در مادیان 5-2 روز بعد از تحلیل جسم زرد اتفاق می‌افتد. مکانیسم دقیق اثر لوتئولیزی پروستاگلاندین مشخص نیست ولی ممکن است به تغییرات جریان خون در عروق رحمی و تخمدانی، مهار پاسخ تخمدان به گنادوتروفین یا تحریک آنزیم‌های کاتالیتیکی مربوط باشد .PGF2α یک اثر تحریکی مستقیم روی عضلات صاف رحم واثر شل‌کنندگی سرویکس دارد. گیرندهای خاصی در غشای سلولی بعضی از بافتها بخصوص عضلات صاف وجود دارند که با اثرات تحریکی PG متاثر شده و با تغییراتی در یون کلسیم و حرکت آن به داخل سلول و در نهایت پلاریزه کردن غشای سلولی باعث تحریک و عملکرد آنها می‌گردد.
بیشتر بدانیم:
کلوپروستنول سدیم (سینکرومیت)
کلوپروستنول سدیم (استروپلان)
شکل داروئی: محلول استریل تزریقی .
گروه دارویی: هورمون .
ترکیب دارو: هر میلی‌لیتر حاوی 250 میکروگرم کلوپروستنول سدیم می‌باشد.
فارماکوکنیتیک کلوپروستنول
کلوپروستنول پس از تزریق به روش عضلانی سریعاً در بدن پخش می‌شود. درگاو حداکثر مقدار بافتی آن 30 دقیقه پس از تزریق به وجود می‌آید. پروستا گلاندین‌ها به سرعت توسط آنزیم‌های موجود در ریه، کبد و کلیه‌ها متابولیزه می‌شوند و تنها در صورتی که شبکه عروقی خاصی جهت اتصال موضعی آنها وجود داشته باشد، همانندیک هورمون کلاسیک عمل می‌نمایند. کلوپروستنول از طریق کلیه و صفرا دفع می‌شود. در گاو کلوپروستنول نیمه عمر 6/1 ساعته دارد. درمدت 24 ساعت غلظت کلوپروستنول در محل تزریق به کمترین مقدار خود می‌رسد.
موارد مصرف کلوپروست
گاو: کلوپروستنول در درمان گاو درموارد زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:
1- کیست لوتئال (Luteal cyst)
2- موارد فحلی آرام یا نامعین (Suboestrus)
3- القاء زایمان (Induction of parturition) القاء زایمان در پریود نزدیک زایمان امکان‌پذیر است و قبل از روز 270 آبستنی نباید از این دارو استفاده گردد. زایمان معمولاً 24 تا 36 ساعت بعد از تجویز دارو صورت می‌گیرد.
4- خاتمه دادن به آبستنی ناخواسته طبیعی (Termination of Normal Pregnancy)
5- خاتمه دادن به آبستنی غیرطبیعی: (Termination of Abnormal pregnancy)
الف: جنین مومیایی شده:
ب:آب آوردگی غشاء جنینی: تجمع پاتولوژیکی مایعات جفت (هیدرآلانتوئیس،هیدرآمنیوس)
یک دوز از کلوپروستنول منجر به دفع جنین درهر مرحله از آبستنی می‌شود.
6- آندومتریت مزمن، پیومترا و جفت‌ماندگی:
7- همزمان‌سازی سیکل فحلی (Synchronization of the oestrus cycle)
8- استفاده در دوره اولیه بعد از زایمان به منظور افزایش کارائی دستگاه تولیدمثل .
مادیان:
1- در موارد فحلی خاموشی (Silent heat)مادیان‌های دارای سیکل طبیعی فحلی:
2- دی‌استروس طولانی (Prolonged Dioestrus)
3- آبستنی کاذب (Pseudopregnency)
4-آنستروس وابسته به شیرواری (Lactation - related anoestrus)
5- ایجاد سقط جنین قبل از روز 45 آبستنی .
مقدار مصرف:
گاو: یک یا چند بار از دوز 2 میلی‌لیتر (500 میکرو گرم کلوپروستنول)
اسب: اسب‌های کمتر از 400 کیلوگرم وزن بدن: 1- 5/0 میلی‌لیتر. (250 – 125 میکروگرم کلوپروستنول)
اسب‌های بیش از 400 کیلوگرم وزن بدن: 2-1 میلی‌لیتر. (500-250 میکروگرم کلوپروستنول)
روش مصرف: تنها بصورت عضلانی تزریق گردد.
موارد منع مصرف کلوپروستنول
1- در دامهای آبستن به جز مواقعی که سقط جنین مورد نظر می‌باشد استفاده نشود .
2- از تزریق وریدی دارو اجتناب شود.
3- در مادیان‌های دچار نارسائی‌های حاد یا تحت حاد سیستم گوارشی یا تنفسی مصرف نشود.
عوارض جانبی
در گاو ممکن است عفونت‌های موضعی در محل تزریق ایجاد شود که می‌تواند به صورت عمومی و سیستمیک بروز کند و درموارد محدودی خطرناک و مرگبار باشد.
در گاو متعاقب تجویز بیشتر از دوز توصیه شده باعث تعریق زیاد، افزایش تعداد تنفس و ضربان قلب، آتاکسی، اسهال و دل درد خفیف شده است، این علائم معمولاً ملایم و زودگذرند.
موارد احتیاط
بدلیل اینکه این دارو از طریق پوست به آسانی جذب می‌شود لذا زنان باردار و افراد مبتلا به آسم باید از تماس با آن خودداری کنند چون کلوپروستنول باعث سقط جنین یا تنگی نفس حاد می‌شود.در مواقع تماس با این دارو، موضع تماس باید فوراً با آب و صابون شسته شود.
درمان فوری با آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت بروز عفونت در محل تزریق چه بصورت موضعی و چه انتشار یافته کاملاً ضروری است.
اطمینان از مصرف دارو
گاوها باید آماده تلقیح بوده، حتماً از سلامت کامل و جسم زرد فعال برخوردار باشند.
وضعیت تغذیه گاو باید کافی و مناسب باشد زیرا در تلیسه‌های جوان تغذیه اثر مستقیمی بر میزان باروری و شروع فحلی و در گاوهای شیری د بازگشت مجدد به فحلی پس از زایمان دارد.
تلقیح مصنوعی باید به درستی و با روش صحیح و بهداشتی انجام گیرد.
دوره پرهیز از مصرف
گوشت: یک روز پس از آخرین تزریق
شیر: چهار ساعت
شرایط نگهداری: دارو در دمای کمتر از 25 درجه سانتی‌گراد و دور از نور نگهداری شود. از یخ‌زدگی دارو جلوگیری شود.
بسته‌بندی: در ویال‌های 10 و 20 میلی‌لیتری عرضه می‌گردد.